Zihin–ruh–beden dengesini sağlamak için: Bilim onaylı en sağlıklı rahatlama yöntemleri

Özellikle yoğun ve koşturmacalı günlerde, rahatlamak için ayıracağınız küçük molalar, hep bir lüks gibi görünür. İş stresi, beklentiler ve sorumluluklar derken her şey bir anda zorlaşabilir. Ne var ki, hayatın temposuna ayak uydurabilmek, dengeli bir yaşam sürebilmek ve sağlıklı bir şekilde devam edebilmek için kendinize zaman ayırmanız ve rahatlamanın yollarını keşfetmeniz şart.

“Yapmam gereken çok şey ve yapmak için çok az zamanım var” düşüncesi ile hareket ettiğinizde heyecanlı, korkmuş ya da telaşlı hissetmeniz oldukça doğal. Diğer yandan pek çoğumuz gerektiğinde yavaşlamayı bilmiyoruz. Böyle durumlarda rahatlama molalarını sorumluluklarınızdan kaçtığınız bir vakit kaybı değil de, güçlenmek ve enerji toplamak için verdiğiniz ve yenilenme zamanı olarak görmeye çalışabilirsiniz.

Peki, rahatlamak için ne yapabiliriz? Her gün karşımıza defalarca çıkan spa indirimleri, masaj kampanyaları ya da sayısız tekniğe maruz kalmak bile başlı başına stres kaynağı olabilir. Yazımızın devamında 4 farklı karakter tipine özel rahatlama önerilerinin yanı sıra, bilim onaylı farklı rahatlama tekniklerini bulabilirsiniz.

Rahatlama yönteminiz karakterinizde gizli: 4 farklı kişilik tipine özel stresle mücadele önerileri

Stres söz konusu olduğunda, kendinize en iyi gelecek rahatlama tekniğini keşfetmek için yapmanız gereken tek bir şey var: kendinize dönmek. The Right Fit Formula kitabının yazarı ve 15 yılı aşkın mindfulness uygulayıcısı olan Christine Lusita’ya göre, herkesin kendisine özel bir rahatlama formülü var. Ve kendinizi tanımak, size en iyi gelen şeyi keşfetmenin öncelikli ve en etkili yolu.

Her birimiz birbirimizden farklı ve eşsiz olsak da, Lusita’ya göre 4 farklı belirleyici kişilik tipi bulunuyor. Her bir kişilik tipinin enerjisi ve ritmi birbirinden farklı olmakla birlikte, kendi kişilik tipinizi keşfettiğinizde, sağlıklı ve iyi yaşamak da kolaylaşıyor. Lusita, 4 kişilik tipini şöyle özetliyor:

• Liderler: Kararlı, sözü geçen ve kontrolü elde tutanlar
• Destekçiler: Geleneksel, anlayışlı, arkadaşlarını ve ailesini her şeyden önde tutan takım oyuncuları
• Sosyaller: Dışa dönük, etkileyici, kalabalıkları bir araya toplamayı başarabilen, her an her yerde olabilenler
• Plancılar: Odağını asla kaybetmeyen, entelektüel, gözlemci ve detaycılar

Kişilik tipinizi tam olarak belirleyemediyseniz, şöyle örneklendirebiliriz: Grup aktivitelerinde hep aynı yerde ve geri planda duruyorsanız Destekçi, önde ve merkezde olmayı seviyorsanız Lider olma ihtimaliniz yüksek. Arkadaşlarınızla birlikte spor yapmaktan keyif alıyorsanız Sosyal, trainer’ı net bir açıdan görmek istiyorsanız Plancı olabilirsiniz. Sıra geldi kişilik tiplerine göre rahatlama önerilerine…

Liderler

Kontrolü seven ve sorunları kendi başlarına çözmek için uğraşan bir Liderseniz; herhangi bir sorunla karşılaştığınızda sabırsızlanma ihtimaliniz yüksek. Rahatlamak içinse önce ani tepkilerinizi kontrol altına almanız gerekiyor. 3 dakikadan kısa bir sürede yapabileceğiniz vücut tarama meditasyonu, dikkatinizi düşüncelerinden uzaklaştırıp fiziksel bütünlüğünüze geri getirmek için etkilidir. Vücut tarama meditasyonunu uygulamak için rahat bir oturuşa gelin. Nefes alıp verirken dikkatinizi sırayla ve teker teker vücudunuzun her bir parçasına getirin; yere değen ayak tabanlarınızı hissetmekle başlayıp yüz kaslarınızı gevşetene kadar. Daha aktif bir rahatlama tekniği olarak da tenis gibi rekabetçi sporlar deneyebilirsiniz.

Sosyaller

Planlara hayır demekten hoşlanmayan bir Sosyalseniz, hayat bir süre sonra dönme dolap etkisi yapmaya başlayabilir. Kendinize fazla yüklendiğiniz zamanlarda, çözümü başkaları yerine kendinizde aramanız en mantıklı seçenek. Stresli anlarda yapmanız gereken şeyse dengenizi yeniden bulmak. Kendinizi daha güçlü hissetmenizi sağlayacak, basit bir meditasyon pratiği için, sırtınızı düz konuma getirerek rahat bir pozisyonda otururken güçlü bir nefes alın. Aldığınız her nefesle hayatın getirdiği tüm fırtınalara göğüs gerebilen bir dağın gücünü içinize çektiğinizi hayal edin. Daha aktif bir pratik için keyif aldığınız bir grup egzersiz dersine katılabilir ya da dans edebilirsiniz.

Destekçiler

Destekçilerin, stresli anlarında baskın olan duygusu genellikle hayal kırıklığıdır. Lastiğinizin patlaması, otobüsü kaçırmak gibi rutininizi değiştirecek en basit olaylar bile sizi hüsrana uğratabilir. Bu gibi durumlarda ihtiyacınız olan şeyse sessizlik ve düzen. Sakin bir yerde yürüyüş meditasyonu yapabilir, yürüyüşünüz esnasında dikkatinizi çevrenize vererek rahatlamayı deneyebilirsiniz. Dağ yürüyüşü, tırmanış, sosyal aktiviteler ya da gönüllülük, kendinizi yenilemek için uygulayabileceğiniz diğer yöntemler arasında.

Plancılar

Eğer işler beklediğiniz gibi gitmediğinde herkesten daha çok strese giriyorsanız, sebebi Plancı olmanızdan kaynaklanıyor. Mükemmeliyetçilikle birlikte gelen yargılama ve stres hislerini bastırmak için en etkili yöntemse bırakmak. Bırakmak bir Plancı için çok kolay olmasa da; sakinleştirici bir meditasyon uygulaması olarak gözlerinizi kapatıp ellerinizi sıkıca yumruk yaptıktan sonra, açtığınız andaki bırakma ve rahatlama hissine odaklanarak stresinizi biraz azaltabilirsiniz. Unutmayın, her şey geçecek. Aktif rahatlama yöntemleri olarak odaklanma gerektiren golf, yüzme gibi sporları deneyebilirsiniz.

The National Center for Complementary and Instegrative Health (NCCIH)’ye göre, kendinize en uygun yöntemi bulmak için farklı teknikleri denemeniz gerekiyor. Yukarıdaki öneriler sakinleşip rahatlamanız için yeterli olmadıysa, bilim tarafından onaylanmış diğer tekniklere de şans verebilirsiniz.

• Yoga: Etkisi bilim tarafından defalarca kanıtlanmış olan yoga; kas gücünüzü ve esnekliğinizi arttırırken zihninizi de stres, depresyon, anksiyete gibi olumsuz duygulardan arındıran bir yöntem. İçerik önerisi: Hangi yoga stili senin için daha uygun: Bilmeniz gereken 6 yoga stili 
• Meditasyon: Meditasyon pratiği, stresi azaltırken enerjinizi de yükselten pek çok farklı tekniğe sahip. Kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı da düşüren meditasyon, hem fiziksel hem de zihinsel olarak rahatlamak için birebir. İçerik önerisi: Meditasyon yapmaya başlamak isteyenler için 10 adımlık pratik meditasyon rehberi 
• Nefes egzersizleri: Rahat bir pozisyonda otururken nefesinize odaklanarak başlayıp, yavaş, güçlü ve derin nefesler alın ve yalnızca nefesinize odaklanın. Düzenli ve kontrolümüz dışında her an yaptığımız nefes almak, aslında bu kadar güçlü. İçerik önerisi: Nefes alma teknikleriyle iç huzuru yakalamanın formülü 
• Oto-hipnoz: Hipnoz denildiğinde aklınıza muhtemelen farklı şeyler geliyor olabilir. Ne var ki oto-hipnozu en basit haliyle kendinize telkinlerde bulunarak rahatlamak oalrak tanımlayabiliriz. “Yapabilirim, umutluyum, kendimi iyi hissediyorum” gibi basit cümlelerle başlayabilirsiniz. İçerik önerisi: Stresle mücadelede etkili bir yöntem: Otohipnoz 
• İlerlemeli rahatlama: Jacobson methodu olarak da bilinen bu uygulamada, vücudunuzun belirli kas gruplarını sıkıp gevşeterek rahatlamaya dayanıyor. Jacobson methodunu nefes egzersizleriyle birleştirerek daha etkili bir sonuç alabilirsiniz. İçerik önerisi: Endişelerini kucaklayarak onları kontrol etmenin 5 yolu 
• Sofroloji: Nefes, meditasyon, görselleştirme ve beden farkındalığı olarak tanımlayabileceğimiz sofroloji (sophrology) bilinçli uyum çalışması anlamına geliyor. Sofroloji egzersizinin bir örneği, gözlerinizi kapatmak, nefes almak ve nefesinizi bir kaç saniye boyunca tutup vücudunuzdaki tüm kasları gerdirmek ve sonra nefes verirken tüm kaslar serbest bırakılır ve vücut ile zihnin yavaşlamasına izin vermek olarak özetleyebiliriz. İçerik önerisi: Nefes, meditasyon, görselleştirme ve beden farkındalığı: Sofroloji (sophrology) nedir?

Kaynaklar:
Mindbodygreen
Psych Central

İlginizi çekebilir: Belki de şimdiye kadar hiç denemediğiniz 6 rahatlama tekniği 
16 dakikadan daha az bir sürede sakinleşmenizi sağlayabilecek egzersizler