Hem kendi sağlığımız hem sevdiklerimizin sağlığı için ne yediğimize ve bunun bedenlerimizde ne gibi süreçlerden geçtiğine dikkat etmek artık bir zorunluluk… Bazı konular ise oldukça tartışmalı ve kafa karışıklığı yaratan türden. Bunlardan biri de yumurta tüketimi…
Yumurtanın zehirli olup olmadığını tartışıladursun gelin, biz yumurtanın ve diğer hayvansalların vücudumuzda hangi süreçlerden geçtiğini konuşalım… Yumurta, yüksek protein içeriğiyle tanınan bir hayvansal gıda türü. Tüm aminoasitleri bulunduruyor, ancak bitkisellerle de bütün aminoasitleri alabilir, böylece protein ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Proteinin azotlu bir bileşik olduğunu unutmamak, vücutta atılırkenki dönüşümleri iyi bilmek gerekiyor. Tüm bunların yanında içeriğindeki yüksek oranda bulunan kolinin vücudumuzda nelere dönüştüğüne gelin bakalım…
Vücudumuza aldığımız yararlı ya da zararlı her şey, bağırsaklarımızdan kan damarlarına verilir ve oradan gerekli organlara taşınır. Yumurta ve et, süt, süt ürünleri gibi hayvansalları yediğimiz zaman vücudumuza zararlı pek çok madde almış oluruz. Bu zararlı maddeler doymuş yağ ve kolesterolle de sınırlı kalmaz. Vücuda yumurta tüketimiyle kolin; et, süt ve süt ürünleri, enerji içecekleriyle karnitin adlı iki madde alınır. Bunlar bağırsaklarda ve karaciğerde belli maddelere çevrilir ve Trimetilamin N-Oksit (TMAO) denilen bir madde ortaya çıkar. Adından da anlaşılacağı üzere kısaltılmış adıyla TMAO, oksitlenme sonucu ortaya çıkan bir maddedir. Bu maddenin vücudumuza verdiği zararla ilgili çalışmalar 2011 yılından itibaren hız kazandı. O zamandan beri de konuya dair pek çok araştırma yapılıyor. Artık, kalp damar hastalıkları, inme, diyabet, kanser gibi hastalıklardan bahsedilirken TMAO maddesinden daha sık bahsediyoruz.
Peki, TMAO, vücutta nelere yol açar?
- Pıhtılaşmaya neden olur, kalp krizi ve inme riskini arttırır: Pıhtılaşma dolaşım sisteminin gerekli bir fonksiyonudur. Ancak, hayvansallarla alınan kolin ve karnitin, pıhtılaşmayı arttırıyor ve pıhtılar kalbi besleyen damarların tıkanmasına neden oluyor. Yüksek plazma TMAO seviyeleriyle artan pıhtılaşma faaliyetleri nedeniyle 3 yıl içinde kalp krizi ve inme riski oluşuyor (1).
- Prostat kanserini tetikler: 47.896 erkek birey üzerinde yapılan bir çalışmada yumurta tüketiminin prostat kanserini %70 arttırdığı ortaya kondu (2). Bir diğer çalışmada ise haftada 2.5 adet ve daha fazla yumurta yiyen erkeklerle haftada 0.5 ve daha az yumurta yiyenler karşılaştırıldı, haftada 2.5 ve daha fazla yumurta yiyen grup diğer gruba göre prostat kanseri açısından %81 daha riskli bulundu (3).
- Şeker hastalığı ve kardiyovasküler hastalık riskini arttırır: 14 çalışmanın derlendiği, 320.778 kişinin katıldığı yumurta tükeimi ile kardiyovasküler hastalıkların ve şeker hastalığı ilişkisini ortaya koyan bir metaanaliz çalışmasında, yumurta tüketimiyle şeker hastalığı ve kardiyovasküler hastalıklar arasında ilişki saptanmıştır. Ayrıca oluşan şeker hastalığı kardiyovasküler hastalıkları arttırmaktadır (4).
Diyabetten, prostat kanserinden, kalp krizinden, inmeden, dolayısıyla iltihaplanmadan korunmak istiyorsanız sizlere hayvansallardan uzak durmanızı öneririm. Hayvansalları bıraktığınızda, sadece bu hastalıklardan korunmakla kalmaz, vücut ağırlığı kontrolü sağlarsınız, kan yağlarınız düşer, bağırsaklarınız daha sağlıklı olur, antibiyotik, gereksiz büyüme ve stres hormonlarını vücudunuza almamış olursunuz.
Kaynaklar:
1. Gut microbiota metabolite TMAO enhances platelet hyperactivity and trombosis risk, 2016 Mar 24;165(1):111-124
2. Choline intake and risk of lethal prostate cancer: incidence and survival, Am J Clin Nutr.2012 Oct;96(4):855-63. Epub 2012 Sep 5.
3. Egg, Red Meat and Poultry Intake and Risk of Lethal Prostate Cancer in the Prostate-Specific Antigen-Era: Incidence and Survival, Cancer Prevention Research, September 19, 2011; DOI: 10.1158/1940-6207.CAPR-11-0354
4. Egg consumption and risk of cardiovascular diseases and diabetes: a meta-analysis.
İlginizi çekebilir: Veganlar için hayat kurtarıcı haftalık vegan menü örneği