Zamanın değerini daha iyi bilmenin yolları

Çoğu başarılı insanın, zamanın hayatlarındaki en değerli varlık olduğunu söylemelerinin nedeni sizce ne olabilir? Fazla meraklandırmadan cevabı söyleyelim; zamanın paranın aksine daha fazla kazanılamıyor oluşu… Ne yazık ki çoğumuz sahip olduğumuz zamanın kıymetini tam olarak bilemiyoruz; onu doğru bir şekilde kullanamıyor belki de çoğunlukla çarçur ediyoruz. İstemediğimiz, sevmediğimiz, ilgilenmediğimiz işlerle ya da eylemlerle harcadığımız zamanı, asıl isteklerimiz için kullanamıyoruz… Peki ya yazık değil mi geçen zamana? Elbette ki yazık. Öyleyse yapmamız gereken zamanı nasıl doğru bir şekilde geçirebileceğimizi bilmek.

Zaman, yaşamlarımızdaki en değerli varlık ve ona çok daha iyi bakmak, onu çok daha iyi harcamak, aslında hepimizin en büyük sorumluluğu… Ancak ironik olan şu ki, zamanın değerini genellikle ‘çok’ zaman geçtikten sonra anlayabiliyoruz ve hayatın koşturmacası içerisinde biz de akan zamanla savrulup gidiyoruz. Ama bu böyle devam etmek zorunda değil. İşte size yaşamınızda rehberlik edecek zamanı en doğru şekilde değerlendirmenin yolları:

Hayır demeyi öğrenin

Birçoğumuzun sosyal ilişkilerde karşılaştığı en büyük sıkıntılardan biri hayır diyememek olabilir. Bir şeyi sevmesek, istemesek de karşımızdaki kişiyi kırmamak ya da yanlış anlaşılmamak için evet diyebiliyoruz. Oysa ki kendi zamanımıza yazık ediyoruz. Siz de zamanınızı en doğru şekilde değerlendirmek, daha anlamlı ve size iyi hissettirecek bir şeyler için harcamak istiyorsanız yapmanız gereken hayır demeyi öğrenmek. Unutmayın; hayır deme becerinizi geliştirdiğinizde, kendinize başka bir alana -ve daha çok seveceğiniz bir alana- evet deme şansı vermiş olursunuz.

Dikkat dağıtıcıları uzaklaştırın

Dikkat dağıtıcıları küçük zaman emiciler olarak görün. Onlar, zamanınızı boş yere çalan ve size hiçbir fayda sağlamayan oluşumlar. Telefon, televizyon ya da tablet elbette ki günümüzde hayatlarımızın fazlasıyla içinde ve artık onlardan kurtuluş yok gibi… Ancak, bir işe odaklanmanız gerektiğinde tüm bunlarla aranıza mesafe koymanız şart. Aksi halde dikkatiniz her dağıldığında kaybettiğiniz zamanın yanı sıra bir de yapmakta olduğunuz işe tekrar odaklanmak için zaman harcamak zorunda kalabilirsiniz.

Zamanınızı yönetmeyi öğrenin

Dikkat dağıtıcıları etrafınızdan uzaklaştırmanız zamanınızı en doğru şekilde kullanmak için tek başına yeterli olmayabilir. O yüzden elinizdeki zamanı iyi yönetmeyi de öğrenmelisiniz. Zaman yönetimi konusu, günümüzün en kritik becerilerinden biri. Birçok uzman bu alanda deneyimlerini paylaştıkları seminerler verirken bu konuda etkili tüyolar barındıran çeşitli kaynaklar da bulunuyor. Tüm gününüzü ince ince planlayarak, çalışma saatlerinize sadık kalarak, tek seferde tek bir iş yaparak ya da bir işi tamamlamak için motivasyon kaynaklarınızı bularak zaman yönetimi konusunda başarılı adımlar atabilirsiniz. Daha fazla ipucu için “Zaman yönetimi: Başarıya ulaşmak için zamanınızı etkili kullanın” yazımıza da göz atabilirsiniz.

Bilinçli seçimler yapın

Eylemlerinizi seçerken dikkatli davranın ve amaçlı olun. Elbette ki birçok şeyi yapabilirsiniz ama gerçek yapmanız gerekiyor mu bunu düşünün. Sizi ilgilendirmeyen bir işi ya da size iyi hissettirmeyen bir ricayı yerine getirirken kendinize vaktinizi harcamaya deyip değmediğini sorun. Eğer değmiyorsa zamanınızı boşa tüketmeyin. Kararlarınızda, eylemlerinizde seçici davranın. Sizin için nelerin önemli olduğuna karar verin; hayatınızdaki amaç duygusunu kaybetmeyin ve tüm eylemlerinizi bu duyguyla yürütün.

Zamanın sınırlı olduğunu fark edin

Zaman, sonsuz bir kavram olsa da hepimizin dünya üzerinde sahip olduğu zaman sınırlı; bir günün kaç saat, bir yılın kaç gün, hatta bir insan ömrünün bile ortalama kaç yıl olduğu belli. O yüzden zamanımızın hep olduğu ve olacağı düşüncesinden kurtulmamız; sınırlı zaman kavramını zihnimize aşılamamız şart. Bir gün öleceğimiz düşüncesi iç karartıcı görünüyor olsa da aslında sihirli; çünkü zamanın bir gün tükeneceğini bilmek hepimize gerçekten istediği şeyleri yapmak için ilham verebilir. Zamanınızın sınırlı olduğunu kendinize hatırlatarak onu boş yere tüketmeyi bırakabilirsiniz.

Çok değil, akıllı çalışın

İngilizce’deki ‘Work smart, not hard’ söylemini hatırlayın; zamanınızı doğru bir şekilde değerlendirmek isterseniz yapmanız gereken uzun saatler çalışmak değil daha akıllıca çalışmak olmalı. Zamanı akıllıca kullanmak, kendinizi sınırlarınızı zorlamak ve günün her dakikasını bir şey üzerinde çalışmak için sıkıştırmak anlamına gelmez. Rahatlamak, iyileşmek ve sadece geçen zamanın tadını çıkarmak için de zamana ihtiyacınız var. Bu değerli dinginlik anı olmadan, zihin ve beden optimal seviyelerde performans gösteremez; aksine kendini toparlamaya çalışırken daha fazla zaman kaybeder. Her ne üzerinde çalışırsanız çalışın, verim almak için çok çalışmaya değil, akıllıca çalışmaya odaklanın. İyi plan yapın, zamanınızı periyotlara bölün, zihninizi tazeleyin, dinlenin, öyle devam edin.

Kendi önceliklerinizi belirleyin

Öncelikler, çoğu zaman ihmal ettiğimiz kritik konulardan biri. Zamanınızı doğru bir şekilde değerlendirmek istiyorsanız, yapmanız gereken ilk şey önceliklerinizi belirlemek. İster özel hayatınızda ister iç dünyanızda ister işinizde, ne yapmak istediğinizi, neyin/kimin sizin için daha önemli olduğunu kendinize söyleyin. Örneğin, kitaplar bir tutkuysa ve hayatınızı daha anlamlı hale getirdiğini düşüyorsanız o zaman her gün kitap okumak için zaman ayırın. 10 dakika da olsa 1 saat de olsa sizin için anlamlı olan o şeye işleri, dertleri, tasaları bahane etmeden zaman ayırın. Daha çeşitli belgeseller izlemek veya spesifik bir konuda bilgi dağarcığınızı mı genişletmek istiyorsunuz, öyleyse zamanınızın içinde onlara yer açın. İşinizi rahatlatmak mı istiyorsunuz, önem sırasına dizin ve sakince üzerinde çalışın. Hayat sizin, zaman sizin, en önemlisi mutluluk sizin. Önce kendinizi düşünün.

İlginizi çekebilir: Kendini gerçekleştirmenin önemi: Maslow’un “ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidi”

Başarısızlığı zaman kaybı olarak görmeyin

Deneyimlediğiniz başarısızlıkları boşa harcanan zaman olarak düşünmeyin. Bunun yerine, başarısızlığın bir öğrenme deneyimi olduğunu fark edin. Evet, belki bir fikir veya proje üzerinde çalışmak için önemli miktarda zaman harcamış olabilirsiniz ama yine de çok kıymetli deneyimler ettiniz. Bakış açınızı bu şekilde dönüştürmeye çalışın. Dünyaya bu gözle baktığınızda, yaptığınız her eylem – amaca yönelik olduğu sürece – zamanınızı iyi kullanmaktır.

Çevrenizdeki insanları iyi seçin

Zamanlarına değer veren diğer insanlarla kendinizi kuşatın; çevrenizi, zamanını etkin bir şekilde kullanabilen kişilerle doldurun. İyi alışkanlıkları size bulaşacak ve zamanınızı daha verimli kullanmak konusunda ilham alacaksınız.

“Eğer içinde bulunduğun odadaki en akıllı kişi sensen, yanlış odadasın demektir.” Richard Tirendi. Richard Tirendi‘nin bu sözü aslında zaman kavramına dair önemli bir mesajı içinde barındırıyor. Çevremize kimleri dahil ettiğimiz konusunda seçici davranırsak etrafımızdaki insanlarla geçirdiğimiz zamanın da daha değerli olması için fırsat yaratabiliriz. Bize bir şeyler katacak, sofistike sohbetler edebileceğimiz, farklı kültürler hakkında konuşabileceğimiz, kısacası kendimizi geliştirmemiz için destekleyici konuşmalar yapabileceğimiz insanlarla sarmalıyız çevremizi.

İlginizi çekebilir: Zamana anlam katın: Geçen bir dakikanız bile vakit kaybı olmasın