Bazı YouTube videoları var ki, neden bu kadar popüler olduğunu anlamak zor. Aşağıdaki havlu katlama videosu gibi, örneğin… Görsel efektleri Oscar ödülüne aday gösterilecek gibi değil, doğrusu havlu katlamakta da öyle çiçek düzenleme gibi çok sanatsal bir yön olduğu söylenemez. Peki, nedir bu durumun esbab-ı mucizesi? Hemen söyleyelim: Beynimizin otonom duyusal meridyen tepkisi!
İç gıcıklanmasının bilimsel açıklaması
Otonom Duyusal Meridyen Tepkisi (autonomous sensory meridian response; ASMR) yumuşak, monoton seslere, özellikle de konuşma seslerine karşı vücutta oluşan hafif karıncalanma, keyifli gıcıklanma olarak tarif edilebilir. Genelde saç diplerinden başlayıp enseye, oradan da tüm vücuda yayılan bu karıncalanma hissi, neredeyse herkesin yaşadığı fakat çok azının nedenini saptayabildiği bir çeşit tepkidir. ASMR, kişilerin kendi tarifleriyle tanımlanan bir çeşit sinirsel deneyimdir ve yine tariflere bakılarak “beyinsel orgazm” adını almıştır.
Yani olay havlu katlamakta değil, bir kedi mırıldanmasına benzeyen (ve ilk başta kimilerini rahatsız eden) sese kendimizi bırakmakta…
ASMR için sakin ses tonları dışında da tetikleyici faktörler var. Saç kestirmek hatta sadece yıkatmak, sevilen bir sanat eseriyle karşı karşıya olmak ve yakın fiziksel temas da beyinsel orgazm sağlayabiliyor. ASMR’nin bilimsel karşılığını sorgulayan ve bunun fizyolojik olarak kanıtlanmış bir tepki olmadığını, sadece insanlardan duyulduğu kadarıyla yayıldığını söyleyenler de var.
Yale Üniversitesi’nden Sinirbilim Uzmanı Steve Novella, henüz sınıflandırılmamış da olsa ASMR’yi göz ardı edemeyeceğimizi savunuyor. “Bu tepkiyi yaşayan ve raporlayan, benzer ve spesifik detaylar veren birbirinden bağımsız insanlar var” diyen Novella, farklı insanlardan duyulan aynı belirtilerle bir hastalık tanımının ortaya çıkması bakımından beyinsel orgazmı migrene benzetiyor.
Bu konuya baş koyan oluşumlardan biri ASMR University. Gerçek bir üniversite değil, ancak ASMR’nin bilimsel ve hatta sanatsal yönünü incelemeye adanmış zengin bir kaynak. Burada konuyla ilgili makaleler, görüşler, rahat uykuya dalabilmek için beyinde ilgili bölgeleri tetiklediği düşünülen podcast kayıtları gibi pek çok farklı malzeme bulunuyor. Beyinsel orgazm konusunda yapılacak daha çok araştırma var elbette ama Novella’nın açıkladığı gibi, ASMR beyinde zevk tepkisini tetiklemenin yollarından sadece biri olabilir.
Kaynaklar:
Mental floss
ASMR University
İlginizi çekebilir: Beyindeki orgazm haritaları ne anlatıyor?