Yas ve acı sürecinde B opsiyonu: Yaşamın bazen mükemmel olmadığını kabullenmek

Sheryl Sandberg, Facebook’un COO görevini üstlenen, şirkette Mark Zuckerberg’den sonraki en güçlü yöneticidir. Dünyanın en zengin ve güçlü kadın yöneticilerinden olan Sandberg, aynı zamanda iş yaşamındaki kadınları etkileyen “Lean In” akımının da öncüsüdür. İş hayatındaki başarılarının yanı sıra 2 çocuğu ve mutlu evliliği ile güzel bir hayatı olan Sandberg’in hayatı keyifle çıktıkları bir tatilde eşinin ani şekilde hayatını kaybetmesi ile altüst olur. Sheryl Sandberg 11 yıldır beraber olduğu, sevdiği insanın ani kaybı ile yas ve acı ile boğuşmaya başlar.
 
Yaşadığı kayıp ve bunu takip eden yas süreci birçok insanda olduğu gibi Sandberg’de de zorlu geçer. Eşini kaybetmenin verdiği acı ile mücadele ederken; 2 çocuğunun nasıl daha az yara alacağını, iş yaşamına nasıl tekrar adapte olacağını çözmeye çalışır. Sevdiği insanın kaybı gibi duygusal mücadelenin yoğun olduğu bu süreci her insan gibi düşe kalka yaşayan Sandberg; diğer insanlardan farklı olarak kişisel deneyiminin diğer insanlara yol göstermesi için bu süreçte destek aldığı psikolog Adam Grant ile “Option B” kitabını yazar.  

Sağlık sorunları, duygusal ve fiziksel acılar, kayıplar, travmalar, zorlu ayrılık süreçleri yaşayan insanların acı ve yas dönemine “yaşam mükemmel değildir, A opsiyonu artık mümkün olmadığında hepimiz B opsiyonunun çeşitli formlarını yaşarız,” der. 

Yas sürecini daha kolay atlatabilmek için bu 3 yaygın yaklaşımdan uzak durun

Kitap yaşamda çeşitli zorluklarla mücadele eden insanların bu süreçleri atlatma döneminde önlerinde duran 3 yaygın yaklaşımı şu şekilde özetliyor:
 
• Kişiselleştirmek: Bireyler başlarına gelen olumsuz tecrübelerde öncelikli olarak kendilerini suçlamaya meyillidirler. Benim suçum, aramalıydım, orada olmalıydım, yapmalıydım, yapmamalıydım gibi çeşitli pişmanlık belirtileri gösterirler. Hatta bu pişmanlıkların yaşanan olumsuz tecrübenin ana nedeni olduğuna inanırlar. Kitapta Sandberg başka bir yerde kalp krizi geçiren eşini daha erken bulmadığı için başlarda kendini yoğun bir şekilde suçladığını belirtmiş.“Başımıza gelen her şey bizim yüzümüzden başımıza gelmiyor,” diyor Sandberg. Yaşamın getirdiği olumsuz tecrübeleri kişiselleştirmeyi bırakmak, iyileşme sürecindeki ilk adım olarak görülüyor.
 
• Hayatın Tüm Alanına Yaymak: Yaşanan acı sürecin hayatın tüm alanlarını etkileyeceğine olan inanç bir diğer bağlayıcı yaklaşım. Kitapta, kişiden kişiye değişen yas sürecinden sonra rutine dönmenin öneminin altı çiziliyor. Rutinin gücü bu aşamada hayatın diğer süreçlerinin devam ettiğinin önemli bir göstergesi olarak belirtiliyor. İlk dönemleri zorlayıcı olsa da Sandberg’in Facebook ofisine dönüşünün ve çocukların okula başlamasının, bu süreçte gündelik hayatlarına dönmelerinde önemli bir adım olduğu belirtiliyor.
 
• Sonsuza Kadar Sürecek Algısı: Yaşanan yoğun duygular nedeniyle “hiçbir zaman” ve “her zaman” gibi keskin zamanlar tarif edilmeye başlanır. Hiçbir duygunun sonsuza kadar aynı şiddette kalmayacağını belirten Dr. Grant bu aşamada duyguların “son zamanlarda”, “bazen” gibi dönemlerle ifade edilmesinin öneminin altını çiziyor. Sandberg yaşanan acı duyguları yok saymak yerine çocuklarıyla beraber “duygulara saygı” kuralı oluşturuyor. Bu kurala göre kendilerini kötü hissetmeleri halinde yaşamda bir mola verip acıyı halının altına süpürmek yerine o duyguyu yaşamayı, paylaşmayı seçiyorlar.

Yas sürecinin karanlığına ışık tutacak birkaç öneri

• Dostluk sadece vermek üzerine kurulu değildir. İhtiyaç duyulduğunda dosttan zaman, şefkat, ilgi talep edilmelidir.
• Gün sonunda, o güne ait 3 güzel şeyi yazmak gibi mutlu anları kayıt altına almak mutluluğun artmasına ve iyi ruh halinin sürekliliğinin sağlanmasına yardımcı olur.
• Sosyal ortamlarda diğer bireylerin empati ile yaklaşarak iyi dileklerini, üzüntülerini ifade etmeleri yaşanan acıya duyarlı olunduğunu göstermekle beraber kişinin ihtiyacı olduğu destek duygusunu sağlar. Böylece kişi yaşadığı zorlu süreçte yalnız olmadığını hisseder.
• Tıpkı başkalarından gelen empati kadar kişinin kendi zayıflıklarına ve zorlanmalara karş gösterdiği öz-şefkat de bu süreçte önemli bir rol oynar.

İlginizi çekebilir: Dünyanızı değiştirmek istiyorsanız işe zihninizden başlayın