Hangi işle meşgul olursak, hangi hobiyi seçersek seçelim, yaratıcılığın hayatımızda kapladığı yer tartışılmaz. Hatta bu iddiayı bir adım daha ileri götürerek diyebiliriz ki, yaratıcı insana kendi hayatına dair en büyük tatmini sağlayan bir şeyler oldurma, ortaya çıkarma gücüdür.
Macar psikolog Mihaly Csikszentmihalyi, yıllar süren araştırmaları boyunca yaratıcı insanların ortak ve çok çeşitli karakter özelliklerini ortaya dökmeye çabalamış bir bilim insanı. Meslek hayatının çoğunu, insanı yaratıcı yapan faktörleri ve bu kişilerin kendilerini tanımlayış şekillerini araştırmaya adayan Csikszentmihalyi, eserlerinden birinde şöyle yazar:
“Yaratıcı insanı diğerlerinden ayıran tek bir sözcük olsaydı, bu ‘karmaşıklık’ olurdu. Onlar, bir birey değil, çoklu bir kişiliktirler adeta.”
Bir nevi çoklu kişilik sendromu
Csikszentmihalyi ayrıca “Tüm renkleri içinde barındıran beyaz gibi, onlar [yaratıcı insanlar] da insana dair tüm olasılıkların toplamıdır.” da demiştir, “Yaratıcı güç paradoks, ışık, gölge, tutarsızlık ve hatta kaos getirebilir – yaratıcı kişiler bunları en uç noktalarda, yoğun şekilde deneyimlerler.”
Ünlü psikoloğa göre, yaratıcı insanların tümünde bulunan, çelişkili gibi görünmekle beraber güçlü 10 ortak özellik var:
- Yaratıcı insanın fiziksel enerjisi yüksektir, ancak genelde sessiz sakin durmayı tercih eder. Dinlenmeye, özellikle de aklını ve ruhunu dinlendirmeye büyük gereksinim duyar.
- Yaratıcı kişi aynı zamanda hem zeki, hem de saf olabilir.
- Oyuncu bir kişilikle disiplini bir araya getiren yaratıcı insan, hem sorumlu hem de sorumsuz davranışlar göstermesi bakımından tutarsızdır.
- Köklü bir gerçeklik hissine sahip olmakla beraber hayal dünyaları da oldukça geniş olan yaratıcı kişi, kendini sıklıkla iki dünya arasında gidip gelirken bulur.
- Yaratıcı insan aynı anda hem dışa dönük (extrovert) hem de içe dönük olabilir (introvert)
İlgili yazı: Hem sosyal hem içine kapanık: Ambivert kişiler
- Yaratıcı insan hem gururlu hatta kibirli, hem de mütevazı görünmeyi becerebilir.
- Yaratıcı kişi, cinsiyete bağlı stereotiplere genelde uymaz, bu genelleme ve kuralların dışına çıkan bir karakter geliştirir.
- Aynı anda hem asi, hem de geleneklerine bağlı olabilir.
- İşlerine tutkuyla bağlı olan çoğu yaratıcı insan, bir adım geriye gidip büyük resme bakmayı, kendini eleştirmeyi, kısacası işini nesnel olarak değerlendirmeyi de başarabilir.
- Yaratıcı kişi, kendisine zaman zaman büyük bir keyif, bazen de sıkıntı veren açıksözlülüğü ve duyarlılığı elden bırakmaz.
Bu çeliskili özellikler ilginizi çektiyse, daha fazla bilgi için yazarın yaratıcı insanlara dair araştırmalarını kaleme aldığı Creativity: Flow and the Psychology of Discovery and Invention adlı kitabını edinebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: İlham perisini beklemeyin: “Yaratıcılık bir alışkanlıktır”
Kaynaklar:
Psych Central
Living Story
Talent Develop