Y Jenerasyonunun yatırım alışkanlıkları: Yeni nesil neden harcamayı tercih ediyor

Teknolojinin hız kesmeden yenilenmeye devam ettiği bir dünyada Google ile aradığı bilgilere saniyeler içinde ulaşabilen Y Jenerasyonu, yatırım konusunda da kendisinden önceki nesillerden çok daha farklı özellikler gösteriyor. Bilgiye erişiminin kolay olması nedeniyle küresel ekonomide yaşanan ani değişimlere hızlı şekilde adapte olabilen Y Jenerasyonu, dünyada olup biten her şeyin ve ekonomi piyasalarının sıkı takipçisi haline gelmiş durumda. Tabii bu durum, yatırım alışkanlıklarının da hızla değişmesine ve birikim araçlarında sürekli olarak değişikliğe gitmelerine sebep olabiliyor.

Y Jenerasyonunun yatırım alışkanlıklarıyla ilgili yapılan araştırmalar, tek tıkla banka sistemine erişebilmenin ve dijital bankacılıkla diledikleri yerden, diledikleri saatte online işlem gerçekleştirebilme özgürlüğünün bu jenerasyondaki bireylerin birikimlerini farklı yatırım araçlarına bölüştürebildiklerini ve değişen trendlerle birlikte hızlı şekilde yatırım aracı değiştirebildiklerini gösteriyor.

1981 – 1996 yılları arasında doğmuş olan Y Jenerasyonu, tüm dünyada patlak veren 2008 finansal krizinin etkilerini doğrudan deneyimlemiş olan bir jenerasyon. Bu nedenle de kendilerinden bir önceki jenerasyon olan anne babaları refah seviyelerini yükseltmek ve kendi işlerini kurmak için birikimlerine ve tasarrufa önem vermiş olsa da, Y Jenerasyonu bireyleri finansal konularda daha ben merkezci düşünme, harcamalarını yaşam standartlarını yükseltmek ve yaşam amaçlarını bulmak için yönlendirme eğilimindeler.

Y Jenerasyonun anne babaları olan X Jenerasyonu genç yaşlarda ev almak için birikim yapma eğilimindeyken, Y Jenerasyonu daha çok kriptoparalar ve başka ülkelerde ev almak gibi dijitalleşmenin ve küreselleşmenin beraberinde getirdiği avantajları değerlendirmeye çalışıyor. Ancak bu jenerasyonun yatırımdan da önce öncelik verdiği şeylerin başında, kendilerine finansal olarak özgür ve istikrarlı bir zemin bulabilme isteği var.

İlginizi çekebilir: Y jenerasyonundaki bireylerin mutsuzluğunun ve tatminsizliğinin arkasında ne var?

Finansal bağımsızlık ve özgür olma isteği

Özgürlüğüne düşkün ve kendi ayakları üstünde durmaya, finansal bağımsızlığını elde etmeye önem veren Y Jenerasyonu için kendi hayatlarını idame ettirebilmek ve ekonomik özgürlüğü elde etmek gibi kısa vadeli kazançlar daha ön planda. Y Kuşağı, bağımlı değil özgüvenli olmasından dolayı ben merkezci gibi görünse de aslında bağlılık ile bağımlılık arasındaki farkı çok iyi biliyor ve birlikteliğe, sosyalliğe önem veriyor. Evlilik, aile kurmak ve emeklilik gibi uzun vadeli planlar yapmayı önceliklendirmeyen bu jenerasyonun birikime o kadar da önem vermemesinin bir diğer sebebi de anne babalarının çocuklarını düşünerek birikim yapmaları ve hali hazırda bir birikime sahip olmaları. Aileleri bu gençlere oldukça düşkün ve genelde her koşulda en büyük destekçileri. Her koşulda para kazanabileceklerine dair inançları ve özgüvenleri de Y Jenerasyonunun zor koşullar için para biriktirme ve yatırım alışkanlıklarının olmamasının önemli sebeplerinden biri.

İlginizi çekebilir: Y Jenerasyonunun iş yaşamındaki yeri ve kariyer hedefleri

Finansal başarı tanımının değişmesi

Y Jenerasyonunun anne ve babaları olan X jenerasyonu için finansal başarı herhangi bir işte uzun süre çalışmak, aynı işte kariyer basamaklarını tırmanmak ve aynı yerden emekli olabilmekken; Y Jenerasyonu bu trendin tam tersi bir bakış açısına sahip. Kendi işini kurmak, o işi belirli bir noktaya kadar getirip satmak ve yeni bir iş kurmak ya da beceri ve donanımlarını geliştirdikçe yeni iş fırsatlarının peşinde koşmak gibi oldukça dinamik bir çalışma anlayışı olan Y Jenerasyonu bireyleri çok para kazanmaya değil girişimci ruha sahip olmaya daha fazla değer atfediyor. Bu bakış açısıyla iş ve özel yaşamlarını iç içe yaşayan ve ayrıştırmayan Y Jenerasyonunu bir gün emekli olabilme hayali değil, daha fazla çalışabilmek motive ediyor.

Girişimcilik ve kendi kendine yetebilme tutkusu

Y Jenerasyonunun girişimciliğe ve kendi kendine yetebilmeye yönelik tutkusu, finansal planlamalarını ve yatırım alışkanlıklarını da doğrudan etkileyen bir faktör. Karar vermeden önce farklı seçenekleri değerlendiren, sorgulayan, eleştiren ve araştıran bu jenerasyon yatırım yaparken en doğru kararı verdiği konusunda emin olmak istiyor. Finansal raporları, farklı ülkelerin ekonomilerini, vergilendirme sistemlerini, yatırım olanaklarını yakından takip ettikleri için daha az gelirleri olsa da paralarını ebeveynlerinden çok daha etkili şekilde harcıyorlar. Üstelik sadece kendi paralarını değil, ebeveynlerinin sahip olduğu mal varlıklarını ve birikimleri de en iyi şekilde değerlendirmeye çalışıyorlar. Becerilerine, bilgilerine ve çalışma hırslarına fazlasıyla güvendikleri için her koşulda mutlaka para kazanabileceklerine inanan Y Jenerasyonu, finansal konularda ebeveynlerine göre çok daha cesaretli ve daha fazla risk alma eğilimi gösteriyor.

Dijitalleşme Y Jenerasyonunun yatırım alışkanlıklarını nasıl etkiledi?

Y Jenerasyonu bireyleri finansal konularda karar vermeden önce mutlaka internet üzerinden araştırma yapıyor ve hem kısa vadeli hem de uzun vadeli yatırımlarını farklı kaynaklardan edindiği bilgilere göre şekillendiriyor.

Yatırım yaparken çok daha bilinçli hareket eden Y Jenerasyonu için tutkularının peşinden gitmek ve çok para kazanmaktansa inandığı şeylere, kişisel değerlerine ve yaşam standartlarına hizmet edebilecek yatırımlar yapmak oldukça önem taşıyor. Örneğin, X jenerasyonundan bir birey için ev satın almak uzun vadede yapılabilecek en karlı yatırımlardan biri gibi görünürken, Y Jenerasyonundan bir birey aynı birikimin iş kurma, iş geliştirme, yaşam standardını iyileştirme gibi durumlar için kullanılması gerektiğini düşünüyor.

İlginizi çekebilir: Birikim ve yatırım araçlarında yeni trendler: Yastık altından kripto paralara birikim ve yatırım yolculuğumuz

Önümüzdeki süreçte Y Jenerasyonunu ne gibi finansal zorluklar bekliyor?

Deloitte tarafından gerçekleştirilen 2020 Küresel Y Kuşağı Araştırması’na göre Y Kuşağı refah seviyesindeki azalma, uzun vadedeki finansal duruma ilişkin endişe ve iş beklentileri nedeniyle oldukça stresli hissettiği bir dönemden geçiyor.

Araştırma, pandeminin genç çalışanların işlerini olumsuz etkilediğini, anketin yapıldığı dönemde 25-30 yaş arasındaki Y Jenerasyonu bireylerinin neredeyse dörtte birinin işini kaybettiğini ya da geçici süreliğine ücretsiz izne çıkarıldığını gösteriyor. Y kuşağının yalnızca üçte biri istihdamlarının ve gelirlerinin pandemiden etkilenmediğini belirtiyor.

Türkiye’den de 300 katılımcının yer aldığı araştırmada, dünya genelinde Y Jenerasyonu bireylerinin yüzde 26’sı, ebeveynlerinden daha mutlu olduğunu belirtirken Türkiye’de bu oran yalnızca %17. Y jenerasyonunun stres seviyesini en çok etkileyen konuların başında refah seviyesi, kariyer ve iş olanakları, fiziksel ve ruhsal sağlık var. Son 1 yılda strese bağlı nedenlerle işinden istifa edenlerin oranı hem Türkiye’de hem de dünyada %30’larda. Y jenerasyonunun yüzde 69’u pandemi nedeniyle geçiş yapılan evden çalışma modelinin, işe bağlı stresi azaltabileceğini düşünüyor.

Sonuç olarak, Y Jenerasyonunun uzun vadeli yatırımlar yapmamasının altında aslında hem jenerasyona özgü pek çok özellik hem de pandeminin beraberinde getirdiği ekonomik belirsizlik, stres ve gelecek endişesi yer alıyor.

İlginizi çekebilir: Birikim ve yatırım araçlarında yeni trendler: Yastık altından kripto paralara birikim ve yatırım yolculuğumuz

Kaynaklar: Investopedia, Business Insider, Marketing Türkiye, Deloitte Türkiye.