“Vücut tipleri ve belirleyici özellikleri – Fit with Beril”

Hangi vücut tipi sınıfına ya da sınıflarına dâhil olduğunuzu tespit etmek; size, iyileştirmek ya da geliştirmek istediğiniz özellikleriniz için daha kısa bir yol izleme imkânı sunar.

Aramızda, haftada ortalama 3–5 gün olmak üzere saatlerini kararlı bir şekilde spor salonunda geçirip, uzmanlardan beslenme programlarında destek alıp, protein gramajlarına kadar söylenenlere bağlı kalıp yine de hak ettikleri sonuçları elde edememiş olanlar vardır. Bu disiplini haftalarca, hatta aylarca sürdürüp bir gelişme kaydedemeyenler mevcuttur. Benzeri bir durumda akla ilk gelmesi gereken; hedefimize yönelik izlenen yolun bizim vücut tipimize, kas yapımıza, besinlere olan toleransımıza uygun olmadığı ihtimalidir.

1940’lı yıllarda psikolog William Sheldon, insanları üç ana vücut tipi sınıflandırmasına göre ayırmıştır. Bu sınıflandırma, günümüz modern bilimi tarafından kabul görmekte ve kadın-erkek ayırt etmeksizin vücut tiplerini belirlemede kullanılmaktadır. Vücut tipleri ve özellikleri;

• Ektomorf (yağsız ve çelimsiz)
• Mezomorf (yağsız ve kaslı)
• Endomorf (kuvvetsiz ve yuvarlak hatlı)

Ektomorf (yağsız ve zayıf)

Bu sınıfa mensup vücut tipine sahip olanların, hayatlarında neredeyse hiçbir zaman vücut yağ oranlarıyla problemleri olmaz. Besinlerden aldıkları yağları hiçbir egzersiz rutini uygulamadan enerjiye çeviren çok hızlı bir metabolizmaya sahiptirler. Ektomorfların hem yağ hem kas bazlı kilo kazanımları oldukça zordur.

Ektomorfların ortak özellikleri;

• Uzun uzuvlara sahip / kollar, bacaklar, vb.
• İnce belli
• Dar omuzlu
• İnce kemikli
• Vücut yağ oranı düşük
• Metabolizma hızı oldukça yüksek
• İstedikleri herşeyi yiyerek zayıf kalan
• Enerjisi yüksek

Mezomorf (yağsız ve kaslı)

Mezomorflar doğuştan yağsız ve kasları belirgin bir vücut yapısına sahiptirler. Geniş omuzları, ince belleri, orta kalınlıkta kemikleri ve geniş yuvarlak hatlı kas yapıları vardır. Mezomorflar, doğuştan bir atlet vücuduna sahip olurlar. Bu yapıyı bozmak ya da geliştirmek kendi seçimleridir.

Eğer yalnızca bu sınıfa ait gerçek bir mezomorfsanız, ender rastlanan ve genetik olarak çok şanslı bir yapıya sahipsiniz demektir. Nasıl beslenir ya da nasıl antrenman yaparsanız yapın, estetik olarak kusursuz görünürsünüz. Amacınız kas hacmi kazanmaksa, biraz ağırlık antrenmanı yapın. Amacınız yağ kaybetmekse, biraz kardiyovasküler egzersizleri artırın. İstediğinizi tüketin ya da basit ve kompleks karbonhidrat tüketiminize biraz dikkat edin; ne kadar hızlı sonuç aldığınızı göreceksiniz.

Mezomorfların ortak özellikleri;

• Doğuştan hatlı(parçalı) kas yapılı ve atletik görünümlü
• Orta derecede kalın kemikli
• İnce belli
• Geniş omuzlu
• Yağsız

Endomorf (kuvvetsiz ve yuvarlak hatlı)

Endomorfların kas kuvveti zayıftır, yuvarlak vücut hatları ve orta-kalın yapıda kemikleri vardır. Yavaş çalışan bir metabolizmaları vardır ve vücutları kolayca yağ depolar.

Endomorflar, amaçları yağ kaybetmekse, kesinlikle kardiyovasküler çalışmalara öncelik vermeli ve yedikleri her şeye dikkat etmelidirler. Endomorflar, doğuştan karbonhidratlara karşı intoleranslı olurlar. Bu da tükettikleri karbonhidratların enerji olarak kullanılması gerekirken yağ olarak depolanmasına neden olur.

Eğer vücudunuzdan çoğunlukla şikâyetçiyseniz, ya tam bir endomorfsunuzdur ya da mezomorf / endomorf karışımısınızdır.

Vücut Tipi Kombinasyonları

Belirtmekte fayda vardır ki, hemen hemen kimse yalnızca bir ana sınıfa mensup değildir. Aslında çoğumuz bu 3 ana sınıftan, 2’sinin kombinasyonuyuzdur.

Örnek vermek gerekirse;

Mezomorf (kaslı) / Endomorf (yuvarlak hatlı) kombinasyonu vücutlar; kolay kas kazanımı sağlayan ama aynı zamanda kolay yağlanan yapıya sahiptirler.

Ektomorf (çelimsiz ve uzun uzuvlara sahip) / Mezomorf (Atletik) kombinasyonu vücutlar; çok yağsız, uzun ve hatlı kas yapısına sahiptirler. Basketbol oyuncuları bu gruba verilebilecek en harika örnektir.

Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda kendi vücut tipinizi belirlemeli ve genetik özelliklerinizin ışığında bir beslenme ve aktivite planı benimsemelisiniz. Bu plan geçici süreli değil, hayat boyu sürdürebilir nitelikte olmalıdır. Planınıza ana hatlarıyla sadık kaldığınız sürece, vücudunuzla barışık olmamanız imkânsızdır.

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız.