Vücudumuzda zaman zaman şahit olduğumuz fiziki değişiklikler gözlemleriz. Cildimiz kurur, saçlarımız dökülür, sivilcemiz çıkar. Hemen yeni oluşan durumun nedenini araştırır ve çözümü için neler yapabileceğimizi bulmaya çalışırız.
Peki fiziki değişiklikler vücudumuzun içinde gelişirse? Bunu göremeyeceğimiz için bizlere vereceği sinyallerden içeride neler olduğunu anlamaya çalışırız. Hatta ileri seviyede bir rahatsızlık veriyorsa, doktora gider ve muayene oluruz. Çeşitli tahliller yapılır ve filmler çekilir.
Susuzluk da her fırsatta belirtilerle kendisini ifade etmeye çalışır. Giderilmedikçe de sorun büyür ve etkileri de aynı şekilde hissedilir. Bu belirtilerden biri de baş ağrısıdır. Tabii ki tüm baş ağrılarının nedeni susuzluktur diyemeyiz, ancak susuzluğun kendisini ifade etme şekillerinden biri de baş ağrısıdır. Beynimizin önemli bir kısmı sudan oluşur ve vücudumuzu kontrol etmesi nedeniyle önemli görevler üstlendiği için de bu oran gündemde kalmaktadır.
%80 oranında su olan beynimizin su sayesinde vücudun kontrolü için gerekli besin, enerji, iletişim ağı vs. karşılar. Peki su oranı düşmeye başladığında neler olur? Gerçekten vücudumuz küçülüyor mu? Ruh halimiz değişiyor mu? Motor becerileri azalıyor mu? Hafızayı etkiliyor mu? Tüm soruların cevaplarını sizler için yanıtlamak istedim.
Vücutta su azaldığında hayati organlara su temin edilir ve böylece genel vücut fonksiyonlarının azaltılması için yorgun olma durumu gelişir. Yorgunken hareket etmek istemeyiz, böylece enerji de harcamayız ve kıt olan su miktarı hayati organların kullanımı için dikkatli bir şekilde harcanır.
Peki, hayati organlarında su ihtiyacını karşılanamayacak derecede su azalırsa ne olur? Neticede uykuda bile faaliyetler devam etmektedir. Bu durumda aşağıdaki durumların gözlemlenmesi normaldir:
1. Dehidrasyon ruh halinizi etkiler.
Bazı çalışmalar, dehidratasyon ve duygudurum bozuklukları arasındaki bağlantıyı belirlemiştir. 2012 yılında yapılan bir araştırmada, Connecticut Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, sağlıklı genç kadınlarda hem egzersiz hem de egzersiz ve diüretik yoluyla dehidratasyona bağlı susuz kalmalarda duygudurumunun üzerindeki etkilerini değerlendirmiştir. Dehidrasyonun “toplam duygudurum bozukluğu”nda ölçülebilir bir artışa neden olduğu gözlemlenmiştir.
2. Dehidrasyon, bilişsel ve motor becerilerinizi azaltır.
Hepimiz alkolün etkisi altındayken araç sürmenin tehlikeli olduğunu biliyoruz. Ancak, 2015 yılında Loughborough Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmasının bulgularına göre, dehidrate durumdayken araç sürmekten kaçınmak gerektiğini belirtmiştir. Yapılan araştırmada gönüllülerin, iki saat süren bir sürüş simülasyonunda, şeritli yolda sürüş yaptıklarında, bulundukları şeritten kaydıkları ve geç frenleme gibi önemli sayıda hatalar yaptıkları gözlemlenmiştir. Bu durumun muhtemel nedeni ise dehidrasyonun konsantrasyon ve reaksiyon süresini azaltması olarak belirtilmektedir.
3. Dehidrasyon sizi acıya karşı daha duyarlı hale getirir.
Susuzluğun daha şaşırtıcı zihinsel etkilerinden biri, ağrı duyarlılığını artırdığıdır. Japon araştırmacılar tarafından yapılan bir çalışmada bu durum gözlemlenmiştir. Gönüllüler, beyinlerini tararken ağrı hassasiyetlerini test etmek için soğuk suya bir kol batırmışlardır. Bu testi, susuz bir haldeyken uyguladıklarında daha düşük bir ağrı eşiğini (yani, daha önce acı hissettikleri) bildirmişlerdir. Bu durum raporlara, ağrı deneyiminde yer alan beyin bölgelerindeki artan aktivite de eşlik etmiştir.
4. Dehidrasyon hafızanızı etkiler.
Tüm bunlara ek olarak, dehidrasyonun da belleği olumsuz etkilediği bulunmuştur. 2010 yılında Ohio Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, 21 yaşlarındaki gönüllü kadın grubunda hidrasyon durumunu ölçtüler ve ayrıca deklarasyon ve çalışma belleği testlerini tamamladılar. Hidrasyon durumu ve hafıza becerileri arasında güçlü bir bağlantı bulunmuş olup, en fazla su kaybına uğramış deneklerin testleri en kötü şekilde gerçekleştirilmiştir.
5. Beyin hacminin küçülmesi
Bu konuda birçok çalışma yapılmış ve MR görüntüleri ile de susuzluk durumu gözlemlenmiştir. Beynin boyutu, faaliyet alanları vs. gözlemlenmiştir. Bu araştırmalar neticesinde, susuzluk durumunda beynin küçüldüğü ve fonksiyonlarının azaldığını kanıtlamıştır. Bu durum çok şaşırtıcı gelmemekle birlikte, birçok kişinin susuz kaldığında yaşadığı semptomları da açıklamaktadır. Özellikle sınav zamanı çocukların susuz kalmadıklarından emin olun ve su içeriği yüksek gıdalar tüketmelerini sağlayın.
İlginizi çekebilir: Kaliteli su içmenin önemi ve bol su içmek için 46 sebep