X

Vertigo belirtileri, sebepleri ve tedavisi

Vertigo enfeksiyonlardan, migrenden, sakatlanmalardan ve başka rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Altta yatan sebebi tedavi etmek onun verdiği rahatsızlığı gidermenin ve uzun vadeli rahatlama sağlamanın en iyi yoludur. Vertigo temel olarak sizin veya çevrenizin döndüğü algısını yaratan yanlış bir duyu hissidir. Baş dönmesine benzerdir ancak tam olarak aynı şey değildir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Vertigo türleri

Vertigonun iki kategorisi var: periferik vertigo ve santral vertigo.

Periferik vertigo

Periferik vertigo en yaygın görülen türüdür. İç kulaktaki bir problem veya dengeyi sağlayan vestibüler sinirdeki bir problemden kaynaklanır.

Santral vertigo

Santral vertigo beyindeki problemlerden kaynaklanır. Aşağıdakiler başta olmak üzere çeşitli sebeplerden olabilir:

  • İnme
  • Beyin tümörü
  • Migren
  • Travmatik beyin sakatlığı
  • Enfeksiyon
  • Multipl skleroz

Vertigonun yaygın sebepleri şöyle:

  • İyi huylu pozisyonel vertigo: Bu en yaygın vertigo sebebidir ve yoğun, kısa bir dönme veya hareket hissi yaratır. Bu nöbetler baş hareketlerindeki ani değişimler ile tetiklenirler.
  • Enfeksiyon: Vestibüler sinirleri etkileyen viral enfeksiyonlar yoğun ve devamlı vertigoya sebep olabilirler.
  • Meniere hastalığı: İç kulakta aşırı sıvı birikimi sonucunda ortaya çıkar ve bunun sonucunda saatler boyu sürebilen ani dönme nöbetleri gelebilir.
  • Migren: Migren kaynaklı vertigo bir dakikadan saatlere kadar sürebilir.
  • Baş veya boyun sakatlığı: Boyun ve başın travmatik sakatlanmaları sonucunda vertigo ortaya çıkabilir, özellikle de vestibüler sistemin hasarı sonucunda oluşur.
  • İlaçlar: Bazı ilaçlar vertigoya ve ayrıca duyma kaybına, kulak çınlamasına ve sersemliğe yol açabilirler.

İyi huylu pozisyonel vertigo

Rahatsız edici olabilse de nadiren ciddidir ve düşme riskini arttırma dışında başka bir sorun yaratmaz.

Belirtileri şöyledir:

  • Sersemlik
  • Çevrenizin veya sizin döndüğünüz hissi
  • Dengesizlik
  • Bulantı
  • Kusma

Stres, vertigoya sebep olabilir mi?

Stres her ne kadar vertigoya doğrudan sebep olmasa da, onu kötüleştirebilir. Bunun yanında 2016 yılında yapılan bir araştırmaya göre yoğun stres vertigoya sebep olabilen inme riskinde artışa sebep olur.

Belirtileri

Vertigonun en yaygın belirtileri arasında baş dönmesi vardır ve genelde baş hareketleri ile daha kötü hale gelir. Hasta genellikle bir dönme hissi tarif eder ve oda yahut nesneler hareket ediyor gibi görünürler.

Vertigonun diğer belirtileri şöyle:

  • Terlemede artış
  • Bulantı
  • Kusma
  • Baş ağrısı
  • Kulaklarda çınlama
  • Duyma kaybı
  • İstemsiz göz hareketleri
  • Denge kaybı

Tedavi

Tedavi seçenekleri altta yatan sebebe göre değişecektir. Belirtileri iyileştirmek için vestibüler rehabilitasyon terapisi veya ilaçlar kullanılabilirler.

Yeniden konumlandırma manevraları

Epley manevrası olarak bilinen manevra, iyi huylu pozisyonel vertigoyu rahatlatmak için kullanılır.

Bu özel baş manevrası kullanılarak iç kulaktaki dönmeye sebep olan kristaller yerinden oynatılırlar.

Her tedavi seansında baş 30-60 saniye boyunca bir tarafa doğru tutulur ve her pozisyon gerekirse tekrar edilebilir.

Uzmanınız bu süreçte hareketleri yönetecektir. Ayrıca evde uygulayabilmeniz için de rehberlik edebilir.

İlaçlar

Bazı antihistamin yani alerji ilaçları vertigo kaynaklı problemlerin giderilmesinde kullanılabiliyor. Ancak kafa karışıklığına ve hatta yaşlılarda amneziye sebep olabilir.

Egzersizler

Vertigo belirtilerini hafifletmek için kullanılan çeşitli egzersizler mevcut. Bunlar genellikle dengeyi iyileştirmek için belli pozisyonlarda kalmayı veya olduğunuz yerde adım saymayı içeriyorlar. Bu egzersizler vestibüler rehabilitasyon terapisinde kullanılanlara benzerdirler.

Bu egzersizler kişiye ve belirtilerine göre uygulanırlar. Detaylı bir klinik incelemenin ardından üç yöntemden bir tanesi uygulanır.

  • Baş dönmesine iyi gelen alıştırma egzersizler
  • Göz kontrolünü iyileştiren bakış dengeleme egzersizleri
  • Denge egzersizleri

Ancak vertigonuz yoğunsa, deneyimli bir fizyoterapistten rehberlik almanız daha doğru olacaktır.

Ameliyat

Vertigonun sebebi beyin tümörü veya baş sakatlanması ise ameliyat gerekli olabilir. Bunun yanında vertigonun sebep olduğu rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olacak çeşitli yöntemler de vardır. Örneğin; ginkgo biloba ve melatonin gibi takviyeler vertigo kaynaklı uyku problemlerini iyileştirmeye yardımcı olabilirler.

Ayrıca vertigo için evde uygulayabileceğiniz çeşitli egzersizler de vardır. Bunlar arasında Brandt-Daroff egzersizleri, Semont manevrası ve Foster manevrası bulunuyor.

Vertigo için öz yağlar

Lavanta yağı gibi öz yağlar baş dönmesi ve bulantıları gidermeye yardımcı olabilirler.

Ancak şu anda öz yağların vertigo tedavisinde kullanımına dair bir çalışma bulunmuyor.

Vertigo teşhisi

Doktorunuz klinik muayene ve belirtiler ile tıbbi geçmişinize göz atarak tanı koyabilir. Ayrıca çeşitli gözlemler ve klinik testler de vertigo değerlendirmesinde yardımcı olabilirler. Bunlar arasında baş darbe testi, Dix-Hallpike manevrası gibi seçenekler bulunuyorlar.

Bazı vakalarda vertigo teşhisi için tarama ve duyma testleri ile denge testi gibi başka testler de gerekli olabilirler.

Vertigo ne kadar sürer?

İyi huylu pozisyonel vertigonun işaret ve belirtileri gelip gidebilirler ve belirtiler genelde bir dakikadan az sürer. Meniere hastalığında ise nöbetler 20 dakikadan uzun olabilirler. Migren kaynaklı vertigo ise dakikalar veya saatler sürebilir.

Vertigo ve baş dönmesi farkı

Vertigo ve baş dönmesi genellikle karıştırılır ancak vertigoda genelde herhangi bir hareket olmamasına rağmen dünya döner gibi olur. Baş dönmesi ise biraz daha genel bir terimdir ve bir dengesizlik hissini tarif eder.

Gebelikte vertigo

2020 yılında yapılan bir çalışmaya göre vertigo gebeliğin ilk trimesterinde en çok rapor edilen vestibüler belirtidir. İyi huylu pozisyonel vertigo hamilelikte çok yaygındır. 2017 yılındaki bir araştırmaya göre kadınlarda erkeklerden 2 kat daha fazla görüldüğü belirtiliyor.

Hamilelikte vertigoyu tetikleyebilecek bazı sebepler şöyle:

  • Hormon düzeylerindeki dalgalanmalar
  • Çok uzun yatak istirahati
  • D vitamini ve kalsiyum gibi belli besinlerin metabolizmasındaki değişimler

Pek çok insan gebelikte baş dönmesi yaşar. Bunun sebepleri çoktur ancak dengesiz kan şekeri de bir sebebi olabilir.

Üçüncü trimesterde bebek karındaki organlara baskı yapar ve bu da sırtüstü yatınca baş dönmesi yapabilir.

Vertigo kalıtımsal mıdır?

Bazı durumlarda vertigo kalıtımsal olabilir. Özellikle migren kaynaklı vertigo vakalarında sık görülür. Sonuç olarak vertigo enfeksiyonlar, migren, sakatlanmalar ve başka rahatsızlıklar gibi pek çok faktörden kaynaklanır.

Altta yatan sebebi tedavi etmek onun verdiği rahatsızlığı azaltmanın en etkili yoludur. Ayrıca faydalı olabilecek pek çok ev reçetesi, egzersiz ve ilaç bulunuyor. Eğer vertigonuz varsa, ilk olarak doktorunuzla görüşmeniz ve bir tedavi planı oluşturmanız doğru olacaktır.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Kaynak: healthline

İlginizi çekebilir: Sürekli başım dönüyor: Baş dönmesinin nedenleri nelerdir?

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

‘Evdeki herkes barista’: Bosch VeroBarista ile kahve deneyiminizi zirveye taşıyın

Kahve, şüphesiz ki pek çoğumuz için lezzetli bir içecekten çok daha fazlası; adeta bir tutku, bir ritüel… Sabahın ilk ışıklarında enerji veren, gün içindeki küçük molalarda kendimizi şımartmamızı sağlayan, bazense sohbetlerin tadını ikiye katlayan en keyifli eşlikçi. O yüzden günün farklı anlarını, farklı kahvelerle taçlandırmak gibisi yok; ne de olsa her anın kendine has bir kahvesi var. Güne enerjik bir başlangıç yapmak için yoğun aromalı bir americano ya da gün içinde en sevdiğimiz tatlının yanında yumuşak içimli bir cappuccino en iyi seçim olabilir.



Peki ya bu seçimlerimizi evde barista ustalığıyla hazırlayabilir miyiz? Elbette. Bosch Tam Otomatik Kahve Makinesi VeroBarista ile günün her anına ve her damak tadına uygun lezzetli kahveler hazırlamak mümkün; çünkü VeroBarista ile evdeki herkes barista. Her fincanınızı ustalık eserine dönüştürmeye hazırsanız, işte VeroBarista ile yapabilecekleriniz:

Kahve çekirdeklerini dilediğiniz gibi öğütebilirsiniz

Barista ustalığında lezzetli kahveler hazırlayabilmenin ilk adımı, kahve çekirdeklerini doğru bir şekilde öğütmekten ve tazeliği korumaktan geçiyor. Güzel haber; VeroBarista tüm bunları sizin için yapıyor. CreamDrive, yüksek kaliteli seramik kahve öğütme ünitesi ve özel aroma koruyucu çekirdek haznesi ile günün her saati taze çekilmiş kahve çekirdekleriniz hazır.

Üstelik çekirdek öğütme inceliğini de dilediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz. Arka arkaya iki öğütme ve ısıtma sayesinde ekstra güçlü kahvenizi tadı daha az acı olacak şekilde hazırlayabilirsiniz. AromaDouble Shot Fonksiyonu ile kahve aromasından ödün vermeden ekstra yoğun kahveler hazırlamak da mümkün. E bir barista daha ne ister, öyle değil mi?

Farklı anları, farklı kahve çeşitleriyle taçlandırabilirsiniz

Taze çekilmiş kahve çekirdeklerinin mis kokusunun yanı sıra kahve hazırlamanın en güzel yanlarından biri de hiç şüphesiz her damak zevkine uygun farklı seçenekler yapabilmek. Sert tatları sevenler, yumuşak içim tercih edenler ya da daha eğlenceli köpüklü bir şeyler arayanlar… VeroBarista’da herkes için bir şeyler var. Cappuccino, flat white, latte macchiato, sütlü kahve, OneTouch Function ile hepsini tek tuşla hazırlayabilirsiniz. Dahası, yoğun tatları seviyorsanız americanonuz da VeroBarista ile hazır.

Belirtmekte fayda var ki; bir barista ustalığında kahve hazırlayabilmek için özellikle sütlü kahvelerde doğru lezzeti yakalayabilmenin en önemli sırrı sütün sıcaklığını ve kıvamını doğru ayarlayabilmek. Neyse ki VeroBarista, ideal demleme sıcaklığı konusunda tam bir usta. Sütlü kahvelerde bile mükemmel sıcaklığı yakalıyor, süt köpüğü ve sıcak su hazırlama seçenekleri ile her kahve türünü lezzetten ödün vermeden hazırlıyor. Ayrıca sütlü kahveleriniz için de hortumlu süt adaptörü sayesinde esnek çözümler sunuyor. İster kutudan, ister şişeden, ister kendi termosundan süt alın, VeroBarista ile sonuç hep aynı; hep mükemmel.



Kişisel tercihlerinizi kaydedebilirsiniz

Geçek bir barista kahve hazırlarken mutlaka kişisel dokunuşlarıyla fark yaratır; VeroBarista da evdeki herkesin kendi ‘barista’ dokunuşunu ekleyebilmesi için kişiselleştirilmiş tercihlere göre 4 adede kadar favori kahve kaydedebilme özelliğine sahip. Böylece her yudumda tam da istediğiniz gibi bir lezzete kavuşabilirsiniz. Ayrıca evinizde baristalığı başkasına devretmeniz gereken anlarda da kahvenizin yine tam istediğiniz gibi hazırlanacağından da emin olabilirsiniz 🙂 Sıfır risk, bol lezzet…

En sevdiğiniz kahveyi, en sevdiğiniz fincanda içebilmeniz için de VeroBarista üstüne düşeni yapıyor ve yüksekliği ayarlanabilir kahve çıkışı sayesinde 15 cm yüksekliğe kadar ayarlanabiliyor. En uzun latte macchiato bardaklarınızı bile rahatlıkla kullanabilirsiniz.

Zamandan ve enerjiden tasarruf edebilirsiniz

Kahve hazırlarken lezzet kadar önemli bir şey daha varsa; o da şüphesiz ki zamandan ve enerjiden tasarruf edebilmek. VeroBarista, minimum ısınma süresiyle 45 saniye gibi çok kısa bir zamanda kahvenizi hazır hale getiriyor. Ayrıca her kahveden sonra autoMilkClean süt temizleme sistemi ile tam otomatik temizlik sunuyor ve kolayca çıkartılabilir damlama tepsisi, kahve posası kabı ve süt ağızlıkları bulaşık makinesinde yıkanabiliyor. Yani kahve keyfiniz bittiğinde sizi temizlikle hiç yormuyor. Ve son olarak ZeroEnergy Auto-off otomatik kapanma özelliği ile belirlenen saatten sonra enerji tasarrufu yapmak için kapanıyor, sizi düşündüğü kadar çevreyi de düşünüyor. Kim hem çok lezzetli kahveler yapan hem de akıllı özellikleriyle kahve hazırlamayı mükemmel bir deneyime dönüştüren böylesi bir yardımcıyı evinde istemez ki?

Siz de evinizin baristası olmaya hazırsanız, en lezzetli kahveleri kendi damak tadınıza göre ayarlamak ve her defasında mükemmel sonuçlar elde etmek için hemen tıklayabilir, VeroBarista ile tanışabilirsiniz.

*Bu yazı Bosch katkılarıyla hazırlanmıştır.





21 Günde Ustalaş: Hayatınızı dönüştürmenin kısa rehberi

Günümüz dünyasında insanlar hızlı ve etkili çözümler ararken, uzun vadeli değişikliklerin ne kadar süre gerektirdiği sorusu akıllarda yer ediyor. Araştırmalar, bir alışkanlık kazanmanın 21 günlük bir süreç olduğunu belirtiyor. Bu gerçek, “21 Günde Ustalaş” serisini şekillendiren temel düşünce. Omega Yayınları’nın yayımladığı ve Marie-Claire Carlyle, Leon Nacson ve David A. Phillips gibi alanında prestijli yazarların katkıda bulunduğu seri, hayatın farklı alanlarında bir dönüşüm yaşamak isteyen okurlara kısa ama derinlemesine bir yolculuk sunuyor. Peki, bu serinin her kitabı, okura nasıl dokunuyor? Gelin, seriye birlikte göz atalım.



Marie-Claire Carlyle-Para Mıknatısı: Zenginliğe Giden Yolda Bir Yol Haritası

Serinin ilk kitabı olan Para Mıknatısı, parayla olan ilişkimize yeni bir perspektif getiriyor. Carlyle, paranın sadece maddi bir unsur olmadığını, aynı zamanda kişisel değerimizin ve başkalarına sunduğumuz katkının bir yansıması olduğunu öne sürüyor. Kitap, okuyucuları “zengin” olmanın ötesine taşıyarak, yaşamlarında gerçekten neye değer verdiklerini sorgulamalarına yardımcı oluyor. Paranın bir enerji olduğu fikri üzerine kurulu bu kitap, hayata daha fazla refah çekmek isteyenler için önemli adımlar sunuyor. Okur, mevcut finansal alışkanlıklarını gözden geçirmeye ve “para mıknatısı” olma yolunda ilerlemeye davet ediliyor. Carlyle’ın dili basit ama etkileyici. Kitap, “Paranın Değeri” ve “Niyet Etmenin Gücü” gibi bölümlerle, paraya olan bakış açınızı tamamen değiştirebilir. Ancak bu kitap, sadece bir kişisel gelişim kitabı değil; alışkanlıkları kökten dönüştürmek isteyen herkes için bir rehber niteliğinde. Para ve refah konusunda mevcut düşünce kalıplarını yıkmak isteyen okurlar için güçlü bir başlangıç noktası sunuyor.

Leon Nacson-Rüyalar: Bilinçaltınızı Keşfetmek İçin Bir Araç

Serinin ikinci kitabı olan Rüyalar, sadece uyku sırasında yaşadığımız olayların ötesinde, bilinçaltımızın derinlerine bir yolculuk yapmamıza yardımcı oluyor. Nacson, rüyaların anlamını çözebilmek için onları hatırlamanın önemini vurgularken, okuyuculara kendi rüya günlüğünü tutmanın faydalarından bahsediyor. Modern yaşamın karmaşasında, rüyalarla ilgili sembollerin ve temaların nasıl çözüleceğine dair pratik bilgiler sunuyor. Kitap, rüya yorumlamada bireysel deneyime önem vererek okuyucunun kendi rüyalarının dilini öğrenmesini sağlıyor. Rüyaların sembolizmi üzerine yoğunlaşan bölümler, okurun bilinçaltına dair ipuçlarını yakalamasını kolaylaştırıyor. “Düşmek, Uçmak ve Kovalanmak” gibi herkesin yaşamış olabileceği rüya temalarına açıklık getirirken, kişinin ruhsal yolculuğunda bir rehber olma niteliği taşıyor. Nacson, rüyaların günlük hayatımızdaki yansımalarına dikkat çekiyor; bu da kitabı okura bilinçaltıyla ilgili derin bir keşif fırsatı sunan önemli bir araç haline getiriyor.

David A. Phillips-Numeroloji: Sayıların Gizemli Dünyası

Üçüncü kitap Numeroloji ise, yaşamın derin sırlarını anlamak için sayıların gücüne odaklanıyor. Phillips, Pisagor’un öğretilerine dayanan bu kadim bilim dalını modern hayata uyarlayarak, insanların kendilerini ve çevrelerindekileri daha iyi anlamalarına yardımcı olmayı hedefliyor. Numeroloji, sadece kişilik analizi değil; aynı zamanda kariyer seçimleri, ilişkiler ve ruhsal gelişim açısından da rehberlik sunuyor. Phillips, kitabında sayılara dair teorik bilgilere ek olarak, gerçek dünyadan ünlü örnekler sunarak konuyu daha somut bir hale getiriyor. “Ruh Sayıları” ve “Adların Gücü” gibi bölümler, okurların kişisel yaşamlarına dair önemli çıkarımlar yapmasına olanak tanıyor. Numerolojiye ilgi duymayanlar bile, bu kitap sayesinde yaşamlarını yeni bir gözle değerlendirmeye başlayabilir.

21 Günlük Yolculuk: Alışkanlıklar ve Dönüşüm

Bu seri, alışkanlıkların nasıl şekillendiğine ve yaşamda yeniye yer açmanın neden önemli olduğuna dair kapsamlı bir rehber niteliğinde. Her kitap, 21 gün boyunca okuru derin bir içsel yolculuğa çıkarıyor ve bir yandan kısa süreli bir rehber gibi görünse de her birinin arkasında büyük bir felsefi altyapı bulunuyor. Para Mıknatısı, finansal refahın anahtarlarını sunarken; Rüyalar bilinçaltımızı çözmemize yardım ediyor ve Numeroloji kişisel potansiyelimizi anlamamıza kapı aralıyor. Bu serinin en büyük gücü, herkesin hayatında bir noktada değişiklik yapma ihtiyacını hissetmesi ve 21 gün boyunca süren bu küçük ama etkili adımların, büyük dönüşümlere yol açma potansiyelinde yatıyor. Her kitap, farklı bir tema etrafında dönse de ortak payda: Bireyin kendi gücünün farkına varmasını sağlamak ve bunu bir alışkanlığa dönüştürmek.



Sonuç olarak, “21 Günde Ustalaş” serisi, hayatta bir adım öne geçmek ve yeni bir başlangıç yapmak isteyenler için ilham verici bir çalışma. Her kitabın derinliği, okurun kendine dair yeni keşifler yapmasına olanak tanıyor. Seriyi okurken hem kişisel gelişiminize katkıda bulunacak hem de alışkanlıklarınızı yeniden gözden geçireceksiniz. Hayatta yeni bir sayfa açmak için siz de bu 21 günlük yolculuğa çıkmaya hazır mısınız?

Bu yazı Deniz Poyraz tarafından kaleme alınmıştır.

İlginizi çekebilir: Yaratıcılık bir hayal mi? Yaratıcı olmak mümkün mü? İyi ama nasıl?





İlgili Makale