Vajinal kaşıntı, çeşitli sağlık sorunları ile ortaya çıkabilen bir belirtidir. Bunlar, kuruluk ve tahriş gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabileceği gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar, bakteriyel vajinoz ve mantar enfeksiyonu gibi nedenlerle de görülebilmektedir.

Vajinal yanma da kaşıntıyla benzer şekilde tahrişten, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve menopoz gibi nedenlerden dolayı meydana gelebilmektedir. Vajinal yanma ve kaşıntı bir arada görülebildiği gibi ayrı ayrı da görülebilmekte ve bu sorunlar bazen doğal yöntemlerle tedavi edilebilirken bazense ilaç kullanımı gerekebilmektedir.

Vajinal kaşıntı ve yanmanın nedenlerini ve mutlaka ilaç tedavisi gerektirmeyen sorunlarda kullanabileceğiniz doğal yöntemleri bu yazıda öğrenebilirsiniz.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Vajinal Kaşıntı ve Yanma Neden Olur?

Vajinal kaşıntı ve yanma dendiğinde genelde labia, klitoris ve vajinal açıklık kastedilmektedir. Bu bölgelerde ortaya çıkan kaşıntı ve yanma, aniden ortaya çıkabileceği gibi zamanla yoğunlaşan şekilde de görülebilir. Belirtiler idrar yapma ve cinsel ilişki gibi durumlarda kötüleşebilir ya da sürekli devam edebilir.

Vajinal kaşıntı ve yanma nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır:

Vajinanın tahriş olması

Vajinanın tahriş olması, günlük olarak kullanılan kimyasal ürünlerin vajinanın hassas derisine zarar vermesinden ortaya çıkabilmekte ve kaşıntı ve yanmaya neden olabilmektedir. Vajinada tahrişe neden olabilecek ürünler arasında çamaşır deterjanı, sabun, kokulu tuvalet kağıdı, banyoda kullanılan ürünler ve hijyenik pedler bulunabilmektedir. Bununla birlikte çok sıkı iç çamaşırlar ve pantolonlar giymek de tahrişe yol açabilmektedir.

Vajinal kaşıntı ve yanmanın nedeni kullanılan ürünlerin neden olduğu tahriş ise bu ürünleri kullanmayı bırakmanız gerekir. Bununla birlikte yüzme havuzu ve sauna gibi ortamlardan çıktıktan sonra tüm bakterileri ve kimyasalları vajinal dokudan uzaklaştırmak için duşta suyla iyice yıkandığınızdan emin olmalısınız.

Vajinal tahriş bazense tampon, kondom, vajinal duş ve krem gibi vajinaya ya da çevresine doğrudan temas eden ürünlerden kaynaklanmaktadır. Tahriş nedeniyle vajinal yanma ve kaşıntı görülebilmektedir.

Bu durumda ilk yapmanız gereken şey, tahrişe neden olduğunu düşündüğünüz ürünleri bırakmak olacaktır. Örneğin, tahrişe neden olan kondom ise diğer doğum kontrol yöntemleri hakkında doktorunuzla konuşabilirsiniz.

Mantar enfeksiyonu

Kadınların çoğu hayatlarının bir döneminde mantar enfeksiyonuyla karşılaşmaktadır. Mantar enfeksiyonunda kaşıntı ve yanmanın yanı sıra vulvada şişkinlik, kızarıklık, cinsel ilişki sırasında ağrı, yoğun kıvamlı akıntı ve vajinanın dışında kırmızı döküntüler gibi belirtiler görülebilmektedir.

Mantar enfeksiyonu genelde doğal yöntemlerle ya da reçetesiz ilaçlarla tedavi edilebilmektedir. Mantarın tedavisinde kullanılan doğal yöntemler arasında şunlar bulunmaktadır:

Yoğurt: Sade yoğurt, içerisindeki canlı bakteriler nedeniyle probiyotik olarak kabul edilmekte ve mantar enfeksiyonunda faydalı olabilmektedir. Yoğurdu yiyerek tüketebilir ve vulvaya ya da vajina çevresine uygulayabilirsiniz.

Borik asit: Borik asit, güçlü bir antiseptiktir. Bu nedenle vajina etrafına az miktarda sürülerek uygulanabilmektedir. Ancak hamileyseniz ya da cildiniz hassassa borik asit kullanmaktan kaçınmalısınız.

Kekik uçucu yağı: Mantar enfeksiyonu tedavisinde kekik uçucu yağını (origanum vulgare olması gerekir) kullanmak isterseniz, yağı yaklaşık 30 ml’lik taşıyıcı bir yağa 3-5 damla ekleyip tamponu birkaç dakika karışıma batırabilir ve 2-4 saat vajina içinde tutabilirsiniz. Ancak bu yağa alerjiniz olup olmadığını görmek için öncelikle vücudunuzun başka bir yerine sürüp denemelisiniz.

Probiyotik takviyeler ve fitiller: Probiyotik takviyeler mantar enfeksiyonunda işe yarayabilmekle birlikte etki göstermeleri zaman alabilmektedir. Bu durumda daha hızlı etki görmek için probiyotik fitiller deneyebilirsiniz.

Hindistan cevizi yağı: Bu yağı mantar tedavisinde kullanmak istiyorsanız, saf ve organik bir yağ aldığınızdan emin olmalısınız. Yağı kaşınan ve yanan bölgeye uygulayabilirsiniz.

Çay ağacı yağı: Çay ağacı yağını kullanmadan önce taşıyıcı bir yağda seyreltmelisiniz. Bu yağı, kekik yağı ile aynı şekilde kullanabilirsiniz.

Elma sirkesi: Elma sirkesini seyrelterek mantardan etkilenen bölgeye uygulayabilirsiniz. Elma sirkesinin sağlık üzerindeki faydalarından yararlanmak için beslenme düzeninize eklemeyi düşünebilirsiniz.

Sarımsak: Sarımsak, mantar enfeksiyonun tedavisinde sindirim yoluyla tüketildiğinde işe yarayabilmektedir. Vajinaya sarımsak koymanız daha fazla yanmaya yol açabileceği için bu yöntem genelde önerilmemektedir.

Hidrojen peroksit: Hidrojen peroksiti, yarısı su ve yarısı hidrojen peroksit olacak şekilde hazırlayabilir ve vajina çevresine sürebilirsiniz. Ancak bu karışımı uzun süre boyunca kullanmaktan kaçınmalısınız.

C vitamini: C vitamini, bağışıklığı destekleyici olduğu için C vitamini takviyeleriyle vücudunuzun mantarı yenmesine yardımcı olabilirsiniz.

E vitamini: E vitamini yağı, vajina ve vulvayı rahatlatmak için günde birkaç kez iki haftaya kadar kullanabilmektedir.

Bakteriyel vajinozis

Bakteriyel vajinozis, vajinada iyi bakterilerin yeteri kadar olmamasından kaynaklanır. İyi ve kötü bakteriler arasındaki dengesizlik, bakteriyel vajinozisi tetikleyebilir. Bu hastalıkta vajinal kaşıntı, akıntı, kötü koku ve idrar yaparken yanma gibi sorunlar görülebilir.

Bakteriyel vajinoziste genelde ilaç kullanımı gerekiyor olsa da belirtilerinizi azaltmak için evde yapabileceğiniz bazı şeyler bulunmaktadır:

Ham bal: Balın antibakteriyel özellikleri, vajinal kaşıntının azaltılmasında faydalı olabilmektedir.

İçme sodası ya da kolloidal yulaf ezmesi (toz haline getirilmiş yulaf) banyosu: Banyo suyuna içme sodası ya da kolloidal yulaf ezmesi koymak, vajinal kaşıntının azalmasına yardımcı olabilmektedir.

Yoğurt: Yoğurt, vajinada iyi bakterilerin çoğalmasına yardımcı olabilir. Sade yoğurdu tek başına ya da bal ile karıştırarak sürebilirsiniz.

Sarımsak: Sarımsağı yemek ya da takviye olarak almak, bakteriyel vajinozis tedavisinde faydalı olabilmektedir.

Vajinal Kaşıntıya Doğal Çözüm

Vajinal kaşıntı bazen yanma olmadan da ortaya çıkabilmektedir. Vajinal kaşıntı için evde yapabileceğiniz çeşitli şeyler olsa da burada önemli olan kaşıntıya neden olan faktörü bulmaktır. Bunun için doktora gitmeniz önemli olmakla birlikte vajinal kaşıntı için evde yapabileceğiniz şeyler şu şekildedir:

Beslenme düzeninde değişiklikler

Vajinal kaşıntı, yediğiniz yiyecekler ile tetikleniyor olabilir. Beslenme düzeninizde yapacağınız değişikliklerle yaşadığınız belirtilerin azalmasını sağlayabilir ve enfeksiyonla savaşabilirsiniz:

• Şekerden uzak durmak
• Ekmek gibi mayalı yiyeceklerden uzak durmak
• Peynir yememek
• Meyve tüketmemek
• Alkol içmemek
• Daha fazla sebze ve yeşillik tüketmek
• Pirinç ve buğday tüketimini arttırmak
• Probiyotik almak için yoğurt yemek

Bununla birlikte beslenme alışkanlıklarınızda değişiklik yapmadan önce doktorunuzla görüşmeniz ve belirtilerinizi takip etmeniz önemlidir.

Pamuk iç çamaşırı giymek

Pamuk iç çamaşırları, vajinada ya da vulvada meydana gelen rahatsızlıkları geçirme ve önleme konusunda faydalıdır. Pamuk, nefes alabilen bir yapıda olduğu için kaşıntının azalmasında faydalı olabilir. Ayrıca yüzde 100 pamuk iç çamaşırlar hava aldığı için mantar enfeksiyonlarının önlenmesi konusunda da faydalı olacaktır.

İyi hijyen alışkanlıklarına sahip olmak

Vajinal kaşıntıyı engelleme ve rahatlatma söz konusu olduğunda iyi hijyen alışkanlıkları çok önemlidir. Vajina kendini temizleyebilen bir yapıda olduğu için vajinal duş gibi vajinayı yıkayacak alışkanlıklardan uzak durmanız gerekecektir. Temizlik için yapmanız gereken tek şey, ılık suyla vajinanın dış kısmı olan vulvayı yıkamak olacaktır. Bunu yaparken kokulu sabunlar ve jeller kullanmanız gerekmez. Hatta bu tür ürünlerle vajinayı ve vulvayı çok fazla temizlemekle uğraşırsanız, vajinada tahrişe neden olabilir ve kaşıntının artmasına yol açabilirsiniz.

Sonuç olarak vajinal kaşıntı ve yanma, çeşitli hastalıklar sonucu ortaya çıkmış olabilir. Bu hastalıklardan bazıları ilaç tedavisi gerektirebileceği için vajinal kaşıntı ya da yanma yaşamanız halinde doktora gitmeniz önemlidir.

Evde yapacağınız tedaviler, tedavi sırasında ya da belirtilerin kendi kendine geçmesini beklediğiniz esnada uygulayabileceğiniz şeylerdir. Vajinal kaşıntı ve yanma, doğal yöntemleri uyguladığınız halde geçmiyor ve şiddetleniyorsa mutlaka doktorunuzu ziyaret etmeniz gerekir.

Doktorunuz, belirtilerinize neden olan sorunu anlayarak buna göre ilaç reçete edecektir. Sorununuzu uzun süreli olarak çözmek için doktora gitmekten çekinmemeli ve tıbbi tedavi almayı ertelememelisiniz.

Kaynak: healthline, medicinenet, verywellhealth

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.