Vajinanın işlevlerinden biri de rahme ve üreme sistemine giden bir yol sağlamaktır. Vajinadaki sıvılar, doğal olarak asidik bir ortam yaratmaya katkı sağlar. Vajinanın pH’ı, enfeksiyonları önlemeye; aynı zamanda iyi bir bakteri veya flora dengesinin desteklenmesine yardımcı olur. Vajina berrak, mukus benzeri salgılarla kendini temiz ve sağlıklı tutar. Ancak bazen, doğal dengesi bozulabilir ve bu sıvılar değişebilir. Peki acaba, vajinadaki normal ve anormal sıvılar (vajinal akıntı) arasındaki farkı nasıl anlayabiliriz?
Vajinal akıntı nedir?
Vajinal akıntı, vajinadan gelen berrak, beyaz veya kirli beyaz renkte bir sıvıdır. Rahim, serviks ve vajina, esas olarak hücrelerden ve bakterilerden oluşan vajinal akıntı üretir. Bu akıntı vajinayı temizlemeye ve kayganlaştırmaya, kötü bakteri ve enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olur. Dolayısıyla vajinadan akıntı gelmesi son derece doğal ve normal bir süreçtir, ancak akıntıdaki değişiklikler enfeksiyon veya hastalıklara işaret ediyor olabilir. Başka bir ifadeyle, eğer her zamanki vajinal akının rengi, dokusu, kokusu, miktarı değiştiyse bu, bir sorun olduğu anlamına gelebilir. Neyse ki anormal vajinal akıntının çoğu nedeni, ilaçla tedavi edilebilir.
Normal vajinal akıntı nasıl görünür?
Normal vajinal akıntı berrak veya beyaz renkli olmalıdır. Kötü kokmamalıdır, adet döngüsü boyunca kalınlığı değişebilir. Normal vajinal akıntının diğer özelliklerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Doku: Sulu ve yapışkandan yapışkan, kalın ve macunsuya kadar değişen vajinal akıntı normaldir. Bu değişikliğe hormonlar neden olur, ancak enfeksiyon gibi faktörler de vajinal akıntının kıvamını değiştirebilir. Parçalı, köpüklü veya kaşıntı ve renk değişikliklerinin eşlik ettiği vajinal akıntı, enfeksiyonun varlığını gösteriyor olabilir.
- Renk: Vajinal akıntı berrak, süt beyazı veya kirli beyaz renkte ise sağlıklı. Koyu sarı, kahverengi, yeşil veya gri akıntı, bir enfeksiyon veya başka bir sorunu gösterebilir.
- Koku: Vajinal akıntının bir kokusu olabilir, ancak güçlü ve rahatsız edici olmamalıdır. Akıntıda balıksı veya kötü bir koku fark edilirse ve buna doku veya renk değişiklikleri eşlik ediyorsa, vajinal enfeksiyon olabilir.
- Miktar: Bazı insanların çok fazla vajinal akıntısı varken, bazılarının daha azdır. Hamilelik, doğum kontrol hapı kullanımı veya yumurtlama gibi belirli faktörler, vajinal akıntının miktarını etkileyebilir. Ancak vajinal akıntı miktarındaki ani değişiklikler, bir şeylerin ters gittiği anlamına gelebilir.
Vajinal akıntı renklerinin anlamları
Daha önce de belirttiğimiz gibi, vajinal akıntının rengi, bir sorun olduğu anlamına gelebilir. Vajinal akıntı renkleri anlamları konusunda fikir edinmek için okumaya devam edin.
- Sarı, gri veya yeşil renkli vajinal akıntı: Bu tür bir akıntı bakteriyel veya cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyona (STI) işaret edebilir.
- Kahverengi veya kırmızı renkli vajinal akıntı: Bu akıntı, genellikle düzensiz adet görme veya hamilelik (yerleşme kanaması) ile ilişkilidir. Kahverengi veya kırmızımsı akıntınız varsa ve bu sizin adet döneminiz değilse, bir soruna işaret ediyor olabilir.
- Berrak veya beyaz renkli vajinal akıntı: Normal vajinal akıntı berrak, beyaz veya kirli beyazdır. Akıntı beyaz olmasına rağmen normalden daha kalın görünüyorsa veya kaşıntıya neden oluyorsa, bir maya enfeksiyonuna işaret ediyor olabilir.
Vajinal akıntınızın rengi veya dokusu değişirse veya kötü koku, kaşıntı veya yanma gibi başka semptomlar eşlik ederse mutlaka bir sağlık uzmanıyla iletişime geçin.
Anormal vajinal akıntı neden olur?
Vajinal akıntının son derece doğal olduğunu belirtmiştik. Bununla birlikte vajinada artan, rengi, kokusu ve dokusu değişen akıntı, altında yatan bir soruna işaret edebilir.
1. Yaygın vajinal enfeksiyonlar
Anormal vajinal akıntıya neden olan yaygın enfeksiyonlar şunlardır:
- Bakteriyel vajinoz (BV): Bu, en yaygın vajinal enfeksiyondur. Bakterilerden kaynaklanır. BV antibiyotiklerle tedavi edilir.
- Maya enfeksiyonları: Vajinal mantar enfeksiyonları da son derece yaygındır. Bir sağlık uzmanı tarafından teşhis ve tedavi edilmelidir.
- Trichomoniasis: Bu cinsel yolla bulaşan enfeksiyona (CYBE) bir parazit neden olur. Bazen balık kokusuna benzer bir akıntıya neden olabilir. Tedavi edilebilirdir.
- Klamidya: Bu STI’ye bakteriler neden olur. Varlığında, akıntı güçlü bir kokuya sahip olabilir.
- Bel soğukluğu: Bu durum da bakterilerden kaynaklanır. Normalden daha fazla akıntıya neden olabilir. Ayrıca akıntı normalden daha ince veya kremsi olabilir.
- Tampon kullananlar için bir not: Tamponu çok uzun süre değiştirmezseniz, akıntınızı değiştiren bir enfeksiyona neden olabilirsiniz. Bu nedenle ürünün kullanım talimatlarına bağlı kalmayı unutmayın.
2. Adet döngüsü
Adet döngüsü de vajinal akıntılar üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Adet dönemlerinin yaklaşık yarısında, berrak renkli akıntıda normal bir artış görülür. Daha fazla ıslaklık ve berrak sıvı, yumurtlamayı işaret eder. İşte o dönemde yumurtalıklar bir yumurta bırakır. Yumurtlamadan sonra vajinal sıvıda daha az su bulunur. Vajina, daha sonra daha kuru hissedilebilir.
Bu noktada, kişinin kendi vücut kalıplarını bilmesi önemlidir. Vajinal sıvılardaki döngüsel değişiklikler sağlık için önemli ipuçlarıdır. Normal değişiklikler, endokrin sistemin iyi çalıştığının bir işaretidir.
Son olarak regl döneminden hemen önce veya sırasında enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olunduğunu bilmek de önemlidir. Bunun nedeni, vajinanın pH dengesinin döngü sırasında değişmesidir. Asidik seviye, adetten birkaç gün önce ve adet sırasında en düşük noktasına ulaşır. Daha düşük asit, bakterilerin gelişmesini kolaylaştırabilir.
3. Vajina pH’ının bozulması
Normal vajinal akıntının vajinanın temizlenmesine yardımcı olduğunu belirtmiştik. Ancak değişen vajinal akıntı, vajina pH’ının bozulduğunu gösterebilir. Vajinanın doğal dengesini bozabilecek şeylerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Vajinal duşlar (vajinayı yıkamak için cihazlar veya sıvılar)
- Kadın hijyen ürünleri (tamponlar, pedler ve deodorantlar)
- Antibiyotikler (antibakteriyel ilaçlar)
- Gebelik
- Korunmasız seks
- Diyabet
“Her gün vajinal akıntı normal mi?”
Her gün bir miktar vajinal akıntı olması normaldir. Bunu engelleyemezsiniz çünkü bu vücudunuzun vajinayı temiz ve sağlıklı tutma yöntemidir. Çok fazla akıntı olacağından endişeleniyorsanız, sıvıyı emmeye yardımcı olması için günlük ped kullanabilirsiniz.
“Vajinal akıntımın değişmesi enfeksiyon kaptığım anlamına mı gelir?”
Belki evet, belki hayır. Akıntının rengi değişebilir, ağırlaşabilir veya farklı kokabilir. Vajinanın çevresinde tahriş fark edebilirsiniz. Regl döneminden önce veya sonra da değişiklikler gözlemleyebilirsiniz. Vajinal akıntıdaki değişiklikler, vajinal enfeksiyonun bir işareti olabilir veya olmayabilir. Eğer emin değilseniz, bir sağlık uzmanıyla iletişime geçmeniz en doğrusudur.
“Çok fazla akıntım var nasıl geçer?”
Eğer vajinal akıntınızda çok önemli bir artış veya değişiklik fark ettiyseniz mutlaka doktorunuza başvurun. Doktorunuz akıntının nedenini tespit ederek size uygun tedavi yöntemiyle bu sorunu ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.
Vajina pH’ını desteklemek için ipuçları
Vajinal akıntı, yazımızın girişinde de belirttiğimiz gibi vajinal akıntı üzerinde etki sahibidir. Adet döngünüzün neresinde olduğunuz ve antibiyotik kullanıp kullanmadığınız da dahil olmak üzere pek çok şey vajinal pH’ı etkileyebilir. Vajinal sağlık üzerinde büyük rol oynayan bir diğer şey de beslenme biçiminizdir. İşte hem bağırsakları hem de vajinanın doğal dengesini sağlıklı tutmanın birkaç yolu:
- Probiyotik alın: Probiyotikler, bağırsak astarını güçlendirmeye yardımcı olur. Pprobiyotik almak ve yoğurt, kombucha, lahana turşusu gibi probiyotik açısından zengin yiyecekler yemek, vajinal mikrobiyomun sağlıklı kalmasını sağlayabilir.
- Enflamatuar gıdalardan kaçının: Yediklerimiz, vajina dahil vücudumuzun tüm bölümlerinin sağlığını doğrudan etkiler. Bu yüzden işlenmiş gıdalar ve alkol gibi iltihaba neden olan yiyecek ve içeceklerden kaçınmak vajinanın doğal dengesini korumaya yardımcı olabilir.
- Vajinal duşlardan kaçının: Vajina, kendi kendini temizler. Vajinanın dışını temizlemek önemli olsa da içini yıkamak onu iyi bakterilerden arındırabilir. Bu nedenle uzmanlar, vajinanın yıkanmak üzere tasarlanmadığını belirtiyor.
- Prezervatif kullanın: Cinsel ilişki de vajinanın pH’ını düşürebilir. Prezervatif kullanmak ise sağlıklı bir aile planlaması sağlamasının yanı sıra vajina pH’ını dengede tutmaya da yardımcı olabilir.
- Nemli çamaşırlarla kalmayın: Bakteri üreyen bir ortam yaratabilecekleri için mayo, iç çamaşırı ve egzersiz kıyafeti gibi ıslak, sentetik kumaşlarla geçirdiğiniz süreyi sınırlamak da vajina sağlığı için önemlidir.
Sonuç olarak, vajinal akıntı son derece normaldir. Bu, vajinanın temiz ve sağlıklı kalma şeklidir. Anormal akıntı belirtileri, tipik olarak deneyimlediğiniz akıntının renginde, miktarında, kıvamında ve kokusunda bir değişikliği içerir. Normal akıntı ise adet döngüsü boyunca değişebilir. Eğer fark ettiğiniz başka değişiklikler varsa veya buna ağrı veya kaşıntı gibi başka belirtiler de eşlik ediyorsa, mutlaka sağlık uzmanınızla görüşün. Vajinanın kokusunu iyileştirmek için sprey, parfüm veya vajinal duş kullanılmaması gerektiğini unutmayın.
Kaynaklar: my.clevelandclinic.org, verywellhealth, mindbodygreen
İlginizi çekebilir: Vücudumuzu tanıyalım: Vajina hakkında doğru bilinen yanlışlar