Nasıl bir insan olduğunuz, nelerden hoşlandığınız, nelere yatkın olduğunuz gibi karakter özelliklerinizi anlamak ve anlamlandırmak için Myers Briggs kişilik tiplerinden burçlara, Enneagram’dan numerolojiye pek çok farklı kişilik sınıflandırması yaklaşımını incelemiş olabilirsiniz. Peki, uyku pozisyonunuzun kişiliğiniz hakkında önemli ipuçları barındırabileceğini biliyor muydunuz? Sizce uyku pozisyonunuz kişiliğiniz hakkında ne söylüyor olabilir?
Uyku eğitimcisi ve yazar Terry Cralle, uykunun, hem fiziksel hem de psikolojik işleyişimizi her yönden etkilediğini savunuyor. Uyku kalitesi ve iyi oluş arasında önemli bir ilişki olduğunu; dengeli, yeterli ve düzenli uyumanın metabolizma fonksiyonlarındanilişki olduğunu; zihinsel işlevlere kadar ruh-zihin-beden sağlığını doğrudan etkileyen bir fonksiyonunun olduğunu sizlerle daha önceki pek çok yazımızda paylaşmıştık.
Kaliteli bir uyku motivasyon seviyemizden ilişkilerimize, stresle baş etme kapasitemizden hafızamıza, odaklanma becerimizden beslenme alışkanlıklarımıza davranışsal tüm özelliklerimiz üstünde belirleyici bir role sahip. Ancak ne kadar uyuduğumuzun yanı sıra, uykunun karakterimiz üzerinde belirleyici olabilecek kadar güçlü bir yönü daha var: Nasıl uyduğumuz, yani uyku pozisyonumuz.
Ortalama bir yetişkin 8 saatlik gece uykusu boyunca yaklaşık 10 ila 30 defa pozisyon değiştiriyor. Üzerinde uyuduğunuz yatağın ne kadar rahat olduğundan birlikte uyuduğunuz kişinin uyku alışkanlıklarına kadar pek çok faktöre bağlı olarak değişebilse de, bugüne kadar yapılan bilimsel araştırmalar en baskın olan uyku pozisyonuyla kişilik özellikleri arasında anlamlı bir ilişki olabileceğini gösteriyor. Pek çok çalışma, uyku ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyle ilgili kesin bir şey söyleyemese de, uyku uzmanı Chris Idzikowski yaptığı anket çalışmasının sonuçlarına dayanarak, benzer kişilik özelliklerine sahip olan kişilerin aynı uyku pozisyonlarını tercih ettiğini söylüyor.
En yaygın uyku pozisyonları ve yansıttığı karakter özellikleri
Uyku pozisyonlarının yansıttığı karakter özellikleri elbette psikolojide kullanılan ve bilimsel yöntemler kullanılarak geliştirilen kişilik testleri kadar geçerli ve güvenilir olmayabilir. Ancak henüz bir uyku pozisyonu kişilik testi mevcut olmasa da, yapılan çalışmalar sonucunda en yaygın olarak görülen uyku pozisyonlarını ve bu pozisyonlarda kendisini daha konforlu hissedenlerin karakter özelliklerini sizler için bir araya getirdik.
Serbest düşüş pozisyonu
Uçaktan paraşütle atlarken vücudumuzun aldığı pozisyondan ilhamla ‘Skydiver’ yani paraşütçü pozisyonu olarak da adlandırabileceğimiz serbest düşüş pozisyonu yüzüstü, yüzünüzün bir tarafı yastıkla temas edecek, kollarınızda yastığa dolanmış ya da yastığın altında kalacak şekilde uyumanız anlamına geliyor. Bu pozisyonda uyumayı tercih edenlerin oyuncu ve maceracı bir karaktere sahip olduğu düşünülüyor.
Paraşütçü pozisyonunda uyumaktan hoşlananlar oldukça iyi odaklanabilmeleri, risk alma eğiliminde olmaları ve özgür ruhlu karakterleriyle ön plana çıkıyorlar. Dışarıdan kibirli gibi algılanabilecek kadar özgüvenli görünüşlerinin altında, endişeli ve kontrolcü bir kişiliğe de sahip olabiliyorlar.
Asker duruşu pozisyonu
Sırtüstü bir uyku pozisyonu olan asker pozisyonu, fotoğrafta da görebileceğiniz gibi sırtüstü dümdüz yattığınız, kollarınızınsa başınızın arkasında, yastığın üstünde, belinizde ya da bedeninizin yanında konumlandığı pozisyona verilen isim. Tıpkı yere yatıp gökyüzünü izler gibi uykuya daldığınız bu pozisyon sizin favori uyku pozisyonunuzsa, büyük bir olasılıkla ciddi, fazla düşünen ve beklentileri yüksek bir kişiliğe sahip olduğunuzu söyleyebiliriz. Asker duruşu pozisyonunda uyumayı seven kişiler genelde çevrelerindeki insanlara yardım etmek için elinden geleni yapan, sevdiklerine son derece sadık ve güven duygusu yüksek kişiler olarak biliniyor.
Cenin pozisyonu
Cenin pozisyonu bebek pozisyonu olarak da biliniyor ve araştırmalar bu pozisyonun en yaygın uyku pozisyonu olduğunu gösteriyor. On Health tarafından yürütülen bir araştırmanın sonuçları, ortalama olarak insanların yüzde 41’inin fetüs pozisyonunda uyumayı konforlu bulduğunu gösteriyor. Tıpkı anne karnındaki bir bebek gibi bacaklarınızı kıvırıp karnınıza doğru çekerek, yana yatık şekilde uyuduğunuz bu pozisyon genelde güvenlik ihtiyacıyla ilişkilendiriliyor. Bu kişiler dışarıdan sert ve soğuk gibi görünmelerine karşın duygusal olarak son derece hassas insanlar. İlk etapta utangaç gibi görünseler de biraz yakınlaştıktan ve güven duyduktan sonra oldukça cana yakın ve samimi olabiliyorlar.
Kütük pozisyonu
Kütük pozisyonu, cenin pozisyonundan sonra ikinci en yaygın uyku pozisyonu olarak biliniyor ve iki kolu aşağıda olacak şekilde yan yatarak uyuyan kişileri tanımlamak için kullanılıyor. Kütük pozisyonunda uyuyan kişiler genelde rahat, uyumlu ve sosyal kişiler olarak tanınıyorlar. Tanımadıkları kişilere çok çabuk güvenme eğiliminde olabilen bu kişiler insanlarla çok kolay etkileşime girebiliyor.
Denizyıldızı pozisyonu
Yatağın üstüne sırtüstü ‘yayılarak’, yani kollarını ve bacaklarını tıpkı bir deniz yıldızı gibi açarak uyumayı seviyorsanız muhtemelen oldukça arkadaş canlısı ve sosyal bir karaktere sahip olduğunuzu söyleyebiliriz. Girişken ve pozitif bir kişiliğe sahip olan bu insanlar bulundukları ortamlarda dikkatleri üstüne çekiyor olsalar da odak noktası olmaktan pek hoşlanmıyorlar. Kaygısız ve olayları akışına bırakan bir karaktere sahip olan bu kişiler çevrelerindeki insanları memnun etmeleriyle doğuştan liderlik vasfına sahip olabilirler.
Yastığa sarılma pozisyonu
Kollarınız yastığa sarılmış halde uyuya kalanlardansanız büyük bir olasılıkla rahatlığı önceliklendiren bir karaktere sahip olabilirsiniz. Yastığa sarılarak uyumayı seven kişiler tıpkı kütük pozisyonunda uyuyan kişiler gibi yakın ilişkilerine oldukça önem veriyor. İlişkilerinde dokunmayı ve fiziksel yakınlığı önemseyen bu kişiler ilişkilerinde güveni ve sadakati her şeyden fazla önemsiyor.
Karnın üstünde uyuma pozisyonu
Karınları yatağa temas edecek şekilde uyumayı seven kişiler genelde cesur ve sosyal kişilik özellikleriyle ön plana çıksalar da, karşılarındaki kişiye gerçek anlamda güvenebilmeleri biraz zaman alabiliyor. Bu kişiler kendilerine yöneltilen eleştirileri yapıcı şekilde ele alabiliyor ve karşılaştıkları problemlere pratik çözümler getirebiliyorlar. Stresli durumlar karşısında soğukkanlılıklarını koruyarak ilerledikleri için stres seviyelerini sağlıklı bir düzeyde tutabiliyorlar.
Özlem duyma (yearning) pozisyonu
Yana yatık bir şekilde, kollarınızı ve bacaklarınızı serbest bırakarak uyumayı seviyorsanız büyük bir ihtimalle karar vermekte zorlanan bir karaktere sahip olduğunuzu söyleyebiliriz. Detayları önemseyen, başladıkları her işi mükemmel tamamlamaya odaklanan ve aşırı düşünme eğilimi olan bu kişiler bazı kalıplaşmış inançlara sahip olabilir ve zihniyetlerini değiştirmekte zorlanabilirler.
İlginizi çekebilir: Uyku kronotipleri ve özellikleri: Uyku düzeniniz size ne anlatıyor?
En sağlıklı uyku pozisyonu hangisi?
Uyku pozisyonumuz kişiliğimiz için olduğu kadar beden sağlığımız ve fizyolojik ihtiyaçlarımızla ilgili de önemli ipuçları barındırabiliyor. Dolayısıyla hangi uyku pozisyonunun en iyi uyku pozisyonu olduğu da vücudumuzun ihtiyaçlarına ve anatomik özelliklerimize göre bireysel farklılıklar gösterebiliyor. Yan yatmak, özellikle uykusunda horlayan, hafif derecede uyku apnesi belirtileri gösteren, boyun ve sırt ağrısı problemleri olanlar için sağlıklı bir uyku pozisyonu olabilirken; özellikle solunum yollarınızı açık tutmanıza ve horlamayı azaltmanıza da yardımcı olabiliyor.
Uyku eğitimcisi Cralle, özellikle sol tarafınıza dönerek uyumanın mide ekşimesi ve reflü gibi semptomları hafifletmeye, sindirim faaliyetlerini hızlandırmaya ve lenfatik drenajı desteklemeye yardımcı olabileceğine dikkat çekiyor. Ayrıca, Amerikan Gebelik Derneği hamile kadınlar için sol tarafa dönük bir uyku pozisyonunun uyku kalitesini artırabileceğini söylüyor. Yan yatarken başınızın altına ve iki diziniz arasına destekleyici (ancak çok kalın olmayan) bir yastık yerleştirerek omurganızı, kalçalarınızı ve pelvisinizi aynı hizada tutabilirsiniz.
Cralle ayrıca, sırt üstü uyumanın da vücut için sağlıklı bir uyku pozisyonu olduğunu, ancak küçük bebekler ve solunum problemlerine sahip olanların bu uyku pozisyonunu tercih etmemeleri gerektiğini söylüyor. Bebeklerde kusmaya bağlı boğulmalara (ani bebek ölümü) neden olabilen sırt üstü uyku pozisyonları, vücuda oksijen akışını olumsuz etkileyebiliyor. Bu da, özellikle solunum güçlüğü çeken kişilerde horlamayı şiddetlendirebiliyor ve daha sık apne ataklarına yol açabiliyor. Sırt üstü uyumak sizin için rahat bir pozisyonsa, omurganızı desteklemek ve sırt ağrısına yol açabilecek baskıyı azaltmak için dizlerinizin arkasına bir yastık yerleştirebilirsiniz.
En sağlıksız uyku pozisyonu hangisi?
Cralle, yüz üstü uyku pozisyonlarının, mide ve akciğer gibi hayati organlar üstündeki baskıyı artırdığı için diğer pozisyonlara göre en sağlıksız uyku pozisyonları olduğunu söylüyor. Yüz üstü uyumak horlamayı ve uyku apnesini azaltabileceği için bu problemlere sahip olan kişiler için akıllıca bir seçim olabilir. Ancak herhangi bir sağlık sorununa sahip olmayan kişiler yüz üstü uyuduklarında boyun ve sırt ağrısı gibi problemler yaşayabilirler. Yüz üstü uyku pozisyonlarında daha rahat uyuduğunuzu düşünüyorsanız, omurga sağlığınızı desteklemek için ince bir yastıkla ya da yastıksız uyumayı deneyebilirsiniz.
Sonuç olarak yukarıda da bahsettiğimiz gibi, herkesin kendini en rahat hissettiği uyku pozisyonu farklı olabilir. Günün sonunda önemli olan sabah mutlu ve rahatlamış olarak uyanmanız. Bunun için düzenli uyku takibi yapabilir, yatağınızın anatomik özelliklerinin bedeninize uygun olup olmadığını araştırabilir, uykuya geçişi kolaylaştıran beyaz gürültü (white noise) cihazlarından destek alabilir, mümkün olabildiğince karanlık, sessiz ve ideal sıcaklıkta (18 C) bir uyku ortamı yaratabilir, en önemlisi de bedeninizin hangi pozisyonda en konforlu şekilde dinlenebildiğini küçük denemelerle inceleyebilirsiniz. İyi uykular! 🙂
İlginizi çekebilir: Kaliteli bir uyku için ihtiyacınız olan uyku ürünleri
Kaynaklar: Sleep Foundation, Psycom, Healthline, House Beautiful,