İşlenmemiş travması olan sevgiliye nasıl yaklaşmalı?

Çoğumuzun geçmişinde travmalar ve duygusal dengesizlikler var. Bu anlamda birbirimizi anlamak kolay gibi görünse de bazen, geçmişteki olumsuz deneyimlerin izlerini taşıyan birine aşık olmak zor olabilir. Başka bir ifadeyle, travmatik bir geçmişin yakın bir ilişki üzerindeki etkisi, bir çiftin istikrarlı bir ilişki gelişimi yaşamasını zorlaştırabilir. Partnerinizin iyileşmemiş duygusal yaralarının, ilişkinizi etkilediğini gösteren birkaç işareti şu şekilde sıralayabiliriz:

• Duygusal ve fiziksel yakınlıktan öngörülemeyen kaçınma
• Mantıklı çözümlerden yoksun, sık çatışmalar yaşamak
• Hayal kırıklığı, öfke, kafa karışıklığı ve üzüntü gibi olumsuz duyguların sık sık ortaya çıkması
• İzolasyon ve/veya geri çekilme epizotları
• İlişki ile ilgili umutsuzluk ve çaresizlik duygusu

Tabii ki, işlenmemiş travmaların izlerini taşıyan birini seven herkes, çaresizce onun sorunlarına çözüm bulmayı ister. Ancak çoğu zaman sorunu çözmek, ona ne zaman ve nasıl müdahale ettiğimizden çok, ne yapmadığımızla ilgilidir. Eğer siz de böyle biriyle birlikte olduğunuzu düşünüyorsanız, bazı eğilimlerden kaçınmak ilişkinizin gelişimine olumlu yönde etki edebilir. İşte partnerinizin geçmişindeki olumsuz izlerin üstesinden gelmesine yardımcı olmak için atabileceğiniz adımlar.

1. Travmalarını iyileştirmeye çalışmayın

Bir partneri, sıkıntı içindeyken görmek ve onu dinlemek, sizde istemsizce “düzeltme” ve “her şeyi daha iyi hale getirme” isteği doğurabilir. Oysa sorumluluk almak veya sahiplenmek yerine, sorunlarını anlamak arasında büyük bir fark vardır. “Kurtarıcı kompleksi” karşınızdakinin size olan bağımlılığını artırdığı için ters tepebilir. Duygusal olarak da çok yorucu olabilir. Bu yüzden onu kurtarmak yerine, onun için orada olmaya çalışın. Nasıl mı?

• Aktif dinleme alıştırması yapın, tüm dikkatinizi onu dinleme sürecine verin.
• Duygusal olarak destekleyici olun ve “Bunu yaşadığın için üzgünüm” veya “Bunun senin için ne kadar zor olduğunu anlıyorum. Emin ol, herkes için zor olurdu” gibi şeyler söyleyerek empati gösterin.
• Merakınızı belli edin ve onaa nasıl yardımcı olabileceğinizi sorun.

Partneriniz savunmasız durumdayken kendini güvende ve emniyette hissetmesini sağlamanın, iyileştirici etkisi genellikle hafife alınır. Yardım etmek için müdahale etme döngüsünden çıkmakta zorlanıyorsanız, bir zihin sağlığı uzmanıyla konuşmayı deneyin.

2. Sorunlarını içselleştirmeyin

İşlenmemiş travmaları olan bir partnerle birlikte olmanın getirdiği talepler ağır olabilir. Çünkü böyle durumlarda partnerler genellikle anlaşılması zor şekillerde davranarak istemeden sizi üzebilir veya incitebilir. Ancak, size verdiği yanıtlar mutlaka sizin veya ilişkinizin bir yansıması değildir.

Hepimizin bildiği gibi, travmatik deneyimlerin iyileşmesi zaman alır. İyileşme süreci devam ederken, partneriniz içinde olup bitenleri dile getirmeye çalışırken ara sıra bağlantısını kesebilir ve uzaklaşmak isteyebilir. Bu da yanlış iletişim ve yanlış yorumlamaların bir sonucu olarak çatışmalara sebebiyet verebilir.

İşler bunaltıcı bir hale geldiğinde, kendinize şefkat göstermek için zaman ayırın. Unutmayın, onun sorunlarına yardımcı olmak istiyorsunuz ama onun sorunları, aynı zamanda size ait değil. Partnerinizin iyiliği için çabalarken kendinizi de korumanın bazı yolları, şu şekilde sıralanabilir:

• Sınırlarınızı tanımak ve güçlendirmek
• Size iyi hissettiren faaliyetlerde bulunmak için kendinize biraz yer açmak.
• İhtiyaç anında size yardımcı olmak için partneriniz dışında güvendiğiniz kişilerle bir destek sistemi oluşturmak

Unutmayın; desteğinize ihtiyacı olan birine yardım edebilmek için önce ihtiyaç duyduğunuz desteği bulmalısınız.

3. İlişkinizi sadece geçmiş travma deneyimleri üzerine kurmayın

İşlenmemiş travmalara sahip bir partnerle etkileşim kurarken, bazen yumurta kabukları üzerinde yürüyormuş gibi hissedebiliriz. Söyleyeceğimiz herhangi bir şeyin, duygusal olarak yıkıcı bir olayı tetikleyebileceğini düşünürüz. Aşırı dikkatlilik, konfor alanlarını azaltabilir ve izolasyon duygusuna yol açabilir.

Duygusal, fiziksel ve cinsel olarak bağlanmak gibi normal ilişki davranışları, travmanın bir ilişki üzerindeki etkisini azaltabilir. Bilimsel bir çalışma, kişinin travmatik bir deneyimin başarıyla üstesinden gelip gelemeyeceği konusunda, kendisini güvende hissetmesinin kilit bir belirleyici olduğunu ortaya koydu.

Dolayısıyla güvenlik duygusunu, sağlıklı başa çıkma alışkanlıklarını ve duygusal istikrarı modellemek, belki de işlenmemiş travma ile mücadele eden birine verebileceğiniz en iyi hediye!

4. Onun terapisti olmayın

Sevdiğiniz kişiyi nasıl destekleyeceğiniz konusunda kendinizi eğitmeniz kesinlikle harika bir şey. Ama bunun ötesinde onun terapisti olmanın sizin sorumluluğunuz olmadığını unutmayın. Bu, eğitimli bir zihin sağlığı uzmanı olsanız bile uygun değildir. Çünkü aranızda uzun vadeli bir çözüm olarak işe yaramayacak sağlıksız bir güç dinamiği oluşturur.

Rolünüz, iyileşme çabası sırasında partnerinize sevgi, destek ve empati sağlamaktır. Sevdiğiniz kişi, işlenmemiş travmanın semptomlarını yönetmekten sorumludur. Bu rollere sadık kalmak sevdiğiniz kişiye, kendisine bakması ve bir birey olarak refahına öncelik vermesi için desteklendiğini ve güçlendiğini hissetme fırsatı sunar. Bu yüzden sağlıksız davranışlara izin vermekten kaçınmalı ve uygun desteği sunarken kendi tedavi planının sorumluluğunu üstlenmesine izin vermelisiniz.

Bonus: Yardım alın!

Terapi, düşüncelerinizi ve duygularınızı sağlıklı bir şekilde işlemenize yardımcı olabilir, bu da kendi baş etme ve iletişim becerilerinizi geliştirebilir. Danışmanlık, bunaltıcı ve stresli hissettirebilecek bir durumda size yeni bir bakış açısı ve yardımcı rehberlik sunabilecek faydalı bir kaynaktır.

İşlenmemiş travmaları olan biriyle birlikteyseniz hayal kırıklığı, öfke ve üzüntü gibi bir dizi duygu yaşamanız alışılmadık bir durum değildir. İlişkinizi güçlendirmeyi amaçlayan bireysel terapi, çift veya aile terapisi aramak bu süre zarfında her ikinize de ciddi şekilde yardımcı olabilir.

Çift terapisi ile duygular verimli bir şekilde keşfedilebilir. Çiftler uygun beklentiler oluşturmayı ve sağlıklı sınırlar koymayı öğrenebilirler. Çift terapisi, partnerinizle sağlıksız dinamiklere düşmenizi de engelleyebilir. Sevdiğiniz kişi terapiye gitmeye hazır olmasa bile, kendiniz için güvenli, destekleyici ve yargılayıcı olmayan bir yere sahip olmayı isteyebilirsiniz.

Son olarak halihazırda çift terapisi veya aile terapisi görüyor olsanız bile, bu süre zarfında size destek olması için kendi bireysel terapistinizle de görüşmeyi düşünün. Terapi, kendi duygularınızı işlemenize yardımcı olabilir ve sevdiğiniz kişiye sağlıklı bir şekilde yardımcı olmaya devam etmenizi sağlayabilir.

Kaynaklar: psychologytoday, verywellmind

İlginizi çekebilir: Travmatik tecrübe yaşamış bir kişiye nasıl yaklaşmalıyız?