Toplumsal kaygı bozukluğu ve toplumdaki yansımaları
Toplumsal kaygı bozukluğunda kişinin temel kaygısı, çevresindeki kişilerin arasında küçük düşeceği bir davranışta bulunmak ya da yargılanacağı bir düşünceyi ifade etme korkusudur.
Toplumsal kaygı bozukluğu olan kişilerin özellikleri arasında:
- Reddedilme korkusu,
- Eleştirilme kaygısı,
- Göz önünde olma kaygısı,
- Kendini ifade etme kaygısı,
- Kendine güvenememe,
- Değerlendirilme kaygısı
bulunur. Toplumsal kaygı bozukluğu olan kişiler, olasılıkları abartma düşünce hatasını yaparlar. Kafalarında hep yaşanacaklara dair ‘felaket senaryoları’ mevcuttur.
Olasılıkları abartma örnekleri ise şu şekildedir:
- Sunum yaparken kıpkırmızı olacağım ve herkes bunu fark edecek.
- Toplantıdaki herkes sunumundan sonra benim başarısız olduğumu düşünecek.
- Hata yaparsam herkes benim aptal olduğumu düşünür.
- Kimse benimle birlikte olmak istemez.
- Çok saçma bir şey söyleyeceğim ve herkes bana gülecek.
Bu düşünce yapısı kişinin davranışlarının oldukça kısıtlı olmasına neden olur. Kişi genelde daha pasif ve görünmez olmayı seçer.
Toplumsal kaygı bozukluğu ve algıda seçicilik
Toplumsal kaygı bozukluğu olan kişilerin yaptığı bir diğer düşünce yapısı hatası da algıda seçiciliktir. Algıda seçicilik, olumsuz olaylara odaklanıp, olumlu olan şeyleri gözden kaçırma durumudur.
- İş yerinde, iyi yapılan işler, başarılar veya yöneticinin olumlu geri bildirimleri görmezden gelinip, olumsuz durumları olduklarından daha büyük algılama durumudur.
- Sunum esnasında dinlemeyen kişilere odaklanıp, sunuma dikkat veren dinleyen kişileri görmezden gelmek
- Yaptıkları bir konuşmanın genelinin akıcı ve iyi geçmesine rağmen, birkaç saniye susmuş ve söyleyecek bir şey bulamamış olmaya odaklanmak.
- Olayların bu şekilde algılanması, kişinin kaygısını daha da arttırır. Kaygı arttıkça kişi daha pasif bir tutum sergiler ve bu bir tür kısır döngüye dönüşür.
Kişinin daha kaliteli ve akışında bir hayat yaşaması için bu düşüncelerin değiştirilmesi için çalışması gerekir.
Kaygılı düşünmeyi değiştirme yöntemlerini bir sonraki yazımda sizlerle paylaşacağım.
İlgili yazı: Meditasyon ile eğitim: Kaygıyı azaltırken farkındalığı arttırıyor