X

Tirmit mantarının özellikleri nelerdir?

Tirmit mantarı veya Latince ismiyle lactifluus volemus, yenilebilir mantarlar arasında en çok aranan mantarlardan bir tanesidir. Ilıman, subtropikal ve tropik iklimin görüldüğü yerlerde yetişen tirmit mantarı, çeşitli ağaç türleriyle mikorizal bir ilişkiye sahiptir.

Tirmit mantarının ait olduğu Kirmitgiller (Russulaceae) ailesinde pek çok benzer tür bulunmakla birlikte bunların hiçbiri zehirli değildir. Bununla birlikte diğer mantar türlerinin tadı kötü olabildiği için mantar toplarken bunun tirmit mantarı olduğundan emin olmanız daha iyi olacaktır.

Kahverengimsi-turuncumsu rengiyle, bulaştığı her şeyi kahverengiye boyayan beyaz sütüyle ve balıksı kokusuyla kolayca ayırt edilebilen tirmit mantarı oldukça lezzetlidir. Balıksı kokusu pişirildiğinde kaybolan bu mantar, bademe benzer hafif bir tada sahiptir.

Tirmit mantarı özellikleri

  • Ekoloji: Meşe ve diğer sert ağaçların yanı sıra kozalaklı ağaçlarla mikorizaldir. Tek başına, dağınık ya da toplu halde görülebilir. Yaz ve sonbahar aylarında yetişir.
  • Şapka: 3 ila 13 cm arasındadır. Başlangıçta içe doğru kıvrılmış olan şapka zamanla düz hale gelir. Yüzeyi pürüzsüz ya da hafif kırışıktır. Gençken hafif kadifemsi bir dokuya sahiptir. Kahverengimsi-turuncumsu renktedir. Ancak bazen daha koyu renklerde de olabilir. Rengi genelde merkeze doğru daha koyudur.
  • Lameller: Lameller genelde sapa yapışıktır. Sık aralıklıdır. Kremsi-beyazımsı renge sahiptir. Zarar gördüğünde rengi kahverengiye döner. Lameller kısa veya uzun olabilir. Kesildiği zaman çok miktarda beyaz süt (sıvı) üretir.
  • Sap: 5 ila 10 cm uzunluğunda ve 0,5 ila 2,5 cm kalınlığındadır. Rengi şapkayla aynıdır ya da daha soluktur. Pürüzsüz olmakla birlikte bazen dikey çizgilere sahip olabilir veya sapın içi boşalmaya başlamış olabilir.
  • Süt (sıvı): Beyazdır. Bol miktardadır. Havaya maruz kaldığında bazen kahverengileşebilir. Değdiği yeri kahverengiye boyar.
  • Kokusu: Pişirildiğinde kaybolan belirgin bir balık kokusu vardır. Bu koku yalnızca balığı andırmakla kalmayıp çok güçlü ve kötü bir kokudur. Toplandıktan sonra daha güçlü hale gelir ve kurutulduğunda ise daha da yoğun hale gelir. Mantarın nemini kaybetmesi, kokunun yoğunlaşmasına neden olur.
  • Tadı: Hafif bir tadı vardır.
  • Yenilebilirlik ve toksisite: Çiğ halde hoş olmayan bir kokuya sahip olmasına rağmen eti oldukça lezzetli olan değerli bir mantardır. Koku, pişirme sırasında kaybolur ve zengin bir lezzete dönüşür. Mantarı pişirirken sertleşmesini engellemek için yavaş pişirmek gerekir. Güveçlere ya da soslara eklenerek tüketebilir. Mantarı kaynatmak ya da haşlamak, yapışkan hale gelmesine neden olabilir. Mantarı kesmeden ya da dilimlemeden pişirmek, yerken lezzetinin daha fazla olmasını sağlar. Bununla birlikte istendiğinde dilimlenerek ya da küp küp kesilerek yemeklere eklenebilir.
  • Benzerleri: Tirmit mantarının benzerlerinden bir tanesi, Lactifluus corrugis mantarıdır. Bu mantarın gençken ince, beyazımsı-grimsi keçeyle kaplanmış gibi görünen bir şapkası vardır. Olgunlaştığında şapka genelde oluklu hale gelir. Lamelleri, tirmit mantarına göre daha koyu renktedir. Mantarın çok hafif balıksı kokusu olabileceği gibi hiç kokusu olmayabilir. Turuncu şapkası ve sütünün kahverengi leke bırakması nedeniyle tirmit mantarı ile karıştırılabilir.

Tirmit mantarı ile karıştırılabilen bir diğer tür, lactifluus hygrophoroides’tir. Görünüş olarak tirmit mantarına benzeyen bu mantarın lamelleri daha geniş aralıklıdır ve sütünün rengi değişmemektedir. Ayrıca balıksı kokuya sahip değildir. Tirmit mantarı gibi bu mantar da yenilebilir bir türdür.

İlginizi çekebilir: Türkiye’de yetişen yenilebilir mantar çeşitleriTürkiye’

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale