Tatil kafası: Şimdi, baltaları bileme zamanı olabilir

Dinlenmek…
Mola vermek…
Uzaklaşmak…
Her gün yaptığın onca işin hatta rutinlerin dışına çıkmak bir kaç günlüğüne de olsa nasıl da yenileyici oluyor…
Her sabah ettiğin kahvaltı ne saati ne de içeriği belli olmadan saat kaçta nerede ne yapacağını bilmeden. An ne getiriyorsa ona açık olarak. Planlamadan her dakikayı.
Eskiden hızı marifet sayardım. Hani şu leb demeden leblebiyi anlamayı, bir koltukta üçer beşer karpuz taşımayı.
Şu günlerde ise yavaşlamaya çalışıyorum ve aslında yavaşlamanın daha da zor olduğunu deneyimliyorum.
Yavaşlayınca ne mi oluyor?
Daha anda oluyor insan.
Kendiyle, hisleriyle, bedeniyle, ihtiyaçlarıyla daha temasta.
Aceleden eskiden vakit bulamadığım ve hatta zaman zaman kaçındığım bir temas bu. Vakit yoktu ki ben ne istiyorum , ‘ne hissediyorum’u düşünmeye..
Yanlış anlaşılmak istemem; daha mutlu, daha pozitif falan değil, sadece ne var ise onunla temasta olmaktan bahsediyorum; yani bir an parçalı bulutlu sonrasında belki yağmurlu. Eleştirmeden yargılamadan ne ise o…
“Ay ne harikayım”
“Ne de iyi yaptım”
“Hah şunu da halledersem benden iyisi yok”
“Sırada ne var?”
“Ne yaparsam yapayım olmuyor”
“Amma beceriksizim”
“Geçen sefer yaptığım hataları yapmamalıyım”
İç sesimi ana getirmeye çalışıyorum bir süredir: geçmişten ve gelecekten kurtarmaya niyet ederek.
Geçmişi sürekli kutlamak ya da pişmanlıklarından kaçmak ne kadar hizmet etmiyorsa geleceğe karşı kaygılar da o kadar etmiyor.
İyisi mi yavaşlayıp ana bakalım… Şimdi, şu an neredeyim? Nasılım? Ne hissediyorum?
Fark etmeye ve kabul etmeye hazır mıyım?

…

2019 yılında yazmışım bu yazıyı. Öğretmen olarak çalıştığım okuldan ayrıldığım yıl.

Dinlenmenin sadece yaz tatillerine özgü bir şey olduğunu düşünerek geçirdiğim 25 yılın ardından yine bir yaz günü yazıyorum.

Mola almanın, durmanın tembellik ve yetersizlikle ilişkilendirildiği, üretkenliğin taçlandırıldığı bir dönemin insanı olarak inanç kalıplarımı kırmaya niyetliyim.

Acaba neden insanoğlu üretkenliği kendi iyi olma halinin üstünde görür?

Kendi değerini ürettiğinde görüyor da ondan! Ancak bu şekilde görüldüğünü sanıyor. Durmak dinlenmek sanki o arenadan çekilmek gibi. Havlu atmak, pes etmek gibi. Mola olduğunu bilsen de iç sesinin sen durdukça devam edenler seni geçiyor, geride kalıyorsun, atı alan Üsküdar’ı geçti gibi “cesaretlendirici” fısıltıları yorulsan da sıkılsan da bıksan da seni aktif tutuyor.

Ne saçma değil mi? Hasta edebiliyor insan kendini üretemediğinde – ya da yeterli üretmediğinde. (kime göre yeterli o da ayrı konu!)

Halbuki ne kadar basit bir denklem. Gündelik sıradan işlerde molanın olumlu etkisini görebiliyoruz. Sudoku çözerken bir nefes alıp iki tur atıp tekrar eline aldığında uzun süre bakıp da göremediğin ipuçları gördüğünü fark etmişsindir. Bu sadece sudoku, yapboz gibi eğlencelikler için geçerli değildir tabii. Mola almak bakış açını değiştirmene, enerjini yeniden doldurmana, odağını güçlendirmene fırsat sağlıyor. Yine de tüm bu faydalarına rağmen huzurla mola alamadığımız oluyor.

Bilmek yetmiyor demek ki…

Üstüne gitmek gerek.

Bakış açımızı değiştirmek: mola almayı, dinlenmeyi ve hatta durmayı stratejik bir hamle olarak değerlendirsek izin vermek daha kolay olur mu?

Çok sevdiğim bu hikaye ile hem sizi hem kendimi düşünmeye davet ediyorum:

Bir zamanlar bir köyde iki oduncu yaşarmış. Aralarında hangisinin daha iyi bir oduncu olduğuna dair tatlı bir çekişme yaşanırmış. Günlerden bir gün odunculardan biri diğerine “Gel artık şu işin bir adını koyalım.” demiş. “Bir yarışma düzenleyelim. Hangimiz bir gün içinde en çok odunu keserse, o bu köyün en iyi oduncusu olsun.”

Ve ertesi gün yarış başlamış. Her iki oduncu da hızlıca işe koyulmuş. Yaklaşık bir saat durmaksızın odun kestikten sonra odunculardan biri durmuş. Baltasından gelen ses gelmez olmuş. Bu sessizliği fırsata çevirmek isteyen diğer oduncu işine devam etmiş. Belli ki diğer oduncu yorulmuş ve dinleniyormuş. 15 dakika sonra tekrar ses gelmeye başlamış. Avantaja geçtiğini düşünen oduncu yorgunluğuna rağmen tam gaz devam etmiş. Bir saat sonra yine diğer oduncudan ses gelmemeye başlamış. 15 dakikalık bir sessizlik. Belli ki bu oduncu her yorulduğunda dinlenmeyi seçiyor diye düşünmüş kan ter içindeki hiç durmadan çalışan oduncu. “Ben kazanacağım! Bu köyün en iyi oduncusu benim ve bugün bu ispatlanmış olacak.” diye düşünmüş. Bu motivasyon ile odun kesme işine devam etmiş. Gün boyu aynı şekilde bir tarafta saat başı 15 dakika sesi soluğu kesilen bir oduncu diğer tarafta durmaksızın çalışan kan ter içinde bir oduncu.

Güneş batarken yarışı bitirmişler. Ve herkesi şaşırtan bir sonuç çıkmış ortaya… Kan ter içinde durmaksızın çalışan oduncu hiç de sandığı gibi en çok odun kesen olmamış. Köyün “en iyi oduncusu” lakabını diğer oduncuya kaptırmış.

Nasıl mı?

Siz de meraklanmış olabilirsiniz… 

Bu kadar çaba, bu kadar emek, bu kadar alın teri… Boşa mı gitmiş yani?

Merakla ve hatta şüpheyle yaklaşmış diğer oduncuya ve sormuş: “Nasıl yaptın? Nasıl benden daha fazla odun kestin? Aklım almıyor… Her saat başı dinlendin. Benden çok daha az çalıştın ve kazanan sen oldun!”

Diğer oduncu sükunetle dinlemiş ve şöyle demiş:

“Sevgili kardeşim ben o 15 dakikalarda sadece dinlenmedim; bir yandan da baltamı biledim!”

Tatil kafası belki de baltaları bileme fırsatıdır ne dersiniz?

İlginizi çekebilir: Nesiller arası farklara engel olamasak da çatışmayı önleyebiliriz