Tarçın deyip geçmeyin: Tarçının faydaları ve tarçın çayı demlemenin incelikleri

Tarçın çok eski yıllardan beri mutfağımızda sık kullandığımız baharatlardan biri. Birçok tatlıya aromasıyla lezzet katmasının yanı sıra, yemeklere hatta suya bile ilave ediliyor. Aslında, Cinnamomum olarak bilinen ağaçların iç kabuğundan elde ediliyor. Cinnamaldehyde adlı faydalı bir bileşen içeriyor ve birçok sağlık faydası da buradan geliyor.

Hangi tarçını alalım?

Satın alırken gördüğün her tarçın, tarçın değil. Burada karşımıza birkaç çeşit çıkabiliyor; Çin tarçını, Vietnam tarçını ve Seylan tarçını. Aslında tarçının çeşidini görüntüsünden ayırt edebilmek mümkün. Seylan tarçını kurutulmadan önce dıştaki mantar tabakası ve altındaki tabaka soyulduğu için sert kıvrılmış ince çubuklar halindeyken, Çin tarçını daha kalın kabuk şeklindedir.  Her ikisinde de aroma veren uçucu yağ bileşeni aynıdır.

Bu üç çeşitten en iyisi ve de en pahalısı Seylan tarçını. Diğer ikisi daha yüksek miktarlarda kan sulandırıcı etkisi bulunan kumarin isimli bileşeni içeriyor. Kumarin; antikoagülant yani kanın pıhtılaşmasını önleyen bir madde. Bu sebeple eğer kan sulandırıcı bir ilaç kullanıyorsanız, tarçını da kontrollü tüketmeniz önemli.

Tarçının kan şekeri üzerine etkisi var mı?

Tarçın denilince ilk akla gelenin kan şekeri üzerine olan etkisi olduğunu biliyorum.  Evet içerdiği cinnamaldehyde adlı bileşenle kan şekerini dengeleme ve insülin duyarlılığını artırmaya yardımcı oluyor. Bununla ilgili çok yeni bir çalışmayı da sana getirdim; Ulusal Beslenme Bilimi Dergisinde 2019 yılında yayınlanan bu  çalışmada farklı miktarda tarçın tüketiminin sağlıklı bireyler üzerindeki etkilerine bakılmış. Bireyler 3 gruba ayrılıp 40 gün boyunca izlenmiş. Çalışmanın sonucuna göre günde  3-6 g tarçın tüketiminin, bireylerin açlık ve tokluk kan şekeri gibi bazı  kan parametrelerini olumlu yönde etkilediği bulunmuş.

Bunların yanı sıra tarçının güçlü antioksidan aktiviteye sahip, inflamasyonu önlemeye ve kan yağlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini gösteren çalışmalar da var. 

Ama yine de unutmamak gerekiyor ki; yüksek miktarlarda ve uzun süre kullanımı ile ilgili riskler olabileceğini gösteren çalışmalar var.

Tarçın çayı nasıl demlenir?

Eğer tarçını suyunun içine koyuyorsan veya çayını yapmayı seviyorsan işte sana güzel bir öneri. Prof. Dr. Erdem Yeşilada’nın  İyileştiren Bitkiler kitabını okurken ‘Tarçın çayı nasıl hazırlanmalı?’ bölümü ilgimi çekmişti. Erdem hoca diyor ki; tarçının içindeki uçucu aroma kaybını azaltmak için kaynatma süresi ve ısının düşük tutulması gerekiyor. Aslında su kaynadıktan sonra altını kısıp, 5 dakika kapalı demlik ile kaynamaya devam etmesi yeterli. Ayrıca tarçının kabuğunu, ıhlamur ve adaçayı gibi diğer çayların içine ilave ederek de demleyebilirsin.