Tahin kavrulmuş ve öğütülmüş susam tohumlarından hazırlanan bir macundur ve hafif, yemişsi bir aroması vardır. Genel olarak humus yapımında kullanılır ve pekmeze katılır ancak dünya mutfaklarında çok sayıda kullanımı mevcut. Ayrıca mutfakta kullanımına ek olarak sağlığa da pek çok faydası vardır.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Çok besleyicidir
Tahinde bol miktarda sağlıklı yağ, vitamin ve mineral vardır. Hatta 15 gram kadar tutan 1 yemek kaşığı miktarı bazı gıdaların günlük ihtiyacının %10’undan fazlasını karşılar.
1 yemek kaşığı miktarında şu gıdalar vardır:
- Kalori: 90 kalori
- Protein: 3 gram
- Yağ: 8 gram
- Karbonhidrat: 3 gram
- Lif: 1 gram
- Thiamin: Günlük ihtiyacın %13’ü
- B6 vitamini: Günlük ihtiyacın %11’i
- Fosfor: Günlük ihtiyacın %11’i
- Manganez: Günlük ihtiyacın %11’i
Tahin iyi bir fosfor ve manganez kaynağıdır ve bunların her ikisi de kemik sağlığında önemli bir rol oynar. Ayrıca thiamin yani B1 vitamini ve B6 vitamini bakımından da zengindir ve bunlar enerji üretiminde rol oynarlar.
Hepsine ek olarak tahindeki yağ içeriğinin %50’si kadarı tekli doymamış yağ asitlerinden oluşur. Bunların anti-inflamatuar özellikleri vardır ve kronik hastalıkların riskindeki azalma ile bağlantılıdırlar.
Antioksidanlar bakımından zengindir
Tahinde lignan adı verilen antioksidanlar vardır ve bunlar serbest radikallerin bedeninize verdikleri hasarı önlemeye yardımcı olurlar ve hastalık riskinde azalma sağlarlar.
Serbest radikaller dengesiz bileşenlerdir. Bedeninizde yüksek miktarda bulundukları zaman dokulara hasar verebilirler ve tip-2 diyabet, kalp hastalıkları ve bazı kanser türleri gibi rahatsızlıkların gelişimine yol açabilirler.
Tahinde özellikle lignan sesamin adı verilen bileşen vardır ve test tüpü ile hayvan deneylerinde güçlü antioksidan etkiler gösterdiği görülüyor. Örneğin kanser riskinizi azaltabilir ve karaciğerinizi serbest radikal hasarından koruyabilir.
Ancak bu etkileri anlamak için insanlar ile daha fazla araştırma gerekiyor.
Bazı hastalıkların riskini azaltabilir
Susam tüketmek tip-2 diyabet ve kalp hastalıkları gibi rahatsızlıkların riskini azaltabilir. Böylece kalp hastalıklarının risk faktörleri olan yüksek kolesterol ve trigliserit düzeylerinde de azalma sağlayabilir.
Dizinde osteoartrit bulunan 50 kişi ile yapılan bir çalışmada günde 40 gram kadar susam tüketen insanların kolesterol düzeylerinde plasebo grubuna göre ciddi bir azalma görülmüş.
Tip-2 diyabeti olan 41 insanla yapılan 6 haftalık başka bir çalışmada ise kişiler kahvaltıları yerine 2 yemek kaşığı kadar tahin tüketmişler ve trigliserit düzeyleri kontrol grubundan daha düşük çıkmış.
Buna ek olarak tekli doymamış yağ asitleri bakımından zengin bir beslenmenin tip-2 diyabet riskinde azalma ile bağlantısı vardır.
Antibakteriyel özellikleri olabilir
Tahin ve susamın içeriğindeki güçlü antioksidanlardan dolayı bakteri karşıtı özellikleri olabilir. Hatta bazı ülkelerde susam yağı diyabet kaynaklı ayak yaralarında iyileşme için kullanılıyor.
Susam tohumu ekstresi üzerine yapılan bir çalışmada onun ilaçlara dirençli bakteriler üzerinde %77 oranında etkili olduğu görülmüş.
Bunun yanında fareler ile yapılan bir çalışmada susam yağının yaraların iyileşmesine yardımcı olduğu görülmüş. Bunun içindeki yağ ve antioksidanlardan kaynaklandığı düşünülüyor.
Fakat bu konuda daha fazla insan araştırması gerekiyor.
Anti-ınflamatuvar bileşenler barındırır
Tahindeki bazı bileşenler anti-inflamatuardır. Kısa vadeli inflamasyon sakatlanma ve yaralanma gibi durumlarda sağlıklı ve normaldir ancak kronik inflamasyon sağlığınıza zarar verebilir.
Hayvanlar ile yapılan deneylerde sesamin ve diğer susam antioksidanlarının inflamasyonları hafifletebildiği ve sakatlıklar, akciğer hastalıkları ve romatizma kaynaklı ağrılara iyi gelebildiği görülmüş.
Sesamin aynı zamanda hayvanlarda astım tedavisi konusunda da araştırmalara konu olmuş. Ancak bu araştırmaların büyük kısmının hayvanlarla ve tahinle değil konsantre susam ekstresi ile yapıldığını unutmamak gerekiyor.
Tahinde de bu güçlü antioksidanlar bulunuyorlar ancak miktarları çok daha az. Buna ek olarak susamın insanlarda inflamasyonu nasıl etkilediğini tam olarak anlamak için daha fazla araştırma gerekli.
Merkezi sinir sistemini güçlendirebilir
Tahinde beyin sağlığını iyileştiren ve bunama gibi nörodejeneratif rahatsızlıkların riskini azaltan bileşenler vardır.
Test tüpü çalışmalarında susam tohumu bileşenlerinin insan beynini ve sinir hücrelerini serbest radikal hasarından koruyabildiği görülmüş.
Susamdaki antioksidanlar kan beyin bariyerini geçebiliyorlar ve bu nedenle kandan çıkarak doğrudan beyin ve merkezi sinir sistemini etkileyebiliyorlar.
Hayvanlar ile yapılan bir deneyde susam antioksidanlarının Alzheimer hastalığında beyinde ortaya çıkan beta amiloid plaklarının oluşumunu önleyebildikleri görülmüş.
Ancak bu araştırmalar doğrudan antioksidanlar üzerinde yapılmışlar ve tahin üzerine düzenlenmiş değiller. Bu nedenle insanlar üzerinde daha fazla araştırma gerekiyor.
Kanser karşıtı etkileri olabilir
Susamın kanser üzerindeki etkileri de araştırma konusu. Bazı test tüpü çalışmalarında susamdaki antioksidanların kolon, akciğer, karaciğer ve meme kanseri hücrelerinin ölümlerini tetikleyebildiği görülmüş.
Sesamin ve sesamol adı verilen iki temel susam antioksidanının kanser karşıtı özellikleri üzerine çok sayıda araştırma var.
Her ikisi de kanser hücrelerinin ölümünü sağlıyor ve tümör gelişim hızını yavaşlatıyor. Buna ek olarak bedeni serbest radikal hasarından koruyorlar ve bu da kanser riskini azaltıyor.
Test tüpü ve hayvan deneyleri umut verici olsalar da insanlar üzerinde daha fazla çalışma gerekiyor.
Karaciğer ve böbrek işlevlerini korumaya yardımcı olur
Tahinde karaciğer ve böbreklerinizi hasardan koruyabilecek bileşenler mevcut. Bu organlar toksinleri ve atıkları bedeninizden çıkartmakla sorumludurlar.
Tip-2 diyabete sahip 46 kişiyle yapılan bir çalışmaya göre 90 gün boyunca susam yağı tüketenlerin böbrek ve karaciğer işlevlerinde kontrol grubuna göre iyileşmeler ortaya çıkmış.
Buna ek olarak test tüpü çalışmalarında susam ekstresinin farelerde karaciğeri vanadyum adı verilen toksik metalden koruduğu görülmüş.
Başka bir fare deneyinde ise susam tüketiminin daha iyi karaciğer işlevleri sağladığı görülmüş. Karaciğerde yağ üretimi azalmış ve yakımı artmış, böylece karaciğer yağlanması riski de düşmüş.
Tahin bu faydalı bileşenlerden bir miktarını sağlasa da susam yağı ve ekstresine göre daha az miktarda barındırdığını unutmamak gerekiyor.
Beslenmenize eklemesi kolaydır
Tahini beslenmeye eklemek kolaydır. Her yerde kolayca bulunur. Humusa katılabilir, dip soslara eklenebilir, et ve sebzelere katılabilir, hamur işlerine eklenir, piyazlara katılabilir, pekmezle birlikte tüketilebilir.
Tahin çok lezzetli bir antioksidan ve sağlıklı yağ kaynağıdır. Ayrıca vitamin ve minerallere de bol miktarda sahiptir.
Antioksidan ve anti-inflamatuaar özellikleri vardır. Sağlığa faydaları arasında beyin ve kalp sağlığını korumak da bulunur. Bu nedenle onu beslenmenize katmanız faydanıza olacaktır.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kaynak: healthline
İlginizi çekebilir: Susamdan gelen şifa: Tahinin faydaları