Her insan bazen ilgiye ihtiyaç duyabilir. Onaylanma ve övgü alma isteği de son derece doğal bir insan arzusudur. Bununla birlikte, sürekli olarak ilgiye ihtiyaç duymak, diğer insanlardan ilgi ve onay görmeden ilerlenemeyeceğini gösterir. Kişi, bu ihtiyaç nedeniyle, arzulanan ilgiyi elde etmek için dikkat çekme davranışları sergileyebilir. Arkadaşlarımızdan, sevdiklerimizden ve hayran olduğumuz insanlardan ilgi beklemek tamamen normal olsa da sürekli ilgiye ihtiyaç duymak yaşam kalitesini düşürebilir. Aynı zamanda altta yatan bir zihinsel sağlık durumunun da işareti olabilir.

İlgi ihtiyacını gösteren dikkat çekme davranışları

İlgi ihtiyacı duyan bazı insanlar, dikkat çekme davranışları sergilediklerinin farkında olmayabilirler. Ayrıca bu ilgi isteklerini de çeşitli şekillerde ifade edebilirler. İlgiye ihtiyaç duyan kişilerin sergilediği en yaygın davranışlardan bazıları şunlardır:

• Çaresizlik taklidi yapmak: Dikkat çekme davranışlarından biri, üstesinden gelmek konusunda iyi olunan durumlarda bile çaresizlik taklidi yapmaktır. Çaresizlik numarası yapmak, kişiye başkalarının dikkatini çekmek için bir yol sağlar.
• Çatışmaya neden olmak: İnsanların dikkatini çekecek bir sahne yaratmak için kamusal veya özel alanda çatışmaya neden olmak da bir ilgi ihtiyacı göstergesi olabilir. Bu davranışı geliştiren kişiler ayrıca genelde çatışmanın merkezinde olmak isterler.
• Sürekli başkalarından sempati beklemek: Bu tür davranışlara; aile ve arkadaşların kişiyle dalga geçmesi için küçük bir yarayı canlandırması örnek verilebilir. Ya da favori bir çanta ya da bir çift ayakkabı gibi küçük bir kayıpla ilgili aşırı duyguları ifade etmek de benzer bir davranıştır.
• İltifat alma ihtiyacı: İltifat almayı istemek normaldir. Bununla birlikte, iltifat edilmeye ihtiyaç duymak, bunu karşılamak için sağlıksız davranışlar sergilemeye neden olabilir. Bazen iltifat alma ihtiyacı güvensizliklerden doğar.
• Yalan ve abartılı hikayeler: İnsanların tepkisini çekme garantili abartılı hikayeler uydurmak, ilgiye ihtiyacı olan insanların sergileyebileceği başka bir davranış biçimidir.

İlgi açlığı neden olur? Bir insan neden sürekli ilgi ister?

Bir çocuğun sık sık ve alenen dikkat çekme davranışları göstermesi oldukça normaldir. Ancak bir yetişkin bunu sık sık yaptığında, altta yatan bir soruna işaret edebilir. İlgi ihtiyacına bağlı olarak yapılan dikkat çekme davranışlarının olası nedenlerini aşağıda görebilirsiniz.

1. Kendine güven eksikliği

Olumsuz ilgi arama davranışları sergileyen pek çok kişi, düşük benlik saygısına sahip olabilir ve kendisi hakkında güvensiz hissedebilir, bu da onu değerli hissetmek için başkalarının onayını aramaya yönlendirir. Akranlarınızdan bir miktar güvence istemek doğal olsa da tüm öz-değer kavramını, başkalarının görüşlerine dayandırmak sorunlu olabilir.

2. Kıskançlık

Bir çocuğun ebeveynleri eve yeni bir kardeş getirdiğinde, kıskançlık veya tehdit altında hissettiği için dikkat çekme davranışları sergilemesi son derece yaygındır. Çünkü ebeveyn veya bakıcının dikkati artık bölünmüş durumdadır, yani daha büyük olan çocuk eskisi kadar ilgi göremeyecektir. İşte yetişkinler de temelde aynı nedenlerle dikkat çekme davranışları sergileyebilirler: Bir arkadaşın yeni arkadaşı, bir iş arkadaşı, bir arkadaşın partneri gibi biri tarafından kıskançlık veya tehdit altında hissettiklerinde.

3. Yalnızlık

Bildiğiniz gibi sosyal bağlantı, temel bir insan ihtiyacıdır ve herkes uzun süreli izolasyonun bir sonucu olarak fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarının yanı sıra bir tür sıkıntı duygusu yaşayabilir. İnsanlar kendilerini yalnız hissettiklerinde de kendileriyle başkaları arasında bir tür insani bağlantı kurma çabasıyla dikkat çekme davranışları sergileyebilirler.

4. Kişilik bozuklukları

Genellikle dikkat çekme davranışı ile ilişkilendirilen bazı ruh sağlığı bozukluklarının bazı örnekleri şunlardır:

• Bireyin ilgi odağı olmak için yoldan çıkmasıyla karakterize edilen histriyonik kişilik bozukluğu (HPD): HPD’ye bağlı kişilik bozukluğu yaşayanlar, dikkat çekmek için genellikle cinselliklerini ve çapkınlıklarını kullanırlar, zayıf dürtü kontrolüne sahip ve içgüdüsel tatmin arayışında olabilirler.
• Zayıf bir benlik imajına sahip olmayı, boşluk duygularını, başkalarının ne düşündüğü hakkında paranoya sergilemeyi ve sürekli terk edilme korkusunu içeren borderline kişilik bozukluğu: Bu insanlar fark edilmek ve onaylanmak için dikkat çekme davranışlarına girebilirler.
• Narsisistik kişilik bozukluğu: Genellikle kişisel öneme yüksek bir değer verme ve kendini başkalarıyla olumlu bir şekilde karşılaştırma eğilimi olarak ortaya çıkar. Dışarıdan öyle görünmese de, bu bozukluğa sahip kişiler başkalarından övgü veya onay alma konusunda derin bir ihtiyaç duyarlar, bunu elde etmek için de çeşitli dikkat çekme davranışları sergileyebilirler.

Sürekli ilgi beklemekten nasıl kurtulunur?

Sürekli ilgiye ihtiyaç duymayı bırakmanın ilk adımı, bu amaçla dikkat çekme davranışları sergilediğini kabul etmektir. İlgiye ihtiyacı olan bazı insanlar, davranışlarının ne anlama geldiğinin veya bunların sağlıksız olduğunun farkında değildir. Kendine güven oluşturmaya çalışmak ve kendini güvensizliklerden kurtarmak, dikkat çekmeyi bırakmaya yardımcı olabilecek önemli bir ilk adımdır. Kendine güven oluşturmak için ise aşağıdaki tavsiyeler yardımcı olabilir:

• Terapiye gidin: Bir profesyonelle konuşmak, güvensizliklerle başa çıkmanın ve güven oluşturmanın en iyi yoludur. Güvensizliklerin kökenini keşfetmeye ve onları ortadan kaldırmanın yollarını bulmaya yardımcı olacaklar. Dikkat çekme davranışının kaynağı, aynı zamanda bir ruh sağlığı durumunun sonucuysa, psikoterapist bu konuda da kişiye yardımcı olabilir.
• Günlük tutun: Dikkat çekme davranışının daha fazla farkına varmak, onları aşmaya konusunda uzun bir yol kat ettirir. Günlük tutmak, davranışlar takip edildiğinde, daha fazla öz farkındalık elde etmeye yardımcı olabilir. Belirli bir olayın dikkat çekme davranışı olup olmadığından emin değilseniz, bunu terapistinize de gösterebilirsiniz.
• Benlik saygınızı oluşturun: Birçok insan için, her zaman ilgi odağı olma ihtiyacı, düşük benlik saygısından kaynaklanır. Bununla birlikte, dikkat çekme davranışları, sağlıklı bir benlik saygısı geliştirmek konusuna yardımcı olacak hiçbir şey yapmaz. Günlük olumlamaları kullanmak ve kendinizi gerçekten destekleyici insanlarla çevrelemek, başlamak için harika bir yer olabilir.

Sürekli ilgi bekleyen biriyle nasıl başa çıkılır?

Eğer hayatınızda sürekli olarak ilgi odağı olmaya ihtiyaç duyan bir arkadaşınız veya sevdiğiniz biri varsa, onların bunun farkına varmalarına yardımcı olabilirsiniz. Sürekli ilgiye ihtiyaç duyan kişilerin sağlıksız davranışlar sergilediklerini fark etmelerini sağlamanın en iyi yolları şunlardır:

• Sınır koyun: Sürekli ilgi bekleyen birinin kaprislerine boyun eğmek, yalnızca ilgi ihtiyacını körükler. Dikkat çekme davranışları sergilediklerinde net sınırlar koymak ise uygunsuz davrandıklarını fark etmelerine yardımcı olabilir.
• İletişim kurun: Bazen dikkat çekmek isteyen bir kişi, dikkat çekecek şekilde davrandığının farkında olmayabilir. Bunları bir kenara bırakın ve fark ettiğiniz sorunları ona nazikçe iletin.
• Anlayışlı olun: Dikkat isteyen kişiler genellikle sadece ilgiye ihtiyaç duymaktan daha derin bir nedenle hareket ederler. Altta yatan bir ruh sağlığı bozukluğu veya benlik saygısı, imaj sorunları olabilir. Bu yüzden onlara karşı anlayışlı olduğunuzdan emin olun.

Sonuç olarak her insan bazı dönemlerde ilgiye ihtiyaç duyabilir. Bununla birlikte birinin dikkat çekme davranışları sergilemesinin altında güvensizlik veya yalnızlıktan kişilik bozukluğuna kadar pek çok neden olabilir. Bu davranışların farkına varmak genellikle bunu değiştirmenin ilk adımıdır; elbette bu zorlukları tartışmak için bir terapistle görüşmek de yardımcı olabilir…

Kaynaklar: verywellhealth, betterhelp

İlginizi çekebilir: Neden onaylanmaya böylesine ihtiyaç duyuyoruz?