Yaşamımız boyunca, ağlamayla ilgili birçok örtülü ve açık mesaj alabiliriz. Büyüdüğünüz ortama bağlı olarak, ağlamanın oldukça doğal ve normal olduğunu öğrenmiş olabilirsiniz. Ancak etrafınızda, ağladığınızda bundan rahatsız olan veya size bunun yanlış olduğunu söyleyen insanlar varsa ağlamaktan mümkün olduğunca kaçınabilirsiniz… Sonuçta ağlamak, herhangi yüksek bir duyguya verilen doğal bir tepki olsa da, açıklanamayan nedenlerle sürekli ağlıyor ve bunu durduramıyorsanız, olası nedenlerine daha yakından bakmak faydalı olabilir.
“Ağlamak istemiyorum ama ağlıyorum”: Sebepsizce ağlama isteği neden olur?
“Aniden gelen ağlama isteği neden olur”, “Sürekli ağlamak neyin belirtisi” gibi soruların yanıtlarını merak ediyor musunuz? Ağlamak oldukça normal bir tepkidir ve araştırmalar, ağlamanın daha iyi hissetmenizi sağlamak için endorfin salgılamak gibi faydaları olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte durup dururken ağlamanın birçok farklı nedeni olabilir. Böyle zamanlarda ağlamak olağan dışı görünse bile, muhtemelen mantıklı bir açıklaması vardır. Örneğin depresyon, kendinizi üzgün ve umutsuz hissetmenize neden olarak aniden gelen ağlama isteğine yol açabilir. En gelişigüzel ağlama nöbetlerinin bile genellikle bir nedeni vardır. Keder ve duygu her zaman öngörülebilir kalıplarda ortaya çıkmaz. Sürekli ağlama isteğinin olası nedenleri aşağıdakileri içerebilir:
- Stres veya tükenmişlik
- Fiziksel sağlık koşulları veya ağrı
- Yas
- Akıl sağlığı koşulları veya nörolojik bir bozukluk
- Belirli bir ilaca veya tedaviye verilen reaksiyonlar
- Çevresel faktörler
- Duyarlılık
Sürekli ağlama isteği dışında başka semptomlarınız olup olmadığını incelemek, yaşadığınız bu durumu anlamaya yardımcı olabilir. Ayrıca neden bu kadar sık ağladığınızdan emin değilseniz, bir tıp uzmanındangörüş almayı da seçebilirsiniz.
Bir insan neden çok ağlar?
Gerçekleştiği sırada bir dizi yüz kasını çalıştıran ağlama, ezici duygulara verilen doğal bir tepkidir. Bazılarının düşündüğünün aksine, ağlamak sadece kendinizi üzgün hissettiğinizde ortaya çıkmaz. Korku, mutluluk, üzüntü, öfke veya başka bir duygu yaşadığınızda da ağlayabilirsiniz. Duygular karmaşıktır ve hormon seviyelerindeki dalgalanmalar gibi fizyolojik değişikliklerden etkilenebilirler. Vücudunuz gözyaşı ürettiğinde, kortizol gibi stres hormonlarından da kurtulmaya çalışıyor olabilir. Aşağıda ağlamanın yaygın nedenlerini bulabilirsiniz:
1. Stres
Bir insan stresli bir durum yaşadığında, vücudun bu stresi azaltmak için verdiği doğal tepki ağlamak olabilir. Bazen bilinçli olarak bazen de bilmeden bir konuda stresli hissedebiliriz. Sonuç olarak, daha sonra, söz konusu stres kaynağıyla ilgisi olmayan bir şey için ağlayabiliriz.
Duygusal bir patlama yaşadığınızda, kendinize şefkatle davranmaya çalışın. Gerginliği azaltmak için stresi ve diğer duyguları işlemek vücudunuz için doğal ve gerekli olabilir. Eğer yoğun stres ve buna bağlı olarak yaşadığınız ağlama nöbetleri artarsa, profesyonel destek almayı düşünebilirsiniz.
2. Bazı fiziksel sağlık koşulları
Bazı fiziksel sağlık durumları da normalden daha fazla ağlamanıza neden olabilir. Bunlar hamilelik, adet öncesi sendromu (PMS), uyku eksikliği ve psödobulbar etki (PBA) adı verilen durumları içerebilir.
- Gebelik: Hamilelik sırasında, vücut hormonlarında bir artış yaşanır. Bu ani artışla birlikte vücut, bakılması gereken yeni bir insanın varlığı gibi önemli bir yaşam değişikliğine uyum sağlamaya çalışır. Hamileyseniz, özellikle ilk üç aylık dönemde daha sık ve daha kolay ağlayabilirsiniz. Hamilelik sırasında herhangi bir endişeniz varsa, doktorunuzla iletişime geçmeniz de yararlı olacaktır.
- Pseudobulbar Etkisi (PBA): Bu, istemsiz ve uygunsuz kahkahalara veya ağlamaya neden olabilen bir sinir sistemi bozukluğudur. PBA’lı kişiler tarafından gözlemlenen duygusal tepki, genellikle içlerinde hissettikleri ile uyuşmaz. PBA ilaçlarla yönetilebilir.
- Adet öncesi sendromu (PMS): Premenstrüel sendrom, adet gören her 4 kişiden 3’ünü etkileyen yaygın bir sağlık durumudur. PMS, sinirlilik, ruh hali değişimleri ve depresif bir ruh hali gibi çok çeşitli semptomlarla gelebilir. Çoğu zaman, vücuttaki bu değişiklikler daha sık ağlamaya neden olabilir.
- Uyku eksikliği: Uyku, zihnimizi ve bedenimizi yenileme özelliğine sahiptir. Uyku eksikliği, sinirlilik, konsantrasyon güçlüğü, zayıf muhakeme ve artan duygulara neden olabilir. Uzun süreli uyku eksikliği, aşırı duygusal tepkilere yol açabilir ve beraberinde kontrolsüz ağlamayı getirebilir.
3. Yas
Yas süreci, sizin için önemli olan birini veya bir şeyi kaybettiğinizde başlar. Herkes için farklı görünse de ağlamak, böylesine etkili bir olaya verilen normal bir tepkidir. Yas nedeniyle sürekli ağlamak, örneğin halka açık bir yerde beklenmedik ve kontrolsüz bir şekilde gerçekleşebilir. Bu duygular için ideal bir zaman çizelgesi yoktur ve ağlamak, karmaşık hisleri ve duyguları hafifletmeye yardımcı olabilir.
4. Ruh sağlığı koşulları
Aniden gelen ağlama isteği neden olur? Bu sorunun olası nedenlerini incelemeye devam ediyoruz. Anksiyete, depresyon ve diğer zihinsel sağlık durumları da sık veya kontrol edilemeyen ağlama krizlerinin nedeni olabilir.
- Endişe: Yaygın anksiyete bozukluğu ile yaşayan insanlar, içinde bulundukları duruma karşı yüksek düzeyde endişeli hissetme eğilimindedir. Çoğu zaman, bu endişeye, gelecekte olması beklenen olaylar veya bir kişide endişeye neden olabilecek diğer şeyler hakkında aşırı kaygılanmak neden olur. GAD gibi duygudurum bozuklukları yaşayanlar, başkalarının rahatsız edici bulmayabileceği stres faktörlerine karşı abartılı tepkiler gösterebilir.
- Depresyon: Depresyon, genellikle birkaç haftadan uzun süren, kalıcı üzüntüye neden olabilen bir duygudurum bozukluğudur. Umutsuz, kasvetli veya yorgun hissetmek temel belirtileridir. Orta veya şiddetli depresyon mevcut olduğunda, etkilenen kişi birçok şeye ağlayabilir veya neden ağladığını açıklayamayabilir.
5. Çevresel faktörler
Duygular genellikle birkaç dış faktörle de bağlantılıdır. Örneğin, gün içinde burnunuza gelen taze pişmiş ekmek kokusu, çocukluk anılarınızı veya bir arkadaşınızla yaşadığınız bir deneyimi hatırlatabilir. Veya rüzgarı saçınızda hissetmek size bir yakınınızla yaptığınız bir tekne gezisini hatırlatabilir. Belirli bir sokağın yanından geçmek sizi tanık olduğunuz korkutucu bir şeye götürebilir… Bu duygular bazen bunaltıcı olabilir ve kişinin ağlamasına neden olabilir.
Ağlamak ne zaman “çok fazla” olur?
Ağlamak doğal bir tepki olsa da, aşırı veya kontrol edilemez hale geldiğini düşünüyorsanız; sürekli ağlamak kendine zarar verme düşünceleri gibi başka davranışlarla birleşiyorsa en kısa sürede bir uzmana başvurmalısınız. Doktorunuz sizden bazı laboratuvar testleri isteyebilir ve duygularınızı etkileyen herhangi bir hormonal dengesizlik olup olmadığını kontrol edebilir. Ayrıca, duygularınızı bir danışman veya terapistle değerlendirmeniz de faydalı olabilir.
“Sürekli ağlıyorum ne yapmalıyım?”
Sürekli ağlama isteği ile baş etmenin birden fazla yolu var. Bu noktada uzman desteğine başvurmak elbette ilk adım. Bununla birlikte aşağıdaki öneriler de zorlayıcı duygularla başa çıkmayı kolaylaştırabilir:
- Açık iletişim: Başkalarına duygularınızdan ve ağlama isteğinizden bahsetmek, yaşadığınız kafa karışıklığını en aza indirmeye yardımcı olabilir.
- Dikkat dağıtma: Eğer ağlama isteği duyduğunuzu düşünüyorsanız, dikkat dağıtıcı bir şeyler yapmak bu isteği en aza indirmeye yardımcı olabilir.
- Derin nefes alma: Nefes egzersizleri ağlama ile başa çıkmayı kolaylaştırabilir.
Sonuçta; insanlar nadiren sebepsiz yere ağlarlar. Eğer sürekli ağlıyorsanız, kendinizi kötü hissediyorsanız veya duygusal patlamalarınızın günlük yaşamınızda sorunlara neden olduğunu düşünüyorsanız, bir sağlık uzmanına görünme vakti gelmiş olabilir. Alışılmadık şekilde ağlamak, depresyon, kaygı veya diğer durumlardan kaynaklanabilir. Neyse ki, açıklanamayan ağlamanın çoğu nedeni, yönetilebilir ve tedavi edilebilirdir.
Bununla birlikte bazı insanlar diğerlerinden daha duygusaldır. Bu nedenle ağlamanın asla bir sorun olmadığını unutmayın…
Kaynaklar: verywellhealth, betterhelp
İlginizi çekebilir: ‘Çok duygusalım ne yapmalıyım?’: Aşırı duygusallık ile başa çıkma yolları