Sürekli mideniz kazınıyor, açlık mı hissediyorsunuz? Doyduğunuzu düşünerek kalktığınız yemekten kısa bir süre sonra atıştıracak bir şeyler aramanızın, açgözlülük dışında bir sebebi olabilir. Columbia Üniversitesi’nde Beslenme ve Eğitim yüksek lisansını bitiren ünlü diyetisyen ve yazar Maggie Moon; “açlık kalori, su ve tuza fiziksel olarak ihtiyaç duymaktır ve yedikleriniz kadar hormonlar ve stres gibi duygusal faktörler de açlığa neden olur” diyor.
Fiziksel doymuşluk sağlamak ve zihninizin konuyla meşgul olmasını engellemek için, olası açlık sebeplerinizin neler olabileceğini araştırdık.
Susuz kalmak
Vücudun ihtiyaç duyduğu kadar su alamaması, zaman zaman susuzluk yerine açlık hissettirebiliyor. Beynin açlığı ve susuzluğu düzenleyen hipotalamus bölgesindeki sinirsel bir karışıklık sonucu ihtiyacınız olan su iken, eliniz atıştırmalıklara uzanıveriyor. Uzmanlar, sabah kalkınca ilk iş olarak ve sonra da gün boyunca su içmeyi salık veriyor. Açlık hissettiğinizde de önce su içip, 15-20 dakika boyunca açlığınızın dinip dinmediğini gözlemleyebilirsiniz.
Kalitesiz uyku
Rahatsız bir uyku uyuduğunuz ya da uykunuzu alamadığınız zaman, açlık hormonu ghrelin ve tokluk hormonu leptin seviyelerinde dalgalanma başlar. Ayrıca yorgunluk hissiniz geçmediği için vücudunuz en yakın enerji kaynaklarına doğru seğirtir: Karbonhidratlara! Uyku miktarı ve kalitesine dikkat etmek, tokluk hissinin oluşması için önemli bir faktör.
Yatağa fazlaca tok girmek
Şaka gibi geliyor ama değil: Yatmadan önce çok fazla yediğinizde, sabah daha aç uyanıyorsunuz. Bunun nedeni kesin olarak belirlenememekle beraber, şeker-insülin ilişkisinden ötürü olduğu düşünülüyor. Vücuda şeker yüklemesiyle salınan yüksek miktarda insülin hormonu, tekrar aç hissetmenize neden olur.
Fazla şeker tüketmek
Şekerli, beyaz unlu yiyecekler kandaki şeker seviyesini aniden artırarak geçici bir tokluk hissi yaratabilir; ancak aradan kısa bir süre geçtikten sonra kendinizi daha da aç hissedersiniz. Ana öğünlerde yeterince protein aldığınıza, ara atıştırmalık olarak da badem, fıstık, elma gibi sağlıklı ve kan değerlerinizi sıçratmayacak besinler tercih ettiğinize emin olun.
Stresli olmak
Stresli olduğunuzda sadece sıkıntıdan kendinizi yemeğe vermiyorsunuz. Stres hormonları adrenalin ve kortizol fazla salgılandığında vücut tehlike altında olduğunu sanar. Stres ayrıca serotonin seviyesini de düşürür ve aslında tok iken aç hissetmeye, özellikle de tatlılara koşmaya neden olur.
Fazla alkol tüketmek
Kısa süre önce yapılan bir araştırma, insanların alkol aldıktan sonra kalorisi yüksek yiyecekleri daha çok tercih ettiklerini ortaya koydu. Tahmin edersiniz ki bu yiyecekler de pek sağlıklı olanlardan seçilmiyor ve yukarıdaki şeker kısır döngüsüne girmeniz an meselesi oluyor. Buna ek olarak, alkol sizi susatıyor ve en başta anlattığımız susuzluk-açık yanılgısına düşmemizi kolaylaştırıyor. Uzmanlar içki içmeden önce yemek yemeyi ve içki arasında mutlaka su tüketmeyi öneriyor.
Çok hızlı yemek
Aslında normal porsiyonlar tüketiyor ve gereken sıklıkta yemek yiyor olabilirsiniz; yine de yeme hızınız tokluk hissi oluşmasında belirleyici bir etkendir. 2013’te yayınlanan bir araştırmaya göre yemeği yavaş yemek, beynin “tamam, yeter” sinyallerini vermesini sağlıyor. Tabağınızdaki bitince 15-20 dakika bekleyip kendinizi dinlemek de tavsiye ediliyor.
Sosyal medyaya fazlaca maruz kalmak
Kısa olduğu kadar çekici yemek videoları, iştah kabartıcı kahvaltı sofraları derken, sosyal medyada geçirdiğimiz zamanın önemli bir kısmını yemek görerek geçiriyoruz. Aynı bir lokantanın menüsüne bakarken olduğu gibi, yemeğin görüntüsü hatta ismi bile ghrelin hormonu seviyesinin yükselmesine ve açlık hissetmemize yetiyor. Bu durum, 2012 yılında yapılan bir araştırmayla da kanıtlandı.
Kaynaklar:
Runtastic
health.com