X

“Süper bir fikrim var, bir dakika dinler misin?”

“Süper fikirler”, hayaller, kafada dönen milyonlarca olasılıklar, olur mu olmaz mı sorguları ve en sonunda ya bunların peşinden gidiş ya da “yok ya, bundan bir şey çıkmaz” tarzı cümleler. Hayal kurmayı unutan bir jenerasyonun çocuklarıyız.

Yaşadığımız toplumsal düzlemde fikir üretmek, fikirleri hayata geçirmek veya bunun için çabalayan genç sayısı çok az. Her alanda “girişimsiz” bir toplumuz. Eğitim yetersizliği, bilgiye ve kaynaklara ulaşamama, politik sorunlar, kendini tam olarak bulamamak vb. birçok etmenden dolayı fikirlerini hayata geçiremeyen, bu konuda yol yordam bilmeyen pek çok insan var. “Muhteşem” ya da “yaratıcı” fikirleri olanlar da acaba bu fikirlerini doğru düzgün “satabiliyorlar? mı?

Her şeyin pazarlandığı, kitleleri manipüle edebilenlerin parladığı bir zamandayız ve her şeyin alınıp satıldığı bu dönemde fikirler de elbette bir “metadır.” Peki günümüzde fikirlerimizi nasıl satarız”? “How to convince people you have a good idea” makalesinin yazarı Costas Markides bunun cevabını basit ve anlaşılır olarak ortaya koyuyor:

John F. Kennedy 1962’de, yüzyılın sonunda bir kişiyi aya ayak bastıracağını söyleyerek halka seslenir. Bu, dönemin büyük bir sözü ve amacıdır ama peki bunu halk “alabilmiş midir” ya da bu “satılabilmiş midir?” Başkan NASA ziyaretinde tuvaletleri temizleyen bir kişiyle sohbet eder ve ona neler yaptığını sorar. Çalışan kişi başkana, “aya ayak basacak kişi için çalışıyorum” der. Bu sizce ne anlam ifade ediyor? Bu güçlü bir etkidir. Başkan bunu nasıl başarmıştır? Tabii ki politika bir fikir satışıdır en basit açıklamayla ve bunun “güven” ve “inandırıcılıkla” ilgisi var. Etkili “fikirlerin” satışı güven ve inandırıcılıkla olur. Fikri “alacak” kişi önce şuna bakar: bu kişi ekipteki diğer insanlarla uyum gösterir mi, yani “bizden” biri midir?

Markides’in makalesinde sorduğu bir soru var: Fikirlerini satmaya çalışan biri bu özellikleri gösteriyor mu, eğer göstermiyorsa çevresinde bu fikri satabilecek biri var mı? Evet, oldukça yerinde bir soru, herkes bu beceriye sahip olmayabilir ama buna bir çözüm bulmak da bir stratejidir sonuç olarak.

Peki, fikirleri nasıl satıyoruz?

Belki de iş dünyasının veya herhangi bir girişim öncesinde insanların en çok kafa patlattığı soru bu? “Nasıl…” Öncelikle kitleleri arkanızdan sürükleyecek bir kimliğiniz olmadığını var sayıyoruz. Belki de en çok bilineni ama en çok işe yarayan strateji ile, yani öncelikle etrafınızdaki insanlara bu fikri elinizdeki veriler ile anlatmaya çalışıyorsunuz. Eğer fikir ve veriler çoğunluk tarafından olumsuz olarak görülüyorsa bu fikri yeni bir çerçevede nasıl yeniden inşa edebilirsiniz? Biraz buna kafa patlatmak gerekir. Size fikriniz doğrultusunda destek çıkanlardan faydalanabiliyor musunuz mesela?

Bir fikri satılabilir kılan bir başka nokta ise fikrin şartlara uygunluğu. Bir fikri en efektif biçimde karşı tarafa satabilirsiniz ama acaba ortam veya şartlar uygun mudur? Şartların fikri desteklemesi gerekir. Markides bu noktada Fransa’da 68 Paris Hareketi sırasında ortaya çıkan “Nouvelle Cuisine” (Yeni mutfak) hareketinden bir örnek gösteriyor: 68 Paris Hareketi, dönemin iktidarı De Gaulle’a karşı başlayan bir öğrenci ve işçi hareketiydi. Geleneksel kültür yapılarının ve kurallarının sarsıldığı ve aynı zamanda politik yaratıcılığın ve yeni anlayışların doğduğu bir süreçti. Bu zihniyetle ortaya çıkan Nouvelle Cuisine, Fransa’nın kalıplaşmış mutfak kurallarına ve geleneklerine karşı çıkıyordu. Nouvelle Cuisine akımına uygun menüler, 1970’lerde restaurantların %3’ünde bulunurken 1997’de bu oran %37’ye çıkmıştı. Yani bu akımın insanlara ulaşması ve kabul görme zamanı 97’lerde oldu. Zamanlama sorgulaması bu nedenle çok önemli.

Her fikir, her zaman başarılı olmaz, doğru zamanı değildir ve beklemesi gerekebilir. Bunun yanı sıra toplumsal şartları da öngörebilmek gerekir. Nouvelle Cuisine örneğini tekrar hatırlayalım. Türkiye’de 1997’de “nouvelle cuisine” menüyle bir mekan açma fikri muhtemelen doğmamıştır, doğsa bile o dönem bir anlam ifade etmezdi.

Fikri kim alacak?

Bu süreçte en önemli noktalardan birinin üzerinde biraz daha fazla duralım: Bu fikri “kim alacak?” Pek çok insan fikirlerini satmak ve insanları ikna etmek için en rasyonel (akılcı, ussal) yolu düşünüyor ve söylemlerini bunun üzerine kuruyor. Ne var ki günümüzün “illüzyon” ve gerçekliğin olmadığı dünyasında bu işe yaramıyor. Akılcı formüller, somut veriler, hesaplamalar bilimde ve ekonomide işe yarayabilir ama konu fikir satmak olduğunda bilinen ekonomik formüller ve piyasa analizleri yetersiz kalıyor. Psikologların duyguları ön plana almanın mesajı iletmedeki etkisini göstermek için örnek verdiği bir hikaye vardır, fil ve fili süren sürücü hikayesi: Sürücü insanlığın rasyonel tarafı, fil ise duygusal tarafını ifade eder. Kendinize “spora gitmem gerekir” dersiniz çoğu zaman, ve bunu size söyleyen sürücüdür yani rasyonel tarafınızdır. Fil ise size “tamam ama önce şu birayı bitirmem gerekir der. Yani duygusal tarafınız konuşur. Siz sürücünün kontrolü elinde tuttuğunu sanabilirsiniz ama sizi kontrol eden aslında fildir. Yani kalkıp spora gidebilmek için fili ikna etmeniz gerekir. O harekete yeltenmezse hiçbir şey olmaz. İşte, insanları ikna edebilmek için önce “fili” ikna etmeniz gerekir yani öncelikle insanların duygularını.

Markides’in bu süreçte şöyle bir önerisi var: öncelikle insanlara fikrin yaratacağı sonuçları gözlerinin önünde canlandırmalarını sağlamanız gerekir. Bunun yanı sıra yeni bir fenomen “hikaye anlatabilmek.” Bugünlerde kimsenin ağzından düşürmediği bu strateji şimdilik fazlasıyla işe yarıyor. İlk zamanlardan günümüze hikayeler her zaman ilgi çekmiş ve yaşananlar hikayelerle yansıtılmıştır. İnsanlığa ait bu en temel kültür bu nedenle etkili bir güç.

Son olarak en net ifadeyle şunu söylemek gerekir: iyi bir fikir kendini sattırmaz. Zorlamayla bir fikir başarısızlığa gidebilir. En doğru hamle “en iyisini” beklememektir. Önerileri doğru bir biçimde değerlendirip eldeki değerlendirmelerle bir çerçeve çizmek iyi bir başlangıç. En önemli soru, ikna edeceğiniz kişiler fikrinizle duygusal bir bağ kurabilecek mi? Eğer bunu başarırsanız fikrin sizi nereye götürdüğünü görmek kolaylaşacaktır.

 

Kaynakça:

Markides, Costas. “How to convince people you have a good idea” London Business School Review, 23 January 2013.

Natali Oral: 2014 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya, İletişim Sistemleri ve Sosyoloji bölümlerini bitirdim. Aynı üniversitenin sosyoloji bölümünde yüksek lisans eğitimine devam etmekteyim. Farklı kültür alanlarının toplumla ve bireyle olan ilişkileri, yaratıcı alanlar ve şehir hayatına dair gözlem ve araştırmalar yapıyorum ve bunları farklı dijital mecralarda yazılarla paylaşıyorum.

Geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenmek isteyenlere: Fine Life Fermente Kajulu İçecek

Son yıllarda sağlıklı beslenme ve bilinçli tüketim alışkanlıklarının, daha önce hiç olmadığı kadar ilgi gördüğü kesin. Veganlık, vejetaryenlik, fleksitaryen gibi bitki bazlı beslenme türleri, sadece etik ve çevresel nedenlerle değil, aynı zamanda bütüncül sağlık açısından sunduğu çeşitli faydalar nedeniyle de dünya genelinde hızla yayılmaya devam ediyor. Bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına yönelik talepler hızla artarken çok sayıda bitki bazlı ürün de raflardaki yerini alıyor. Özellikle süt ürünlerine alternatif arayanlar için çok sayıda ürün piyasaya sürülüyor. Bu konuda öncü isimlerden biri olan Metro Türkiye de “Sofrada herkese yer var!” mottosuyla tüketicilerin ihtiyaçlarına, yenilikçi ürünlerle cevap veriyor.



Raflarında 400’den fazla bitki bazlı ürün sunan Metro Türkiye, geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına sahip olmanın en leziz yollarını sunuyor. Ve güzel haber; Türk mutfağının favori içeceklerinden ayrana bitki bazlı alternatif sağlıyor: Fine Life Fermente Kajulu İçecek.

Lezzetli, vegan, fermente: Ayrana bitki bazlı alternatif

Herkes için sağlıklı beslenme ve sürdürülebilirlik anlayışıyla hareket eden Metro Türkiye, beslenme trendlerine ve değişen tüketici taleplerine verdiği önemle Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i raflara getiriyor. Geleneksel lezzetimiz ayrana bitki bazlı bir alternatif olarak öne çıkan Fine Life Fermente Kajulu İçecek, bitki bazlı beslenme alışkanlıklarını benimseyen ya da benimsemek isteyen herkesin beğenisine sunuluyor.

Metro Türkiye raflarında yerini almaya başlayan bu yenilikçi ürün, %27 oranında kaju fıstığı, tuz ve çeşitli probiyotikler içeriyor. Bunun yanı sıra katkı maddesi, koruyucu ve gluten içermemesiyle de dikkat çeken Fine Life Fermente Kajulu İçecek, hem bitki bazlı ürünleri tercih edenlerin hem de laktoz tüketmemeye önem verenlerin favorisi olmaya aday. Ayran alternatifi olarak soğuk tüketilebilen bu ürün, 250 ml’lik cam ambalajlarda satışa sunuluyor. Vlabel etiketiyle otel ve restoran gibi yeme içme işletmelerinde rahatça kullanılabilecek Fine Life Fermente Kajulu İçecek, menülere yeni vegan bir alternatif getirirken, müşteri memnuniyetini de artırma potansiyeli taşıyor.

Geçtiğimiz yıllarda süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler sunmuş olan Metro Türkiye, Metro Chef Veggie Bademli ve Fındıklı içecekler ile yoğurda alternatif Metro Chef Veggie Fermente Süzme Kaju’yu ve Metro Chef Veggie Meze Serisi’ni tüketicilerle buluşturmuştu. Bu yıl ise Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden ayrana bitki bazlı bir alternatif getirerek hem sağlıklı hem de yenilikçi bir seçeneği yani Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i tüketicilerle buluşturuyor.

Elbette Metro Türkiye’nin raflara taşıdığı yenilikçi ürünler sadece süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler ile sınırlı değil. Çok daha fazlası, raflarda çoktan yerini aldı.

Bitki bazlı geniş ürün yelpazesi: 400’den fazla çeşit



Metro Türkiye’nin raflarındaki vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; falafel çeşitlerinden pizzaya, ranch sostan çamaşır yumuşatıcısına kadar 50’ye yakın çeşitte gıda ve gıda dışı bitki bazlı ürün sunuyor. Eğer tüm bu ürünleri ve çok daha fazlasını incelemek isterseniz hemen tıklayıpvegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine;vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; Metro Türkiye’nin Bitki Bazlı & Vegan Katalogu’nu keşfedebilirsiniz.

Temel gıdadan temizlik ürünlerine, kişisel bakımdan atıştırmalıklara aradığınız her şeyi bulabileceğiniz Metro Türkiye ile sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına ulaşmak artık çok daha kolay.

*Bu yazı Metro Türkiye katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlginizi çekebilir: Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’nin zengin vegan ürün yelpazesini keşfedinVegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’

 

İlgili Makale