Su krizi, günümüz dünyasının en acil çevresel meselelerinin başında geliyor. Bu küresel sorun, su kaynaklarının yanlış kullanımından, su kirliliğinden ve küresel ısınmadan kaynaklanıyor. Uzmanlar, bu sorun yüzünden bir süre sonra pek çok ülkenin su kıtlığı yaşayacağını vurguluyorlar. Global startup ekosistemi de bu söylemi baz alarak bu kritik soruna çözüm üretme yolunda hızla ilerliyor. Bu yazımızda, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimine ve iklim dayanıklılığına odaklanan beş yenilikçi girişimi derinlemesine inceliyoruz.

Saltworks Technologies

2008’de kurulmuş olan Saltworks Technologies, atık suyun geri dönüşümüne odaklanıyor. Bu girişim, atık suları teknolojileriyle dönüştürerek yeniden kullanmaya uygun hale getiriyor.

Saltworks Technologies, sanayi kaynaklı atık su arıtımı ve lityum rafinasyonu alanında teknolojiler geliştiriyor. Bu girişim, buharlaştırıcılar, kristalizatörler, membran arıtma filtreleri, tuzdan arındıran filtreler, kimyasal reaktörler ve kimyasal sensörler tasarlıyor. Bu ürünler, temel olarak endüstriyel atık suyu yeniden kullanılanılabilir hale getirmeyi, sıfır sıvı atık elde etmeyi ve su arıtma maliyetlerini düşürmeyi amaçlıyor. Girişimin SaltMaker modüler buharlaştırıcıları ve kristalizatörleri, her türlü tuzlu suyu yoğunlaştırıyor. Girişimin membran çözümleri ise endüstriyel su ve lityum konsantrasyonuna odaklanıyor. Otomotivden enerji sektörüne kadar atık suyun açığa çıktığı birçok sektöre hitap eden bu girişim, her sektördeki atık miktarını minimize etmek ve suyu yeniden kullanılabilir hale getirmek için çalışmalarına devam ediyor.

Seri A finansmanda bulunan Saltworks Technologies’in toplam fon miktarı 18.2 milyon dolar. Girişim, ağır metaller ve kimyasal kirleticiler gibi tehlikeli maddeleri arıtarak temiz suyu çevreye geri kazandırmayı hedefliyor.

Oneka Technologies

2015 kuruluşlu Oneka Technologies, 21. yüzyılın en büyük problemlerinden biri olan su kıtlığına yönelik hizmetler sunuyor. Bu girişim, okyanusları sürdürülebilir tatlı su kaynaklarına dönüştürme misyonuna sahip.

Oneka, dalga enerjisini kullanarak tuzlu suyu içilebilir suya dönüştüren bir sistem geliştiriyor. Bu sistem, herhangi bir fosil yakıt kullanımına ihtiyaç duymuyor ve insanları ve doğayı tehlikeye atmadan tatlı su sağlıyor. Sera gazı emisyonlarını ve su maliyetlerini azaltan bu teknoloji, karbon ayak izi düşük bir arıtma süreci sunarak kıyı bölgelerdeki su sıkıntısını azaltmayı amaçlıyor. İklim değişikliğine karşı dayanıklılığı da artıran bu teknoloji, 1.5 metrelik dalga boyu söz konusu olduğu zaman etkili bir şekilde çalışabiliyor.

Seri A finansmandaki Oneka Technologies, geçen yıl aldığı 9.27 milyon dolarlık yatırımla toplam fon miktarını 15.32 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, elektrik ya da fosil yakıt kullanımı gerektirmeyen teknolojisiyle şehirlerin ve toplulukların sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşmasını kolaylaştırıyor.

Wayout

2018’de kurulmuş olan Wayout, kirli suların lokal bir şekilde geri dönüşümünü sağlıyor. Bu girişim, geliştirdiği teknoloji sayesinde kirli kaynakları temiz içme suyu kaynaklarına dönüştürüyor.

Wayout, kirli suyu içilebilir suya dönüştüren konteyner boyutunda bir su arıtma tesisi geliştiriyor. Bu tesis, çevresel etkileri minimuma indirerek performans sergiliyor. Bu teknoloji sayesinde yerel su üretimi, dağıtımı ve tüketimi desteklenirken plastik şişelere olan ihtiyaç da ortadan kaldırılıyor. Herhangi bir plastik ve kimyasal kullanımının söz konusu olmadığı bu teknoloji, basit montajıyla ve sürdürülebilir olmayan alternatiflere göre ucuz maliyetiyle ön plana çıkıyor. Membran filtrasyonunun ve UV dezenfeksiyon yöntemlerinin kullanıldığı bu tesis aracılığıyla deniz suyundan ve gri sudan temiz içme suyu elde ediliyor. Ayrıca, bu tesiste fosil yakıt veya elektrik gibi kaynaklar yerine güneş enerjisi kullanıldığı için fazlasıyla sürdürülebilir bir yöntem sayesinde temiz içme suyuna erişim sağlanıyor.

Seri A finansmanda bulunan Wayout, geçen yıl düzenlediği yatırım turunda 6.44 milyon dolarlık bir yatırım alarak toplam fon miktarını 10 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, düşük çevresel etkisiyle yerel topluluklara sürdürülebilir su temini sağlayarak sağlıklı bir yaşam pratiğini destekliyor.

Boon

2015 kuruluşlu Boon, 900’den fazla şirket tarafından güvenilen bir girişim olarak karşımıza çıkıyor. Bu girişim, su sorununa yenilikçi teknolojik çözümlerle el atıyor.

Boon, yapay zeka (AI) ve Nesnelerin İnterneti (IoT) tabanlı teknolojiler geliştiriyor. Bu teknolojiler, ekonomik ve sürdürülebilir çözümler olup Hindistan gibi su kıtlığı çeken bölgelerdeki toplulukların temiz suya erişimini kolaylaştırıyor. Temelde akıllı su dağıtım sistemleri olarak ele alabileceğimiz bu teknolojiler, su tüketimini takip ederek su yönetimine verimlilik kazandırıyor. Girişimin Racastan’da kurduğu güneş enerjili su arıtma sistemi, suya ve elektriğe sıfır erişimi olan yerleşim yerlerine sürdürülebilir içme suyu getiriyor. Girişimin Hindistan’daki okullara kurduğu tesisler ise ülke genelinde 35000’den fazla öğrenciye hizmet vererek hem öğrencilerin hem de ebeveynlerin sağlığını destekliyor. Kısacası, girişimin teknolojileri sayesinde toplumlar su kaynaklarını daha etkili bir şekilde yönetirken temiz suya ulaşma konusunda sıkıntı çekmiyorlar.

Boon, bu yıl düzenlediği yatırım turuyla toplam fon miktarını 9.59 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, güneş enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından ve yapay zeka gibi son teknolojilerden yararlanarak su kıtlığına çözüm geliştiriyor.

Uravu Labs

2017’de kurulmuş olan Uravu Labs, %100 yenilenebilir bir su altyapısı tasarlıyor. Bu girişim, temelde Hindistan’daki kritik su krizine odaklanıyor.

Uravu Labs, güneş enerjisini kullanan bir teknoloji geliştiriyor; Aquapanel isimli bu cihaz, gece boyu su buharını emerek buharı içme suyuna dönüştürüyor. Bu cihaz, tamamen yenilenebilir bir su üretim süreci sunuyor ve çevreye minimum etkiyle su krizine çözüm üretiyor. Girişim, teknolojisi sayesinde günümüzde 4000 litre su üretim kapasitesine ulaşmış durumda ve bu miktarı daha da artırmayı hedefliyor. Girişimin müşterileri arasında Hindistan’daki büyük otel ve restoran zincirleri bulunuyor.

Uravu Labs, bu yıl düzenlediği yatırım turuyla toplam fon miktarını 4.22 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, önümüzdeki yıllarda kapasitesini daha büyük ölçekli cihazlarla 50000 litreye çıkarmayı planlıyor.

Kaynak: Startup Savant, EU-Startups, Crunchbase, Tracxn, PitchBook

İlginizi çekebilir: Küresel su krizi: Suyumuz nereye gidiyor ve onu nasıl koruyabiliriz?