X

Stres temizliği, sağlıklı bir başa çıkma mekanizması mı yoksa bir tür takıntı mı?

Canı sıkıldığında lavaboları ovmaya başlayan, yapılacak başka işleri varken buzdolabını boşaltıp yeniden yerleştiren ya da zihninde çözülmemiş meselelerle uğraşırken eline temizlik bezini alıp dip köşe toz bırakmayan, kısacası stresliyken hemen temizlik yapmaya başlayanlardan mısınız? Öyleyse, yalnız olmadığınızı bilmek ve stres altında temizlik yapma eğiliminin altındaki duygusal ve psikolojik gerçekleri keşfetmek, içinizi rahatlatabilir, bu konudaki farkındalığınızı artırabilir. Sizin böyle bir alışkanlığınız yoksa bile illaki stresliyken temizliğe saran birilerini tanıyorsunuzdur, o yüzden bu yazımız size veya yakın çevrenize yardımcı olabilir. Gelin, stres temizliği nedir, nedenleri nelerdir ve nasıl daha etkili bir şekilde yönetilebilir birlikte keşfedelim.

Stres temizliği nedir?

Friends fanlarının hatırlayacağı bir sahne ile başlayalım: Chandler, ev işlerini yapması için bir yardımcı çağırır, bir temizlik bağımlısı olan Monica ise bunu öğrendiğinde deliye döner, sonunda da şöyle bir cümle kurar: “When I feel anxious, I clean” yani kaygılı hissettiğimde temizlik yaparım. Oysa ki gelen yardımcı her yeri temizlediği için Monica’ya temizleyecek bir yer kalmamıştır, o da o anki yaşadığı stresi, sıkıntıyı, endişeyi atacak, deşarj olacak bir yer bulamaz.

Her ne kadar bu sahne bizi güldüren bir kurguyu aktarsa da aslında gerçeklik payı da oldukça büyük. Çünkü, sandığımızdan çok daha fazla insan kendini stresli ya da kaygılı hissettiğinde, temizlik yapmaya başlıyor. Bunun nedeni ise temizlik yapmanın, ortalığı düzenlemenin, dağınıklığı kaldırmanın kaygıyı azaltması, zihni meşgul ederek dikkati can sıkan şeylerden uzaklaştırması ve aynı zamanda kontrol duygusu vermesi. Yapılan araştırmalar da gerçekte veya kurguda yani simülasyonda temizlik yapmanın kaygıyı azalttığını kanıtladı. Stres temizliği veya diğer adıyla anksiyete temizliği, dışarıdan oldukça iyi görünebilir, ancak gerçekte olumlu ve üretken olmaktan ziyade sağlıksız ve takıntılı bir duruma da dönüşebilir. Peki, anksiyete temizliğinin sorunlu hale geldiği nasıl anlaşılır?

Stres temizliğinin sorunlu hale geldiği nasıl anlaşılır?

Bir tür başa çıkma mekanizması olan stres temizliği, oldukça masum ve hatta faydalı görünse de Klinik Psikolog Hannah Yang, stres temizliğinin kaygıyı gidermede etkili olsa bile her zaman sağlıklı bir mekanizma olmadığını söylüyor. Eğer bu temizlik,

  • Diğer sorumlulukların, önceliklerin önüne geçiyorsa,
  • Önemli başka işlerin sürekli ertelenmesine neden oluyorsa,
  • Gereğinden çok uzun sürüyorsa,
  • Günlük rutinlerinizi bozuyorsa,
  • Kompulsif temizlik ritüellerine yol açıyorsa,
  • Etrafınızı devamlı düzenleme dürtüsü yaratıyorsa,
  • Yemek gibi, uyumak gibi temel ihtiyaçlarınızı göz ardı etmenize neden oluyorsa, stres temizliği sağlıksız bir takıntıya dönüşmüş olabilir.

Daha da önemlisi, eğer stres temizliği sonrasında kendinizi rahatlamış hissetmiyorsanız veya kaygınızın azalmadığını, hatta belki de artığını fark ediyorsanız bu da sağlıksız bir takıntının işareti olabilir. Dolayısıyla dikkatli olmanızda ve belirtileri yakalamanızda fayda var.

Verimli ve sağlıklı bir şekilde stres temizliği yapmak için ipuçları

Eğer yukarıdaki belirtilerden hiçbiri yoksa veya bu belirtilerin olmasını önlemek istiyorsanız, o zaman dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var; stres temizliğini daha verimli, etkili ve sağlıklı bir düzeye getirecek birtakım düzenlemeler. İşte onlardan bazıları…

1. Tetikleyicilerinizi fark edin

Stres temizliği yaparken, ilk adım daha fazla farkındalık geliştirmek. Üretken temizlik ile obsesif temizlik arasındaki farkı ve bu durumun işaretlerini bilmek önemli. Tetikleyicilerinizi tanıyarak, anksiyetenizi, yaşadığınız stresi daha iyi anlayabilirsiniz. Hangi durumlar sizi temizlik yapmaya yönlendiriyor, her yönlendiren sebep aynı üretken temizliği yapmanızı mı sağlıyor yoksa bazı tetikleyiciler obsesif temizlik yapmanıza da mı neden oluyor? Bu soruları cevaplayabilmek için yukarıdaki işaretleri her zaman aklınızın bir köşesinde tutmanızda fayda var.

2. Kendinize sınırlar koyun

Dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli faktör de zaman. Herhangi bir görev veya sorumluluğu yerine getirirken ortalama ne kadar zaman harcadığınızı bir düşünün ve sonra temizlik için ayırdığınız zamanı yeniden değerlendirin. Eğer, olağan bir işe ayırdığınızdan çok daha fazla zaman ayırıyorsanız bu durumun kötüye gittiğine işaret olabilir. Bu nedenle bazı sınırlar koymak, stres temizliğini obsesif olmaktan çıkarıp üretken hale getirebilir:

  • Temizlik yaparken bir zaman dilimi belirlemek
  • Bir temizlik programı oluşturmak
  • Sadece bir temizlik görevine odaklanmak (ve ardından günü bitirmek)
  • Tutarlı bir temizlik rutini geliştirmek (örneğin, işten eve gelince 20 dakika temizlik yapmak)
  • Büyük temizlik görevlerini daha küçük, yönetilebilir parçalara ayırmak

3. Farklı rahatlama tekniklerini deneyin

Tıpkı Monica’nın durumunda olduğu gibi temizleyecek bir yerler yoksa o zaman farklı stres yönetimi tekniklerini deneyebilirsiniz. Veya temizlenecek yerler olduğunu düşünüyorsanız bile farklı aktivitelere de bir şans vererek enerjinizi ve zamanınızı daha üretken ve verimli işler için kullanabilirsiniz. Egzersiz, günlük tutma veya meditasyon gibi diğer anksiyete giderme yöntemlerini deneyebilirsiniz.

4. Genel dağınıklığı azaltın

Genel olarak evinizdeki dağınıklığı azaltmak ve yaşam alanlarınızı temiz ve düzenli tutmak, stresi ve anksiyeteyi düşürmeye yardımcı olabilir. Temiz bir ortam, sizi daha az kaygılı hissettirebilir ve bu da stres temizliği yapma isteğinizi azaltabilir.

5. Düşünce tarzınızı değiştirin

Son olarak yapabileceğiniz bir diğer şey, daha esnek bir mindset benimsemek. Bakış açınızı ve zihniyetinizi mükemmelden, yeterince iyiye çevirebilirseniz stres temizliği yapmaktan da yaparken daha fazla strese girmekten de kendinizi kurtarabilirsiniz. Elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı kabul etmek, yalnızca stresli olduğunuz ya da temizlik yaptığınız zamanlarda değil, hayatın her alanında çok daha huzurlu ve tatminkar hissetmenize destek olabilir.

Şu sözü de unutmamanızda fayda var; ‘Mükemmel, iyinin düşmanıdır.’

Kaynak: apartmenttherapy

İlginizi çekebilir: Bir zihinsel öz bakım yöntemi olarak temizlik yapmak

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale