Spor motivasyonu: Beyinde spor motivasyonunu yöneten bir bölgenin var olduğu keşfedildi

Vücudun hareket yetisinin ve spor motivasyonunun beyinle alakalı olduğunu biliyoruz. Bu alanda son günlerde farelerle yapılan bir çalışma, farenin koşma ve ödüllü aktivitelerde yer alma isteğinin beynin küçük bir bölgesi tarafından yönetildiğini ortaya koyuyor. Dorsal medial habenula olarak adlandırılan bu bölge, insanda ve farede çok benzer bir yapıda; bu nedenle bilim insanları faredeki mod ve motivasyon değişimlerinin insanda da aynı şekilde olabileceği görüşünü savunuyorlar.

Seattle Children’s Research Institute’te araştımacı olan Eric Turner, fiziksel aktivitedeki değişimlerin ve kişiye zevk veren, sonunda ödül kazanılan aktivitelerin azalmasının depresyon belirtisi olduğunu söylüyor.

Depresyon tedavisi ve fiziksel aktivite

Egzersiz konusunda kişiyi motive eden aktivitenin beynin hangi bölümünde gerçekleştiği, bugüne kadar merak konusuydu. Son zamanlarda yapılan araştırmalarla bu bölgenin keşfedilmesi, bize o bölgeyi uyararak ve beynin diğer fonksiyonlarına engel olmayarak depresyonu tedavi edebilme imkanı sunuyor.

Turner ve diğer araştırmacılar, üzerinde çalıştıkları farelerin genetik yapısında gerçekleştirdikleri değişimlerle dorsal medial habenuladan gelen sinyalleri engellemeye çalıştılar. Tekerlekte ya da doğal yaşamda koşan farelere kıyasla bu fareler daha hareketsiz ve daha az koşan fareler oldular. Dorsal medial habenulası aktive olmayan farelerin bir süre sonra tembelleştiği ve hiç bir aktivite yapmadıkları görüldü. Fiziksel olarak hareket edebilecek durumda oldukları halde, motivasyonları olmadığı için hareket etmeden yaşamaya başladılar.

Yapılan deneyde ayrıca bu farelerin tatlandırılmış suları değil, normal içme suyunu tercih ettikleri görüldü. Bu da, beyinlerindeki bölgenin aktivitesi bloklanmış olan farelerin zevk aldıkları aktiviteleri yapmadıklarını, yani depresyona daha yatkın olduklarını gösteriyor.

Yine başka bir deneyde, araştırmacılar beyindeki dorsal medial habenula bölgesini çalıştırmayı hedefleyerek tekerlek çevrildiğinde ışık yanacak bir düzenek geliştirdiler. Farelerin koşarak çevirdikleri tekerleklerden birine ışık düzeneğini entegre eden, diğerine ise hiç bir ödül koymayan araştırmacılar, dorsal medial habenulası aktif olan farelerin ışık yanan düzeneği tercih ettiklerini gözlemlediler.

Depresyon, beynin yalnızca bir bölgesinde değişim gerçekleştirerek tedavi edilebilecek bir rahatsızlık değil. Çok daha kompleks ve karmaşık bir yapıda. Ancak depresyona sebep olan durumların en azından bir kaçını ortadan kaldırarak, daha aktif yaşayabilmek ve zevk alabileceğimiz aktivitelerle uğraşmak mümkün olabilir.

Kaynak: Journal of Neuroscience