Şöhret bağımlılığı nedir?
Şöhret bağımlısı olmak mümkün mü? Evet mümkün, üstelik bunun bir tedavisi bile var. Ama asıl şaşırtıcı olan, şöhret bağımlılığından muzdarip olmak için mega star olmanıza gerek yok.
Birçok Amerikan kanalındaki programlarıyla tanınan psikiyatrist ve bağımlılık uzmanı olan Dr. Reef Karim, şöhret bağımlılığından muzdarip olan kişileri de tedavi ettiği bir merkezin sahibi. Dr. Karim, şöhret bağımlılığını şöyle tanımlıyor:
“Şöhret bağımlılığı, umutsuzca kendini gösterme, görülme ihtiyacı üzerine odaklanan davranışsal bir durum. Bu bağımlılıktan muzdarip kişilerde genelde sıkılma, dürtülere bağlı olarak hareket etme, endişe, tatmin olmama ve paylaştığı her şeyde ‘görünmeme’ korkusu taşıma gibi duygular gözlemleniyor. Bu kişiler genellikle içlerinde olan biteni ifade etmek için dışarıda bir şeyler araştırması içinde oluyor.”
İlgili yazı: Harvard’lı araştırmacılar daha mutlu bir hayatın sırrını buldu
Şöhret bağımlılığı konusunda asıl üzücü olan taraf, insanların umutsuz bir şekilde ünlü olma isteği. Aynı uyuşturucu gibi. Birçok insan ünleniyor, daha sonra bu ününü yitiriyor. Bu kişilerle karşılaştığınızda büyük bir umutsuzluk hissettikleri her hallerinden anlaşılıyor. Karşınızda ünlü olduğu yıllarda yaşayan ve artık ünlü olmadığını kabullenemeyen bir insan buluyorsunuz. Bu bir bağımlılık ve bu bağımlılık insanlara acı veriyor. Aynı diğer bağımlılıklar kişilerin hayatını, düşünce şeklini, görünüşünü ve gündelik işlerini etkiliyor. Gerçekten trajik bir durum.
Bir kişi ünlü oluyor ve herkesin girdiği o yola giriyor; daha büyük bir ev, daha pahalı bir araba ve her şeyin daha büyüğü, daha fazlasına sahip oluyor. Kendilerini önceden tanıdıkları insanlardan uzaklaştırıyor. Bu noktadan sonra etrafını saranlar, onun her söylediğini her an dinleyen kişilerden oluşuyor. Şöhretle sarmaş dolaş oluyorlar ve hafızalarındaki hayat-gerçeklik manzarası gittikçe karamsarlaşıyor. Gün geçtikçe hayatın daha boş ve anlamsız olduğunu hissediyorlar. Ünlerini kaybettiklerinde ise ellerinde hiçbir şey kalmıyor.
İlgili yazı: Herhangi bir bağımlılıktan nasıl kurtulunur?
New York’un ünlü klinik psikologlarından Dr. Donna Rockwell, Phenomenological Psychology dergisinde yayımlanan makalesinde şöhret bağımlılığını dört faza ayırıyor: Sevme/Nefret etme, bağlanma, kabullenme ve adapte olma. Dr. Rockwell, bağlanma fazına geçen birinin verdiği nörolojik yanıtların incelenmesi gerektiğini söylüyor ve bunun çevresel bir duruma verilen nörolojik bir yanıt olduğunu vurguluyor. Yani şöhret bağımlılığının da arkasında kimyasal ve biyolojik unsurlar var ve bağımlı olan kişi, bu davranışı tekrarlamaya mecbur hissederek kendisini tatmin ediyor. Bir eroin bağımlısı nasıl daha fazla eroine ihtiyaç duyuyorsa, şöhret bağımlısı da kendisini tatmin etmek için daha fazla şöhrete ihtiyaç duyuyor. Dr. Rockwell, bununla ilgili şöyle bir örnek veriyor:
“Aslında birçok ünlünün kendi reklamını yapmak için interneti kullanması bunun iyi bir örneği. Bilinme, tanınma, görünme isteğini tatmin etmek için bu tür durumları kendileri bile yaratabiliyor. Bunun altında yatan güç, daha fazla ünlü olma, daha fazla takipçi kazanma, daha fazla beğeni alma isteği. Bu durum bağımlılık döngüsünü daha çok destekliyor.”
İlgili yazı: Yoksunluğun çoksa bağımlılığın da fazla
Yaptığınız herhangi bir şey sizi ünlü edebilir. Ancak bu yanılsamaya kanmayın. Gerçek olan hayatın ta kendisidir.
Kaynaklar:
PsychCentral
Psychology Today