Soğuk algınlığı belirtileri ile grip ilk bakışta birbiriyle çok benzer görünebilir. Ama aslında ikisine de farklı virüsler neden olur ve semptomlarınız yavaş yavaş ikisi arasında bir ayrım yapmanızı sağlar. Bu iki benzer hastalığın bazı ortak belirtileri bulunuyor. Kişiler genellikle burun akıntısı veya tıkalı burun, hapşırma, vücut ağrıları, genel yorgunluk gibi ortak belirtiler yaşayabiliyorlar.
Soğuk algınlığı çok nadiren ek sağlık problemlerine neden olabiliyor. Grip ise sinüs ve kulak enfeksiyonlarına, hatta zatürreye yol açabilir. Soğuk algınlığı belirtilerinin gripten kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak için doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuz belirtilerinizin arkasındaki nedeni anlamaya yardımcı olabilecek bazı testler yapabilir. Eğer teşhisiniz soğuk algınlığı ise doktorunuz semptomlarınızı hafifletecek bir ilaç tedavisi uygulayabilir. Bazı durumlarda soğuk algınlığı semptomları ilaçsız da bol dinlenme, sağlıklı beslenme ve yeterli su tüketimi ile ortadan kaldırılabilir.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
Soğuk algınlığı nedir?
Grip ile soğuk algınlığını birbirinden ayırmak için öncelikle hastalığı tanımlayalım. Soğuk algınlığı, burnunuzun ve boğazınızın (üst solunum yolu) viral bir enfeksiyon olarak biliniyor. Belirtileri rahatsızlık verici olsa da genellikle zararsız oalbiliyor. Farklı virüs türleri, soğuk algınlığına neden olabilir. Çoğu insan bir hafta veya 10 gün içinde soğuk algınlığından kurtulabilir. Yalnızca sigara içen kişilerde semptomlar daha uzun sürebilir.
Soğuk algınlığı belirtileri
Soğuk algınlığı belirtileri, birkaç gün içinde ortaya çıkabilir. Genellikle aniden ortaya çıkması ise çoğu zaman söz konusu değildir. Belirtiler kişiden kişiye değişebilse de sıklıkla şu şekildedir:
- Burun akıntısı veya tıkanıklık
- Boğaz ağrısı
- Öksürük
- Hafif vücut ağrıları veya hafif baş ağrısı
- Hapşırma
- Gözlerin sulanması
- Düşük dereceli ateş
- Halsizlik
Soğuk algınlığı neden olur?
Soğuk algınlığına birçok virüs türü neden olabilir. Ama bu hastalıktan yaygın olarak rinovirüsler sorumludur. Soğuk algınlığına neden olan herhangi bir virüs, vücudunuza ağzınızdan, gözünüzden veya burnunuzdan girebilir. Hasta biri öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda havaya yayılan damlacıklar yoluyla size bulaşabilir. Ayrıca hasta olan biriyle temas etmeniz; onunla ortak eşyalar kullanmanız da hastalığın yayılmasına neden olabilir.
Soğuk algınlığı ne kadar sürer?
Soğuk algınlığı, üst solunum yolundaki viral bir enfeksiyon olarak bilinir. Ortalama 7-10 gün arasında sürebilir. Genel sağlığınıza bağlı olarak semptomlarınız hafif ya da şiddetli olabilir. Örneğin, sigara içen veya astımı olan kişiler, bu semptomları daha uzun süre ve daha şiddetli yaşayabilirler. Eğer soğuk algınlığı şikayetiniz 10 gün içerisinde geçmezse mutlaka bir hekime başvurun. Geçmeyen belirtiler, grip veya boğaz ağrısı gibi daha ciddi rahatsızlıkları işaret edebilir.
Soğuk algınlığı için risk faktörleri
Soğuk algınlığı yaşama riskini artıran bazı faktörler vardır. Bu faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Mevsim geçişleri: Soğuk algınlığı yılın herhangi bir zamanında meydana gelebilir, ancak sonbahar ve kış aylarında görülme sıklığı daha fazla olabilir.
- Yaş: 6 yaşın altındaki çocuklarda görülme olasılığı daha yüksek olabilir. Özellikle okul çağındaki çocukların, soğuk algınlığına yakalanması daha olasıdır.
- Ortam koşulları: Bir uçak yolculuğu veya konser gibi kalabalık ortamlarda sık zaman geçiriyorsanız soğuk algınlığına neden olan rinovirüslerle karşılaşma olasılığınız daha yüksek olabilir.
- Zayıf bağışıklık sistemi: Kronik bir hastalığınız varsa veya sık sık hastalanıyorsanız soğuk algınlığına yakalanma olasılığınız artabilir.
- Sigara kullanmak: Sigara içenlerin soğuk algınlığı yaşama riski daha fazla olabilir.
Soğuk algınlığını ne iyi gelir?
Eğer soğuk algınlığı belirtileri yaşıyorsanız soğuk algınlığına ne iyi gelir, merak ediyor olabilirsiniz. Soğuk algınlığına evde çözüm arıyorsanız en yaygın uygulamalar arasında tuzlu suyla gargara yapmak, dinlenmek ve bol su tüketmek yer alır. Bazı araştırmalar, ıhlamur, ekinezya gibi bitki çaylarının da soğuk algınlığı semptomlarını azaltmada etkili olabileceğini gösteriyor. Elbette bunların hiçbiri soğuk algınlığını iyileştirmez veya tedavi etmez. Yalnızca semptomları daha az şiddetli hale getirebilirler.
Çoğumuz basit bir soğuk algınlığı yaşadığımızda reçetesiz satılan ilaçlara başvurabiliyoruz. Ancak bazı özel durumlarda bu tür ilaçların kullanılması tehlikeli olabilir. Yüksek tansiyonunuz varsa, herhangi bir soğuk algınlığı ilacı almadan önce mutlaka doktorunuzla konuşun.
Soğuk algınlığı nasıl önlenir?
Soğuk algınlığı belirtileri ortaya çıkmadan evvel bu hastalığa karşı çeşitli önlemler alarak sağlığınızı koruyabilirsiniz. Soğuk algınlığı için tamamen önleyici bir aşı olmasa da virüslerin yayılmasını önlemek için çeşitli önlemler alabilirsiniz. Bunlardan ilki hijyen kuralları:
- Ellerinizi sık sık yıkayın. Bunun için su ve sabun kullanın. Özellikle çocuklara el hijyenini doğru şekilde öğretin. Su ve sabun bulunmayan ortamlarda alkol bazlı el dezenfektanlarından yardım alabilirsiniz.
- Aile bireylerinden biri hastalandığında mutfak, banyo tezgahı gibi sık dokunulan yüzeyleri özellikle dezenfekte edin. Çocukların oyuncuklarını düzenli olarak yıkayın.
- Hapşırırken veya öksürürken ağzınızı bir kağıt mendil yardımıyla kapatın. Kullanılmış mendilleri hemen çöpe atın ve ardından ellerinizi dikkatlice yıkayın.
- Diğer aile üyeleriyle veya başka kişilerle mutfak eşyalarınızı paylaşmayın. Özellikle çevrenizde hasta birisi varsa onun bardak, tabak gibi eşyalarını ayırın.
- Soğuk algınlığı yaşayan kişilerle yakın temastan kaçının.
- Sağlıklı ve dengeli beslenin, egzersiz yapın, yeterince uyuyun ve stresi yönetin. Tüm bunlar bağışıklık sistemi sağlığını destekler, bu da soğuk algınlığı gibi hastalıklara yakalanma olasılığınızı azaltır.
Soğuk algınlığı teşhisi
Soğuk algınlığı teşhisi, nadiren hastanede tedavi gerektirebilir. Soğuk algınlığı belirtileri hakkında bilgi sahibi olmanız, genellikle hastalığı anlamanız için ihtiyacınız olan şeylerden biridir. Elbette belirtiler bir hafta sonra kötüleşir veya geçmezse mutlaka doktorunuza başvurmanız gerekir.
Eğer soğuk algınlığı belirtileri yaşadığınızı düşünüyorsanız virüsün yaklaşık bir hafta ile 10 gün içerisinde geçmesini bekleyebilirsiniz. Yaşadığınız şey gripse de virüsün tamamen ortadan kalkması aynı süreyi alabilir. Semptomlarınız beşinci günden sonra kötüleşirse veya bir hafta içinde ortadan kalkmazsa nedeni başka bir sağlık problemi olabilir. Dolayısıyla yapabileceğiniz en iyi şey, semptomlar görülmeye başladıktan sonra en hızlı şekilde doktorunuza başvurmaktır.
Belirtilerinizin soğuk algınlığı veya grip sonucu olup olmadığını kesin olarak bilmenin tek yolu, doktorunuzun size yapacağı testlerdir. Soğuk algınlığı ve grip için semptomlar ve tedaviler çok benzer olduğu için teşhis, daha kolay iyileşmenize yardımcı olabilir.
Bonus: Bağışıklık sistemi sağlığını destekleyin!
Bağışıklık sisteminiz sizi hasta edebilecek virüs ve bakterilere karşı savunma mekanizmanızdır. Güçlü bir bağışıklık sistemi ile başta soğuk algınlığı olmak üzere birçok rahatsızlıktan korunabilirsiniz. Peki bağışıklık sistemi sağlığı nasıl güçlendirilir? Bir dizi sağlıklı yaşam alışkanlığı ile siz de daha güçlü bir bağışıklığa sahip olabilirsiniz. İşte bazı öneriler:
- Sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durun.
- Düzenli olarak egzersiz yapın.
- İdeal kilonuzu koruyun.
- Sağlıklı ve yeterli bir uyku düzeni benimseyin.
- Stresi en aza indirin. Eğer mümkünse stres yönetimini öğrenin.
- El ve ağız hijyenine gereken önemi verin.
- Mevsim sebze ve meyveleri bakımından zengin beslenin. Bu tür besinler, içeriklerinde yer alan yararlı maddelerle bağışıklık sisteminizi destekler.
- Probiyotikleri de beslenmenize dahil edin. Dost bakteriler olarak bilinen probiyotiklerin bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etkileri olabileceğini düşünülüyor.
- Sizi rahatlatacak, mutlu edecek aktivitelere de zaman ayırın. Zihinsel sağlığınızın fiziksel sağlığınızla yakından ilişkili olduğunu unutmayın.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
İlginizi çekebilir: Grip ve soğuk algınlığından doğal besinlerle korunun