Slow-motion multitasking: Zihinsel yavaşlama ve bilinçli çoklu görev yönetimi

Günümüzün telaşlı, bitmek bilmeyen koşturmacasında ve en büyük sorunlarımızdan birinin zaman sıkıntısı olduğu işlerimizin arasında ‘bir şeyleri yetiştirmek’ oldukça zor. Çünkü yapılacak onca şey varken zaman, enerji ve bilumum kaynak ve imkanlar yetersiz kalabiliyor… Haliyle aynı anda birden fazla iş halletmeye ve bu sayede enerjimizi, zamanımızı, kaynaklarımızı verimli kullanmaya, daha doğrusu ‘idare etmeye’ çalışabiliyoruz. Peki, gerçekten de düzgün bir şekilde idare edebiliyor muyuz? Doğrusu pek sayılmaz… Çünkü, uzman görüşleri de bilimsel araştırmalar da ‘multitasking’in yani aynı anda birden fazla iş yapmanın beyne zarar verdiği, dikkati, konsantrasyonu, odaklanma becerisini düşürdüğü görüşünde. Ancak, geleneksel multitasking yaklaşımının yanı sıra bir kavram daha var ki tüm bu zararları ortadan kaldırıyor görünüyor, o da; ‘slow-motion multitasking’. Yani ağır çekimli veya yavaş işleyen bir multitasking modeli. Gelin, bu yaklaşıma daha yakından bakalım.

Slow-motion multitasking nedir, nasıl fayda sağlar?

Ekonomi gazetecisi, yazar ve ünlü bir konuşmacı olan Tim Harford, çok sevilen A powerful way to unleash your natural creativity isimli TED konuşmasında, slow-motion multitasking’i ele alıyor ve ufuk açıcı bilgiler paylaşıyor. Tim Harford’un bu konudaki perspektifi, çoklu görevleri daha yavaş bir tempoda ve dikkatlice ele alma fikrini öne çıkarıyor.

Yani, geleneksel multitasking yaklaşımından farklı olarak daha yavaş, daha sakin ve daha planlı bir şekilde aksiyon almayı, işleri tamamlamayı anlatıyor. Harford’a göre, slow motion multitasking, bir kişinin aynı anda birden fazla görevle uğraşırken hızını düşürerek, odaklanma ve konsantrasyon becerisini artırmayı amaçlıyor. Bu yaklaşım, görevler, işler, sorumluluklar arasında geçiş yaparken daha kontrollü ve daha bilinçli şekilde hareket etmeyi içeriyor. Ve dahası ve de en önemlisi slow motion multitasking, yaratıcılığı da besliyor.

Daha kontrollü bir çoklu görev yaklaşımı, derinlemesine düşünmemize, durumları farklı açılardan değerlendirebilmemize ve problemlere daha yaratıcı çözümler bulmamıza yardımcı olabilir. Bu da bizi hem iş hayatımızda hem de günlük yaşantımızda daha iyi bir yere taşıyabilir. Dahası, Tim Harford’un da savunuculuğunu yaptığı bu yaklaşım, sadece bireysel yaratıcılığı, iş bitiriciliği, derin düşünmeyi değil; aynı zamanda iş ortamlarındaki takım iş birliklerini ve projelerin daha etkin bir şekilde yönetilerek iyileştirilmesini de sağlayabilir.

Sürekli meşguliyet ve aciliyet kültürünün içerisinde yaşadığımızı düşünecek olursak tempomuzu biraz düşürdüğümüzde ve daha yavaş bir tempoda çalıştığımızda, daha etkili iletişim kurarak ortak hedefler konusunda daha başarılı adımlar atabiliriz.

Arşimet de slow-motion multitasking mi yapıyordu?

Ünlü gazeteci ve yazar Tim Harford, TED konuşmasında slow-motion multitaskingi açıklarken hepimizin aşina olduğu bir örnek veriyor: Arşimet’in ‘evreka’sı. Hikayeyi kısaca hatırlayacak olursak;

“Kral Hieron, kendisi için bir altın ustasına altından bir taç yaptırmıştır. Ancak kralın zihni, tacın saf altından yapılmış olup olmadığı konusunda kuşkularla doludur. Ve bu kuşkularını gidermesi için Arşimet’i görevlendirir; tacın altından olup olmadığını bulmasını ister. Arşimet, bu problemle günlerce uğraşır, üzerine çalışmalar yapar ancak sonuç alamaz. Bir gün banyo yaparken, tam da zihninin rahatladığı ve suyun yükselip alçalmasını izlediği bir anda; EUREKA! diye bağırır; Eureka veya evreka Yunanca ‘buldum’ anlamına gelmektedir. Arşimet, suyun kaldırma kuvvetini bulmuştur ve bu sayede normal bir su tası ile saf altından yapılan bir tacın suyun üzerinde farklı şekilde tepki vereceğini fark etmiştir.”

“Eğer banyo yaparken bir problemi çözmek çoklu bir görev (multitasking) değilse, başka nedir bilmiyorum.” diyor Tim Harford ve bunun slow-motion multitaskinge güzel bir örnek olduğunu anlatıyor. Diğer yandan, bir şeyi iyi yapmayı öğrenmenin, başka bir şeyi de iyi yapmaya yardımcı olabileceğini anlatıyor ve bunu çapraz eğitimle açıklayarak beynimizin çapraz eğitime açık olduğunu belirtiyor. Peki, ne demek çapraz eğitim? Aslında isminden de anlaşılacağı gibi bir konuda eğitim alırken, bilgilenirken, başka bir alanda da çalışmalar yapabilmek anlamına geliyor.

Tıp okuyan üniversite öğrencileri ile yapılan bir araştırmada, öğrenciler iki gruba ayrılıyor ve bir grup öğrenci tıp okurken aynı zamanda da sanat eğitimi alarak sanat eserlerini yorumlamayı, değerlendirmeyi öğreniyor. Diğer öğrenciler ise ekstra bir eğitim almıyor. Ve bir süre sonra sanat eğitimi alan tıp öğrencilerinin, sanat eğitimi almayan tıp öğrencilerine göre göz hastalıklarını, fotoğrafları inceleyerek tespit etme gibi görevleri daha iyi gerçekleştirdikleri bulunuyor. “Eğer yaptığımız şeyleri daha iyi yapmak istiyorsak belki de başka şeyleri de yapmaya zaman ayırmamız gerekiyor.” diyor T. Harford ve ister benzer ister tamamen farklı olan iki şeyle uğraşabileceğimizi, önemli olanın bunu daha yavaş bir tempoda, sakince ve acele etmeden yapmak gerektiği olduğunu söylüyor. Dilerseniz Birden fazla alanda uzmanlaşmak için ipuçları yazımızdan da bu konuda ilham alabilirsiniz.

Sonuç olarak yaratıcılığınızı artırmak, zamanı daha etkili bir şekilde yönetmek ve çoklu iş ve görevleriniz arasında daha başarılı geçişler yapmak istiyorsanız, tüm bunları yaparken halihazırda üzerinde çalıştığınız işlerde de daha iyi sonuçlar elde etmek istiyorsanız, temponuzu düşürerek bunu başarabilirsiniz.

İlham verici bu TED konuşmasının tamamını izlemek ve Tim Harford’ın konu ile ilgili farklı örneklerini de dinlemek isterseniz konuşmanın linkini yukarıda bulabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Zaman yönetimi: Başarıya ulaşmak için zamanınızı etkili kullanın