“Yapılan araştırmalara göre; beyaz yakalıların tümü ‘siz kimsiniz?’ sorusuna, hayatlarını kazanmak için ne iş yaptıklarını söyleyerek başlıyorlar. Kariyer kimlikleri insanları esir ediyor. Çünkü bu kimlikler insanların gerçek kişiliklerini gizliyor. İnsanlar dünyaya bankacı, doktor, avukat, mühendis veya öğretmen olarak gelmezler, bunlar hayatlarını kazanmak için yaptıkları işlerdir.”
Çok sevdiğim, saygı duyduğum ve hep ilham aldığım bir büyüğümün Linkedin hesabında bu cümleleri paylaşmasıyla yüzleştim kendimle. Önce tam anlamadım. Birkaç defa okudum, tekrarladım ve “Sen kimsin?” diye sordum kendime, bana sorulduğunda verdiğim cevapları, soruyu duyduğum anda içimde delicesine kabaran egomu düşündüm. Sonra daha derine indim, ne hissettiğime baktım, bana ne hissettirdiğine. Bu soru bende neden bir tehdit, neden bir korku, hatta neden bir kendini kanıtlama ihtiyacı uyandırıyor diye sorguladım. “Sen kimsin?” sorusu, daha doğrusu kimliğimizin sorgulanması bir güç gösterisi, bir kendini kanıtlama, ispat mücadelesi yaratıyordu bende; güçlü olduğumu, insan olduğumu, birey olduğumu, statümü anlatmanın yolu da maalesef kendimi sadece mesleğimle tanımlamaktan geçiyordu. Evet mesleğim benim güçlü olduğum kasımdı ama ben sadece mesleğim değildim ki…
Arkadaşlarımı, çevremi, sokaktaki insanları gözlemledim, sorular sordum. Mülakatlarda adayların kendilerini ifade ediş şekillerine, anlatırken kullandıkları tanımlara baktım. Davranışlarımız benzerdi, tahminen bu sorunun bize hissettirdikleri de. Hepimizin özellikle “beyaz yakalı” diye tanımladığımız gruptaki herkesin kendine güven biçimiydi kariyerindeki kimliği. Kendimizi çalıştığımız X şirketi ile, bulunduğumuz Y pozisyonu ile tanımlamak ve bu tanımın arkasında asıl sahip olduğumuz özellikleri, özümüzdeki beni unutmak.
Ta çocukluğumuzda başlıyordu her şey. Hatta belki de anne babamızın çocukluğunda. Hedefimiz hep iyi bir meslek sahibi olmak, iyi bir işte çalışmak, terfi ederek ilerlemekti. Hayattaki doğrularımızın ve amaçlarımızın hepsi bunlar üzerine kuruluyordu. Başarı tanımımızı bile mesleğimizde alacağımız terfiler oluşturuyordu. Ailelerimizin kendi hayatlarında düştüğü -yada düşürüldüğü- statü endişesi, özellikle orta sınıfın çocukları olan bizlere enjekte oluyor ve bir süre sonra da kendimize hayat hikayesi olarak seçtiğimiz samimiyetsiz ve yıpratıcı bir gerçeğe dönüşerek kimliğimiz haline geliyordu.
Bu fark edişin ardından mesleğimin dışında kim olduğumu aramaya başladım, “Siz kimsiniz?” sorusuna verdiğim cevapları değiştirmeye çalıştım; özünde kendimi ne kadar tanıdığımı ve nasıl tanımladığımı bulmaya odaklandım. %100 başarılı oldum mu? Hayır, henüz değil… Hala kendimi tanıtırken ilk söylediğim şey mesleğim. Ama içimde hissettiğim o yükselen egoda bir düşüş olduğunun farkındayım. Çalışmalar devam ediyor.
Dünyayı, hayatı ve kendini nasıl algıladığını bulmak için aşağıdaki soruları kendine sorarak sen de yolculuğa başlayabilirsin. Amaç düşüncelerini kışkırtmak ve belki de daha önceden düşünmediğin açılardan kendine bakmanı, farkındalık yaşamanı sağlamak. İlk etapta yüzleşmesi biraz acı verebilir ama işin keyifli tarafın da burada.
1. Geriye dönüp baktığında hayatında dönüm noktası olarak düşündüğün şeyler neler?
2. Bugüne kadar hayattaki en önemli üç başarın nedir? (Gerçekten kendini başarılı hissettiğin -başkalarını mutlu ettiğin değil.)
3. Yaşamında başarısızlık olarak adlandırdığın neler var? (Aynı şekilde birileri mutsuz oldu diye kendini başarısız hissettiklerinden bahsetmiyoruz.)
4. Bugün ve bundan sonrasında, yaşamında kendin için yapmak/başarmak istediklerin neler?
5. Yapmaktan keyif aldığın & tutku duyduğun neler var?
Bu sorular tohumları atmak için bir başlangıç, minik adımlar… İlk sorduğunda belki doğru cevapları alamayacaksın ama vazgeçmeden sormaya devam ettikçe cevaplar bir bir dökülmeye başlayacak. Bazen karşına çıkacaklara, bulduklarına inanamayacaksın. “Özlem kafamı karıştırdın, işin içinden çıkamadım” diyorsanız, bana ozlemyilmaztaylan@gmail.com mail adresinden ulaşabilirsiniz. En azından bulduklarınızın üzerine konuşup, birlikte bir yol ararız.
Sevgiyle…
İlginizi çekebilir: Mutlu olmak için listelere ihtiyacımız var mı gerçekten?