Satvik beslenme ve satvik yaşamın prensipleri

Hepimizin yollarının yogayla kesişmesine dair birçok farklı sebebi var. Bazılarımız daha güçlü olmak, bazılarımız daha esnek, bazılarımız daha dengede olmak için yoga yapıyoruz. İnsanlık olarak aslında bu basamakların hiçbirinde uzun süre sabit kalmıyoruz. Yaşamlarımız bu seçenekler arasında salınıyor. Yogayı vazgeçilmez ve mucizevi yapan o an hangi noktada olursak olalım bize ihtiyacımız olanı veriyor olması. 

Kadim yoga felsefesi bu salınımlı hallerimizi doğanın nitelikleri olarak tarif edebileceğimiz 3 guna ile açıklar. 

Saflık, iyilik, ışık, barış: Satva. Varoluş doğamızı gerçekleştirmek, sakin ve huzurlu olmak için.

Karanlık ve uyuşukluk: Tamas. Kaliteli ve yeterli şekilde dinlenebilmek ve uyuyabilmek, topraklanabilmek için. 

Enerji ve tutku: Rajas. İşimiz ve/veya yaptığımız şey hakkında yaşama karşı coşkulu, tutkulu hissetmek için.

Her birimiz kendi özelimizde ruh, zihin ve bedenlerimiz seviyelerinde yaşam tarzlarımız, dış dünya ile iletişimimiz ve seçimlerimiz doğrultusunda farklı tecrübelere kapılar açıyoruz. 

Hepimizin arayışı ve ihtiyacı bu üç niteliği günlük yaşamınızda mümkün olduğunca dengelemek. Yoga uygulamasının içindeki arayışımız güç, esneklik veya denge basamaklarından bağımsız olarak tüm gunalar arasında daha fazla denge içinde olmak ve mümkün olduğunca satvamızı yükseltmektir. 

Satva kelimesinden türeyen satvik kelimesi bünyesinde iyilik, ışık, saflık ve barış barındıran herkes ve her şeyin tanımıdır. Çoğunlukla satvik diyetle bir beslenme düzeni anlaşılıyor olsa da bundan çok daha fazlasını bireysel derinleşme, güçlenme ve olgunlaşma çabasını tarif eder. 

Satvik diyetin bir diğer adı yogik diyettir.

Satvik beslenmenin hem bedene hem ruha hem zihne hayat verdiği kabul edilmektedir. Bu özellikleri ile yoginin yoga uygulamasının tamamlayıcısı olarak görülür.

Beslenme nedir? Dengeli beslenme nedir? Besin nedir? Bu kavramlar bile henüz oturmamışken satvik seçimler yaptığımıza emin olmanın aslında çok basit bir formülü var. Bir şey (ki bu yiyecek de olabilir) hastalanma ihtimalini artırmıyor, saf ve doğal ise onu satvik olarak tanımlayabiliriz.

Satvik beslenme diyeti ayurvedik prensipler barındırır. 

• Saf, doğal ve taze gıdalara izin veren bu diyette sıklıkla et ve et ürünleri dışarıda bırakılır.
• Buna karşın mevsiminde ve çiftlik ürünü olmayan balıklar ve doğal koşullara sahip tavukların yumurtalarını tüketmek uygundur.
• Taze sıfatı ile tamlaması en zevkli olan gıdalar olan meyve ve sebzeler olmazsa olmazlarıdır.
• Satva, iyilik, saflık ve barış tanımıyla sadece insanlar için değil tüm varlıklar için aranan bir guna olduğundan bu diyet iyi muamele görmüş, doğal ortamlarında sağlık ve barışla yetişmiş hayvanların en yüksek kalitedeki organik süt ürünlerine -her ne kadar tüm kaynaklar aynı fikirde olmasa da- izin vermektedir.
• Satvik beslenmenin en önemli koşullarından biri de öğünleri taze pişirmek/hazırlamak ve tüketilebilecek kadar planlamak ve geriye atık bırakmamaktır.
• Artık kolaylıkla tahmin edebileceğiniz üzere bu diyetin bir diğer özelliği ise işlenmiş, rafine şekerli, kızartma ve üretiminde hayvanların, insanların ve çevrenin zarar gördüğü hiçbir gıdaya izin vermiyor olmasıdır.

Geleneksel bir Satvik diyet listesi

• Organik süt ürünleri (Opsiyonel)
• Yağlı tohumlar, baklagiller, 
• Bitkisel temelli yağlar
• Sebze ve meyveler
• Tam tahıllar
• Doğal, işlem görmemiş tatlandırıcılar (Bal, vb.)
• Hafif baharatlar ve otlar
• Vejetaryen proteinler, gıda takviyelerinden oluşur.

Yediklerimizin bireysel yaşam kalitemiz üzerine olan etkilerinin artık ispatlanmış bilimsel gerçekliklerle desteklendiği bu dönemde bir sonraki aşama bütüncül satvik yaşam tarzını oluşturmak.

Tüm bedenlerde (ruh, beden, zihin), çağımızın ihtiyacı olan Satvik: Barışçıl, huzur dolu, iyilik ve ışık içeren yaşam tarzı yaratmanın 5 yolu

• Dikkat vererek, deneyimlemek. Her an her türden eylem bize iyi gelen aynı anda toksik hissettiren bilgilerle dolu. Dikkat vererek deneyimlemek, bunları fark etmek ve ileride seçmemek olasılığını yaratacaktır.
• Şefkat ve vicdan barındıran bir dil kullanmak karma sayesinde hem kendimiz hem çevremiz için satvik alanı genişletmemize olanak tanır. 
• Satvik ruh halini destekleyecek zamanlar yaratmak. Hayatı hem kendimiz hem çevremiz için yaşanır ve kaliteli kılan barış, sakinlik, pozitiflik, mevcudiyet, coşku, neşe, mutluluk, dürüstlük, alçakgönüllülük, esneklik, ılımlılık, denge, şükran, iç sessizlik isteyince değil emek verince var olan değerler. Yoga, meditasyon, doğada zaman geçirmek, yaratıcılığı destekleyen hobi işleri benimsemek.
• Güne ve mevsimin gerekliliklerine uyumlanmak. Kışın kalın, yazın ince giyinildiği kadar uyku, yemek, öz bakım rutinlerini kolay ve zamanla uyumlu akan bir düzende programlamak. Parçası olduğumuz hayatın ritmine uyumlanmak onu yaşama deneyimimizin kalitesini de arttıracaktır.
• Günün ve ilk son anlarını kendine ayırmak. Genel durumu fark etmek, ihtiyaçları anlamak ve rahatlatan uygulanabilir eylem hazırlığı için birebir zamanlar. Meditasyon ve seçtiğiniz bir şükür ritüeli en büyük destekçiniz olabilir.

Bu metin size ilham olduysa şayet yaşamlarınızda daha fazla satva yaratmanıza yardımcı olabilirim.

Yoga ve meditasyon uygulamalarımıza katılın. Instagram’dan @birceileyoga bana ulaşabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Yoga felsefesini hayatınıza ne kadar dahil edebiliyorsunuz?