Sağlıksız beslenmenin zararları ve vücudumuza etkileri nelerdir?

Vücudumuza aldığımız gıdalar hem zihinsel hem de fiziksel sağlığımızı etkiler. Sağlıksız bir beslenme, aşırı yeme, her gün ihtiyacımız olan sağlıklı gıdaları yeterince tüketmeme, tuz ve şeker bakımından fazla miktarda yiyecek ve içecek tüketme gibi şeyleri içermektedir.  Ne kadar çok sağlıksız yiyecekler tüketirsek, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu besleyici ögeleri tüketme olasılığımız o kadar düşük olur.

Sağlıklı beslenmezsek ne olur: Sağlıksız beslenmenin zararları ve vücudumuza etkileri

Brokoli ve çikolatalı kek arasında bir seçim yapmak zorunda kalsaydık, çoğumuzun tercihi kekten yana olurdu. Peki, sağlıklı besinlere kıyasla, işlenmiş gıdaları veya şekerli atıştırmalıkları daha fazla tükettiğimiz zaman vücudumuz nasıl etkileniyor?

Depresyon riskini arttırır

Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, beyin fonksiyonlarında ve kan şekeri kontrolünde dolaysıyla da ruh halimizde önemli bir rol oynamaktadır. 2010 yılında American Journal of Psychiatry’ de yayınlanan bir çalışmada, sebze, meyve, balık, et ve tam tahılları içeren ”geleneksel” bir diyet uygulayan katılımcıların; rafine edilmiş tahıllar, şeker ve işlenmiş gıdalar açısından zengin olan ”batı” bir diyet uygulayan katılımcılara göre daha az depresif rahatsızlıklar yaşadıkları ortaya çıktı.

Beyin işlevselliğini azaltır

Şeker ve yağ oranı yüksek olan bir beslenme, öğrenme ve hafıza oluşumuna yardımcı olan beyin peptitlerinin aktivitesini baskılar. 2011 yılında American Journal of Clinical Nutrition’da yayınlanan bir çalışmada, sadece beş gün boyunca fazla miktarda kalori, tuz ve yağ içeren gıdalar tüketen sağlıklı kişilerin bilişsel testlerde kötü performans gösterdikleri bulundu.

Kalp hastalıklarına neden olur

Yağ, kolesterol ve şeker içeriği yüksek, meyve, sebze ve tam tahıl tüketimi düşük bir beslenme, yalnızca yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol riskini değil aynı zamanda koroner kalp hastalığı ve damarların daralmasıyla oluşan ateroskleroz riskini arttırır. Bu hem kalp krizine hem de inmeye sebep olabilir.

Kilo almaya yol açar

Beslenme alışkanlıklarımız ve vücut ağırlığımız arasında güçlü bir bağ vardır. Araştırmalar, yağ ve şeker bakımından yüksek enerjili bir diyet tüketen bireylerin vücut ağırlığı ve vücut yağ yüzdelerinin daha fazla olduğunu göstermektedir. Vücudumuzdaki yağ miktarının artmasıyla birlikte tip 2 diyabete yakalanma olasılığımız artar. Ayrıca fazla miktarda rafine edilmiş gıdaların tüketimi kan şekeri seviyelerinin hızlı dalgalanmalarına sebep olur.

Demans riskini arttırır

İnsülinin pankreasta üretildiğini ve vücuda yakıt kazandırmak için glikozun taşınmasında yardımcı olduğunu biliyoruz. İnsülin beyinde de üretilir, burada sinir hücreleri arasındaki sinyaller taşımaya ve anıları şekillendirmeye yardımcı olur. Brown Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, çok fazla yağlı ve şekerli yiyecek tüketimi vücudumuzdaki insülin düzeylerini önemli ölçüde arttıracağını göstermektedir. Tip 2 Diyabet durumunda olduğu gibi insülin düzeyleri yükseldiğinde beyin bu hormona tepki vermeyi durdurur ve buna direnir. Bu hızlı düşünme, hatırlama veya yaratma yeteneğimizi kısıtlayabilir, böylece alzheimer riskini arttırır. 

Bağırsak problemlerine sebep olur, sağlıksız gıdalardan yüksek olan bir beslenme ile vücudumuzun ihtiyacı olan lif miktarını karşılayamayız. Bu da sindirim sistemimizde  hazımsızlığa, mide yanmasına, ishale ve kabızlığa yol açabilir.

Osteoporoz riskini arttırır

Şekerli ve işlenmiş gıdalarla yüksek bir beslenme daha az kalsiyum, fosfat alımına sebep olur. Bu da daha az kemik yoğunluğu ve daha zayıf kemik anlamına gelmektedir.

 Kan basıncının yükselmesine neden olur

Beslenmemizde yeteri kadar su tüketiminin olmaması, sodyum ve doymuş yağların yüksek olması yüksek tansiyona neden olabilir. Dünya Sağlık Örgütü, yüksek kan basıncının ve kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için günde kişi başına en fazla 5 gram tuz alımını önermektedir.

 Sağlıklı beslenme bizi sadece iyi hissettirmekle kalmaz aynı zamanda birçok hastalığa yakalanma riskimizi azaltır. Yeterli ve dengeli beslenme sağlıklı yaşamın önemli bir parçasıdır. Sağlıksız bir beslenmenin sonuçlarını önlemenin yolu sağlıklı beslenme kalıpları oluşturmaktır. Değiştirmek istediğiniz beslenme alışkanlıklarını tanımlayın ve bunu yavaş yavaş yapın. Kendi kendinize uygulamaya çalıştığınız sağlıklı bir beslenmede vücudunuzun ihtiyaç duyduğu enerji ve besin ögelerini sağlayamayabilirsiniz. Bu nedenle  dengeli beslenme için bir diyetisyenden yardım almayı unutmayın.