Sağlıklı yaşam önerileri: Su içmek için en doğru zamanlar ve nedenleri
Sabah alarmla beraber uyandığınızda belki kahvaltı hazırlayacaksınız, belki sadece kahve içeceksiniz, belki de sadece yüzünüzü yıkayıp, üstünüze bir şeyler giyip dışarı çıkacak ve işe vardığınızda bir şeyler yemeye, içmeye başlayacaksınız.
Her bireyin güne başlama şekli ve alışkanlıkları farklı; ancak sağlıklı, dengeli bir yaşam ve güne dinç ve zinde başlamak için vücudun ana yakıt olan su ile başlamak en doğrusudur.
Bütün gece susuz kalmış bedenin ilk ihtiyacı sudur. Uyandığınızda, ilk tükettiğiniz besinin su olması kadar, suyu uyanır uyanmaz içmeniz de bir o kadar önemlidir. Su rezervlerinin tekrar dolmasının yanı sıra sabah aç karnına içilen suyun iyileştirici etkileri de vardır.
Aç karnına içilen su, vücut sağlığı üzerinde kilit rol üstlenmektedir. Örneğin; vücudumuzu bir ev, odaları organlarımız, koridoru da damarlarımız gibi kabul edelim. İşte bu evde biz uyurken her gece temizlik yapılır ve odalardan toplanan atıklar koridorda toplanır. En son yapılacak işlem ise su ile yıkayıp atıkları uzaklaştırmaktır. Sabah ne kadar az hareket ettikten sonra suyunuzu içerseniz, o kadar çok koridorda toplanmış atıkları atma şansınız olur. Eğer bu süreç uzarsa, atılması gerekenler tekrar metabolizmaya geri katılabilir.
Uyanır uyanmaz aç karnına içilen 2-2,5 bardak suyun (1 bardak yaklaşık 250 ml.) vücudun güne hazırlanmasında, metabolizmanın hızlanmasında ve kahvaltı öncesi midenin sindirime hazırlanmasında olduğu kadar detoksifikasyonda da önemli bir yeri vardır. Sabah aç karnına içilen suyun faydaları ile ilgili özellikle Japon bilim insanları araştırmalarını sürdürmektedir.
İlgili yazı: Su nasıl içilir: “Bana nasıl su içtiğini anlat, sana kim olduğunu söyleyeyim”
Su ve sağlık önerileri
- Sabahları aç karnına su içmeye alışık olmayan birisi için bir kerede 2-2,5 bardak su içmek hiç de kolay olmayacaktır. Bu nedenle, başlarda 1 yudum dahi olsa azar azar içmeye başlamak ve giderek bu oranı arttırmak daha kolay olacaktır.
- Gece boyu dil üzerinde biriken toksinleri bir dil sıyırıcı veya diş fırçasının arka kısmı ile temizlerseniz, vücuttan atılmaya çalışılan toksinleri etkili bir şekilde uzaklaştırmış ve geri yutmamış olursunuz.
Sabah içilen sudan sonra kahvaltı ve diğer bütün öğünlerden 30 dk. önce su içmeyi bırakıp, yine tüm öğünlerden 1-1,5 saat sonrasına kadar su içilmemesi, sindirim açısından dikkat edilmesi gereken bir konudur.
Günlük içilmesi gereken suyun geri kalanı, gün içerisine yayılmış bir şekilde, öğünler arası tüketilir. Böylece günlük içilmesi gereken suyun yeterli bir kısmı tamamlanır.
Gün içerisinde içtiğiniz suyu akşam yatmaya yakın bir saatte azaltmak, gece boyunca lavabo ihtiyacı doğurmayacak kadar su içmek, uyku kalitesini arttırmak adına dikkat edilmesi gereken noktalar arasındadır. Kimisi için bu miktar 1 su bardağı iken kimisi için bu 2 su bardağı olabilir. Ancak yatmadan önce, gece boyu susuz kalacak hücreler için 1 bardak su içmek aynı zamanda kalp krizine karşı da korunmaya yardımcı olacaktır.
Ek su ihtiyacını doğuracak durumlar:
Hastalık – yüksek ateş
Suyun vücuttaki en önemli görevlerinden biri, vücudun termal dengesini korumaktır. Bu nedenle yüksek ateşli hastalıklarda sıvı kaybı fazla olur. Böyle durumlarda bol sıvı takviyesi yapılır. İshal ve kusma gibi hastalıklar da vücudun ani olarak sıvı kaybetmesine neden olur. Bu durum halsizliğe, yorgunluğa, ani üşümelere vs. neden olabilir. Mümkün mertebe bu hastalıklarda kaybedilen suyun hızlı bir şekilde yerine konulması gerekmektedir.
Baş ağrısı
Beynin önemli bir kısmı sudan oluşur ve susuzluk durumunda ilk etkilenecek organların başında beyin gelir. Beyin, susuzluk sinyali olarak baş ağrısını seçmiş olabilir. Unutmayınız ki, ağrı kesici aldığınızda da yanında büyük bir bardak su ile tüketirsiniz. Belki de içtiğiniz suyun faydası, aldığınız ağrı kesiciden daha etkili olabilir. Bir dahaki sefere ilaç almadan önce sadece su içerek baş ağrınızın geçip geçmediğine bakma, geçmiyorsa ağrı kesici alma yöntemini deneyebilirsiniz.
Öneri: Hastalarını ilaçsız, sadece su ile tedavi eden Fereydoon Batmanghelidj’ın (Feridun Batmankılıç) Türkçeye çevrilmiş, “SU: Hasta değil susuzsunuz” ve “ Vücudunuz sizden su istiyor” adlı kitaplarını okuyabilirsiniz.
Tok olduğunuz halde yemek yeme ihtiyacı hissetmek
Çok güzel bir öğün yediniz, tok olduğunuzu biliyorsunuz, ancak yemek yeme hissi hala mevcut. Bunun nedeni susamış olabileceğinizdir. Beyinde acıkma ve susama hisleri Hipotalamus hormonu tarafından yönetilir ve bazen bizler acıkma ve susama hislerini karıştırabiliriz. Bu gibi durumlarda bir bardak su içerek suya ihtiyacınızın olup olmadığını anlayabilirsiniz.
Gebelik-Emzirme süreci:
Anne karnındaki bebeklerin %90’ından fazlası, yeni doğan bebeklerin %90’ı, anne sütünün de %80’i sudan oluşmaktadır. Bu nedenle anne adaylarının ve emziren annelerin, bebeklerini sağlıklı bir şekilde besleyebilmek için bol su içmeleri gerekmektedir.
Kilo ve yaş
Kilo arttıkça ve/veya yaş ilerledikçe vücuttaki su oranı azalır. Bu durumlarda su ihtiyacını gidermek için normalden biraz daha fazla su tüketilmesi önerilir.
Spor yapmak
Spor yaparken vücut ısısının yükselmesi dışında enerji de harcanır. Spora başlamadan önce, spor süresince ve sonrasında su tüketmek hem vücudun bir anda susuz kalmasını hem de enerjisinin düşmesini engellemede önemli bir yer tutar. İçilecek suyun miktarı; yapılan spor, çevre sıcaklığı, kilo gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Örneğin; uzun mesafeli bir koşu süresince saatte ortalama 500 ml. sıvı alımı önerilmektedir.
Alkol ve kafein tüketimi
Diüretik oldukları için alkol, çay ve kahve gibi içecekler, alınan sıvıdan daha fazlasını vücuttan atarlar. Bu sıvıları fazla tüketmek, suyun vücuttan fazla atılması demektir. Bu nedenle su alımını diüretik sıvıların alımı ile doğru orantılı olarak artırmak daha doğru olacaktır. Ayrıca pH seviyesi hafif asidik olan bu sıvıların tüketimi artığında aldığınız sıvının da (ya da besinlerin) pH seviyesini bir miktar arttırmak vücudun dengesini koruma adına destekleyici olacaktır.
Hava şartları
Hava ısısı arttıkça, vücut ısısının korunması için vücudumuzdaki su daha fazla buharlaşır. Bu nedenle sıcak havalarda ter ile kaybedilen sıvının yerine konulması gerekmektedir. Soğuk havalarda da yine vücut ısısının korunması için vücudun su rezervlerinin yeterli olmasına dikkat edilmelidir.
Hamam, sauna vs. kullanımını
Vücuttan toksin atmak için de sıklıkla kullanılan bu yöntemler Türk halkının vazgeçilmezidir. Yaz güneşinden farklı olarak hızlı bir şekilde su kaybettirdiği için, su ve su içeriği yüksek sebze-meyveler öncesinde ve sonrasında bolca tüketilmesi gerekmektedir.
Yukarıda yazılan koşulların önemli bir kısmı tüm canlılar ve özellikle hayvanlar için de geçerlidir. Lütfen hava ısındığında, hasta olduklarında vs. evcil ve sokak hayvanlarının daha fazla su içmeleri konusunda hassasiyet gösteriniz.