Birçoğumuz gün içinde projeleri zamanında tamamlıyoruz, birlikte çalıştığımız insanları motive ediyoruz, hedeflerimizi tutturuyoruz, yöneticilerimizi sakinleştiriyoruz, müşterilerimizi ayırdıkları bütçeleri artırmaları için ikna ediyoruz. Kısacası gün içinde pek çok zorluğun üstesinden geliyoruz ancak ancak iş kendine dikkat etme noktasına gelince çuvallıyoruz.
Davranış değişikliği üzerine çalışmalar yürüten uzmanlar, uzun vadeli değişikliklerin ancak kişisel motivasyon ve pozitif düşünme sayesinde hayata geçirilebileceğini söylüyor. Davranış değişikliği için çok sayıda farklı model var. Bunların en yaygın ve sağlıklı değişiklikler yapma konusunda defalarca test edilmiş olanı transteoretik model. İlk olarak 1980’lerde alkol ve sigara alışkanlığından kurtulmak isteyen kişiler üzerinde geliştirilen bu model, değişimin bir etkinlik değil, süreç olduğu anlayışına dayanıyor.
İlgili yazı: Sağlıklı beslenmek hayata farklı bir açıdan bakmaktır
Çoğumuz bizi neyin sağlıklı ve mutlu edeceğini biliyoruz. Doğru beslenme, yeterince su içme, yeterli uyku alma, düzenli egzersiz, bunlar hep bildiğimiz şeyler. Ancak bazı zihinsel bariyerler nedeniyle birçoğumuz sağlıklı bir hayat tarzını uygulayamıyoruz. İşte hepimizi sağlıklı yaşam tarzını uygulamaktan alıkoyan engeller:
1. Başkalarını öncelikli gören düşünce yapısı
Başkalarının ihtiyaçlarını, kendi ihtiyaçlarınızdan üstün görmekten vazgeçin. Kendi ruh halinizin iyiliğini, uçaktaki oksijen maskesi gibi düşünün. Önce kendinizi düşünmezseniz, başkalarına yardımcı olamazsınız. Fiziksel ve zihinsel sağlığınızı koruma sorumluluğunuz olduğunu unutmayın. En sağlıklı gıdalarla beslenmek, iyi uyumak, güzel görünmek, iyi hissetmek sizin hakkınız. Bilinçli olarak bu düşünceye tutunun ve bir şey yaparken öncelikle bunun size keyif verip vermediğini düşünün.
2. Yanlış yorumlanan acıkmalar
Eğer bedeniniz size canınızın bir parça çikolata veya bir dilim pizza istediğini söylüyorsa, öncelikle gerçekten o “eksik parçanın” ne olduğunu bulmayı kendinize görev edinin. Böyle zamanlarda daha fazla su için, akşam yarım saat daha erken uyuyun, sevdiklerinize daha fazla sarılın. Şunu unutmayın, canınız bir şeyler çektiğinde buna ne kadar sık teslim olursanız, bu atıştırmalardan kurtulmanız o kadar zor olur.
İlgili yazı: Sağlıklı beslenmenin ilk kuralı: Sağlıklı bir mutfak yaratmak
3. Doğal iradeyi baskılamak
Birçoğumuz, aslında doğamızda olan o irade gücünü kişisel hayatlarımızda baskılıyoruz ve bunun bizi rahatlattığını düşünüyoruz. Ancak araştırmalar özel hayatlarında da disiplinli kişilerin kendilerini anlaşmazlık durumlarına daha az soktuklarını ve daha mutlu ve daha sağlıklı olduklarını gösteriyor. Disiplinli yanınızı özel hayatınızda da uygulayarak sağlıklı alışkanlıkları hayat tarzı haline getirmek konusunda daha güçlü hissedebilirsiniz.
4. Kendine söz vermekten kaçınma
Tüm gün iş yerinde takvime, programa bağlı olarak işlerini zamanında ve eksiksiz olarak yerine getiren bazılarımız, eve gidince bilinçli olarak hiçbir konuda plan, program yapmama eğiliminde oluyoruz. Oysa sağlıklı bir hayat planlama, hazırlık ve programlama gerektirir. Kendinizi, her zaman programında yer almak istediğiniz, çok sevdiğiniz ve hayatta karşınıza çıkabilecek en önemli yönetici olarak görün. Eğer bu sizi motive etmiyorsa program yapmadığınız halde bir hafta boyunca kendinize ayırdığınız saatleri not edin. Bir sonraki hafta da program yaparak kendinize ayırdığınız saatleri not edin ve her ikisini kıyaslayın. Program yapmanın ne kadar faydalı olduğunu göreceksiniz.
5. Sağlıklı alışkanlıklar edinme ve bunu sürdürme konusunda kendine inanmama
En zor sunumları bile kendinize güvenerek yaparken, söz konusu sağlıklı bir yaşam olduğunda “başarısızlıklarınızı” hatırlayıp kendinize inanmıyor musunuz? Artık bazı şeyleri geride bırakmanın vakti gelmedi mi? Başarısızlıkla sonuçlanan girişimlerinizin hepsini bir kağıda yazın ve daha sonra bu kağıdı yakın. Geçmiş deneyimlerin size hakim olmasına izin vermeyin. Bunun yerine içinizdeki gücün size hakim olmasına izin verin.
İlgili yazı: Çok az kişi tarafından bilinen ancak sağlıklı yaşamımızı tehdit eden birbirinden ilginç bağımlılıklar
6. Enerjinin kaynağını yanlış yorumlama
Sağlıklı alışkanlıklar edinmek ve bunları sürdürmek söz konusu olduğunda dışadönük birisi mi, içedönük birisi mi olduğunuzu fark etmek son derece önemlidir. Dışadönük biriyseniz sizi sağlıklı yemek kursları, takım sporları veya meditasyon grupları mutlu edebilir. İçedönük biriyseniz evde yeni tarifler denemekten, kulaklığınızı takıp yürüyüş yapmaktan veya ilham verici sözlerden daha çok etkilenebilirsiniz.
7. Rutinin dışına çıkma isteği
Eğer her gün iş yerinde aynı şeyleri yapmayı sıkıcı buluyorsanız, kişisel hayatınızda ilginç şeyler yapma arayışında olabilirsiniz. Aynısı tam tersi için de geçerli. Eğer iş yerinizde her seferinde tuhaf, rahatsız edici şeylerle meşgul oluyorsanız, kişisel hayatınızda rutin ve tanıdık şeyler arıyor olabilirsiniz. Ancak böyle durumlarda irade gücünü devreye sokmalısınız. Sağlıklı alışkanlıklar edinirken rutinin dışına çıkabileceğiniz seçenekler geliştirin. Örneğin her sabah aynı şekilde haşlanmış yumurta yiyorsanız, akşamları gittiğiniz egzersiz sınıfını her seferinde değiştirin.
Kaynaklar:
Harvard Health Publications
MindBodyGreen