Sabır konusunda kendinizi nasıl değerlendiriyorsunuz? Olumsuzluklar karşısında sakinliğinizi koruyarak tepkilerinizi kontrol eden biri misiniz, yoksa hemen ani tepkiler verir, umutsuzluğa kapılır veya pes eder misiniz? Sabrın, önemli bir erdem olduğu çeşitli atasözleri ve deyimlerde kültürümüzde kendine yer bulmuş olsa da her zaman sabırlı davranmak mı gerekir sorusunun cevabı çeşitli durumlara göre farklılık gösterebilir. Elbette ki birçok araştırma, sabırlı olmanın yaşamın birçok alanını iyileştiren faydalarının olduğuna dikkat çekmektedir; ancak bazen sabretmek yerine bırakmak daha iyi sonuçlar getirebilir. Gelin, sabırlı olmanın faydalarına, sabrımızı geliştirmemize yardımcı olacak ipuçlarına ve hangi durumlarda sabretmenin pek de iyi bir fikir olmadığına birlikte bakalım.

Sabırlı olmak neden önemlidir?

İlişkilerden zihin sağlığına pek çok faydası bulunan sabırdan yaşamınızı iyileştirmek için faydalanabilirsiniz.

1. Sabır ilişkilerinizi dönüştürebilir

İster romantik ilişkilerinizde ister sosyal arkadaşlıklarınızda veya ailenizle, akrabalarınızla olan iletişiminizde sabırlı davranmak, aranızdaki bağı güçlendirebilir. Sabırsız insanlar genellikle daha dürtüsel ve ani tepki gösterirler; dolayısıyla olumsuz yorumlarını, düşüncelerini hemen paylaşma eğilimindedirler. Çünkü, sabırsızlık muhakeme yeteneğini zedeler ve bu nedenle başkalarını kırma, incitme ihtimalini artırır. Sabırlı olmak ise daha ince eleyip sık dokuduktan sonra konuşmak, yani 2 düşünüp 1 söylemektir. Haliyle, herhangi bir olay, durum, konuşma karşısında sabırlı olduğunuzda tepkilerinizi kontrol edebilir, en makul karşılığı verebilir, karşınızdaki kişiyle empati kurmak için kendinize zaman tanıyabilirsiniz. Bu sayede ilişkilerinizi de iyileştirebilir ve uzun ömürlü, sağlıklı iletişimler kurabilirsiniz.

2. Sabretmek hayatınızın fırsatlarını getirebilir

İnsanı, yaşam yolculuğunda, kendi yolunda büyüten, ileriye götüren, geliştiren şey fiziksel yetenekleri, düşünme tarzı, karakter özellikleri, varlıkları ve şansı kadar sabrıdır. Çünkü, sabır kendini keşfetmek ve gelecek fırsatları görmek için en önemli faktördür. Şöyle düşünün; eğer spora meraklıysanız yedek oyuncuların ne kadar önemli olduğunu ve bir maçın kaderini değiştirebileceğini bilirsiniz. Her maçta sahada olmayan yedek oyuncular, sıraları geldiğinde harikalar yaratabilir. Hayatta sabırlı olmak da tıpkı yedek kulübesinden çıkıp maçın kaderini değiştirmekle benzerdir. Henüz hiç keşfetmediğiniz bir yönünüzü ya da hayatınızı değiştirecek bir fırsatı sabır sayesinde keşfedebilirsiniz.

3. Sabırlı olmak hedeflerinize ulaşmanızı sağlayabilir

Hiçbir büyük başarı bir günde inşa edilmez; uzun yolculuklar sabır gerektirir. Sabır, uzun vadeli hedeflerinize odaklanmanıza ve pes etmeden devam etmenize yardımcı olur. Karşınıza çıkan engeller, ufak tefek aksilikler, şansızlıklar veya gecikmeler sabretmeyi bildiğinizde sizi yıldıramaz. Çünkü onların gelip geçici olduğunu bilirsiniz ve asıl hedefinizden şaşmadan çalışmaya devam edersiniz. Sabır, herhangi bir olayın, işin, görevin, başarının tamamlanmasına dair ihtiyacınız olan inancı size sağlayabilir.

4. Sabır iyi oluşunuzu destekler

Yapılan birçok araştırma, sabırlı olmanın hayal kırıklıkları, yaşam zorlukları gibi olumsuz duygu ve durumlar karşısında sakin kalmayı desteklediğine dikkat çekiyor. Ayrıca, araştırmalar kişinin sabırlı olmasının depresyon riskini azalttığını ve iyi oluşu desteklediğini de ortaya çıkarıyor ve yaşam doyumunu artırdığını da vurguluyor.

Peki, sabırlı olmak değiştirebilir, iyileştirilebilir bir kişilik özelliği mi diye merak edecek olursanız, güzel haber şu ki birçok çalışma sabrın çeşitli şekillerde artırılabileceğini ortaya çıkarıyor.

Sabırlı olmanıza yardımcı olacak için ipuçları

Eğer sabır konusunda üzerinizde çalışmaya hazırsanız işte daha sabırlı bir insan olmanıza yardımcı olacak ipuçları:

• Mindfulness pratikleri yapın: Anda kalma becerisi olarak tanımlanan mindfulness ya da bilinçli farkındalık, aceleci davranmanızı, ani tepkiler vermenizi önlemeye yardımcı olabilir. Nefesinize, herhangi bir eşyaya ya da bir sese odaklanarak anda kalmaya çalışabilirsiniz.
• Kabul edin: Kabul, yaşamla uyumlanmanın, değişime, akışa direnmemenin ve daha sakin, mutlu bir hayat yaşamanın kritik bir bileşeni. Olanı kabul etmeyi öğrendiğinizde sabrınızı da geliştirebilir, duygu ve düşüncelerinizi kontrol altına alabilir, tepkilerinizi yönetebilirsiniz.
• Yavaşlayın: Hayatın çok hızlı akıp gittiği bir gerçek ancak onu yakalamak için her zaman hızlı olmaya gerek yok, bazen yavaşlamak olup biteni fark etmeniz ve adımlarınızı daha uyumlu atmanız için yardımcı olabilir. Başkalarını dinlerken, bir karar verirken, konuşurken, tartışırken veya herhangi bir işle uğraşırken yavaşladığınızda daha sabırlı davranmak için kendinizi teşvik edebilirsiniz.
• İyi bir dinleyici olun: Bazen bazı insanlarla konuşurken hemen cevap verme ihtiyacı duyuyor ya da yavaş cümlelere tahammül edemiyor olabilirsiniz. Ama sabırlı olmak istiyorsanız dinleme konusunda kendinizi yetiştirmeniz gerek. İyi bir dinleyici olun ve karşınızdakini sözünü kesmeden, cevap vermeye odaklanmadan, yalnızca onu anlamaya çalışın.
• Dürtülerinize direnin: Biri trafikte canınızı sıktı ve ona bir şey demek istiyorsunuz ya da çocuklar ortalığı dağıttı hemen kalkıp toplamanız gerek… Sizi rahatsız eden durumlara karşı tolerans göstermeyi deneyin. Biraz bekleyin ve her şeyi hemen düzeltme dürtünüzden uzaklaşmaya çalışın. Göreceksiniz ki bu yöntem, hem sabrınızı hem de sakinliğinizi geliştirmenize yardımcı olacak.

Tüm bu yöntemler yaşamınıza yavaş yavaş sabrı davet etmeye ve kendinizi bu konuda geliştirmenize yardımcı olabilir. Peki, her konuda sabırlı olmak zorunda mısınız? Yukarıda da bahsettiğimiz gibi sabırlı olmanın hayatımıza birçok faydası olduğu yadsınamaz bir gerçek. Ancak her koşulda bu durum geçerli değil; her zaman sabırlı olmanıza gerek olmayabilir…

Hangi durumlarda sabretmek iyi bir fikir değil?

Çoğu zaman sabrın sonu selamet olsa da bazı durumlarda sabretmek farkında olman size zarar verebilir. Bu nedenle böyle durumlarda sabredip devam etmek veya beklemek yerine durup düşünmeniz ve bir şeyleri bırakmanız gerekebilir. Sabretmenize gerek olmayacak durumlara şu örnekler verilebilir:

1. Toksik bir ilişki içerisindeyseniz

İster arkadaşlık ilişkilerinizde ister romantik ilişkilerinizde karşınızdaki kişinin size zarar verdiğini hissediyor ve o ilişkinin içerisinde olmaktan mutluluk duymadığınızı fark ediyorsanız, sabırlı olmanız size zaman kaybından başka bir şey getirmeyebilir… Elbette ki ilişkileri oturtmak, başarılı bir şekilde inşa etmek zaman ve emek alır; ancak siz yeterince çaba gösterdiyseniz ve hala bir şeyler değişmediyse, sabretmeniz değil bırakmanız gerekiyor olabilir. Sevgili Göksel’in şarkısında söylediği gibi ‘sabır, sabır, ya sabır belki de akıllanır’ her zaman geçerli bir umut olmayabilir…

2. Sizi mutsuz eden bir yerdeyseniz

İş, ev veya yaşadığınız şehir sizi mutlu etmiyorsa, kendinizi körelmiş, tükenmiş, bitkin hissediyorsanız ve yaşam enerjinizin düştüğünü fark ediyorsanız doğru yerde olmayabilirsiniz. Bu durumda sabretmek için geçerli bir sebebiniz de olmayabilir. Kendinize biraz zaman tanımak ve bulunduğunuz yerde gerçekten nasıl hissettiğinizi fark etmek, yerinizi değiştirmeniz için gereken ilhamı size sağlayabilir. Daha mutlu olacağınızı düşündüğünüz bir seçeneğiniz varsa konu ister iş değiştirmek ister taşınmak olsun sabretmek yerine yeni bir şey için adım atabilirsiniz.

3. Herhangi bir gelişme olmuyorsa

Bir hedefiniz olduğunda ona ulaşana kadar karşılaştığınız engelleri aşmak, ara sıra değişen motivasyonunuzu dengelemek, gerektiğinde stratejilerinizi güncellemek elbette ki zaman alır ve sabırlı olmayı gerektirir. Ancak, hiçbir ilerleme kaydedemediğinizi veya koşulların iyileşmediğini ve hatta istediğiniz şey her ne ise ondan uzaklaştığınızı fark ediyorsanız, sabretmek yerine bırakmayı ve başka bir yol seçmeyi deneyebilirsiniz. Aksi halde kendinizi tükenmiş hissedebilir ve umutsuzluğa kapılabilirsiniz. Hayat, sürekli değişimlerle dolu bir yol, her şey zaman istediğimiz gibi gitmeyebilir. Bu nedenle herhangi bir gelişme, iyileşme göremiyorsanız bir süre sonra siz de kendinize değişmek için izin vermelisiniz.

4. Aynı döngünün içerisinden çıkamıyorsanız

Toksik bir ilişki, ilerlemeyen bir iş ya da sizi mutsuzluğa sürükleyen çeşitli olaylar hep aynı döngüde devam ediyorsa ve adeta bir çıkmaz içerisinde kaldıysanız, sabretmek yalnızca aynı döngüyü tekrar tekrar deneyimlemenize neden olacaktır. Bu döngüyü kırmak ve size iyi gelecek başka bir şeyler yapmak için sabretmek yerine bırakmayı, değiştirmeyi deneyebilirsiniz.

İstediğimiz şeylerin olması, hedeflerimizin gerçekleşmesi, hayallerimizin hayatımızda yer bulması için elbette ki zaman gerekir ve acele etmeyerek beklemek, sabırlı olmak çoğu zaman çok önemlidir. Ancak, burada da bahsettiğimiz gibi sonunda bir ışık yoksa beklemek, zaman kaybına ve üzücü duygulara neden olabilir. Sabreden derviş her zaman muradına ermek zorunda değildir. Bazen, dervişin de muradını değiştirmesi, güncellemesi gerekebilir. Sabırlı olmanın ne zaman gerekli ne zaman zarar veren bir durum olduğunu fark etmek için kendinizle baş başa zaman harcamanız ve içinde bulunduğunuz durumları gözden geçirmeniz en sağlıklı kararları vermenize yardımcı olabilir. Sonuçta hayat sizin hayatınız ve sizden daha iyi kimse hayatınızı, yaşantılarınızı, duygularınızı bilemez…

İlginizi çekebilir: Sabır aslında ne demek: Hayatlarımızda ne için sabrediyoruz?