Rahim ağzı yetmezliği, rahim ağzının gebelikte çok erken bir zamanda zayıflaması veya açılmasıdır. Düşük ve erken doğum gibi problemlere sebep olabilir. Eğer rahim ağzı yetmezliği riski altındaysanız veya rahim ağzınız yakın zamanda açılma emareleri gösteriyorsa, doktorunuz gebelik komplikasyonlarını önlemek için önleyici tedaviler önerebilir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Rahim Ağzı Yetmezliği Neden Sorun Oluşturur?

Rahim ağzı, rahmin alt ucunda yer alan bir yapıdır ve rahmin vajinaya açılmasını sağlar. Gebelikten önce kapalı ve sıkı durumdadır. Doğum zamanı yaklaştıkça yumuşar, kısalır ve açılır, böylece bebeğin vajina yoluyla doğması mümkün olur.

Rahim ağzı yetmezliği ortaya çıktığında rahim ağzı bebek daha doğum zamanına ulaşmadan yumuşayabilir, açılabilir veya kısalabilir. Bu da bebeğin tüm organları gelişmeden erken doğmasına sebep olabilir. Rahim ağzı yetmezliği her 100 gebelikten 1 tanesinde görülür.

İlginizi çekebilir: Genital bölge temizliği ve vajinal temizlik ürünleri üzerine

Kimler Rahim Ağzı Yetmezliği Riski Altındadır?

Rahim ağzı yetmezliği herkeste ortaya çıkabilir ancak aşağıdaki şartlara sahipseniz risk düzeyiniz daha yüksek olacaktır:

• Düzensiz şekilli bir rahim ve rahim ağzı
• Gebeliğin ikinci trimesterinde geçmişte erken doğum veya düşük yaşamış olmak
• Önceki doğum veya gebelikte rahim ağzı veya rahmin zarar görmesi
• Rahim ağzı ameliyatları geçirmiş olmak
• Ehlers-Danlos sendromu adı verilen genetik rahatsızlığa sahip olmak. Bu rahatsızlıkta rahim ağzı daha zayıftır ve yetersizliğe eğilimlidir

Çalışmalara göre siyahilerin ve aynı zamanda çoklu gebeliğe sahip olanların bu rahatsızlığa sahip olma riskleri biraz daha fazla görünmektedir.

Rahim Ağzı Yetersizliğinin İşaret ve Belirtileri Nelerdir?

Sancılar ve suyun gelmesi gibi diğer erken doğum işaretlerinin aksine rahim ağzı yetmezliği görünebilir işaretler vermeyebilir. Fakat bazı insanlarda şu belirtiler görünebilirler:

• Karın bölgesinde ağrı veya pelvik baskı
• Vajinal akıntılarda değişim veya lekelenmeler

Belirti olmadığı için çoğu uzman sağlık geçmişinize göre bir çıkarımda bulunacaktır. Böylece rahim ağzı yetmezliğine dair bir riskinizin olup olmadığı belirlenecektir.

Rahim Ağzı Yetmezliğinin Sebepleri Nelerdir?

Uzmanlar bu rahatsızlığın tam sebebini henüz tanımlayabilmiş değiller. Ancak bazı faktörlerin riskleri arttırdığını biliyorlar. Bunlar arasında rahim ağzının hasar görmesi, geçmiş ameliyatlar ve düzensiz şekilli rahim ağzı veya rahim şekline sahip olmak bulunuyor.

Ne Zaman Olur?

Rahim ağzı yetmezliği gebeliğin herhangi bir anında ortaya çıkabilir ancak ikinci trimesterde daha yaygındır.

Rahim Ağzı Yetmezliği Düşüğe Nasıl Sebep Olur?

Düşük, gebeliğin yirminci haftadan önce sona ermesidir. Rahim ağzı bebeğin içinde büyüdüğü rahim ile vajina arasında bir kapı görevi görür. Bu kapı doğum zamanına kadar kapalı kalmalıdır. Eğer çok erken açılırsa bebek organları, kemikleri ve diğer yapıları henüz tam olarak oluşmadan doğabilir. İkinci trimesterdeki düşüklerin büyük kısmı rahim ağzı yetmezliği nedeniyle sona erer. Rahim ağzı yetmezliği yirminci haftadan sonra ise ölü doğuma sebep olabilir. Fakat bu rahatsızlığa karşı tedavinin genellikle başarılı olduğunu da belirtmek gerekir. Bu nedenle doğru tedavi ile gebeliği tam zamanına kadar sürdürmek mümkündür. Tedavide erken doğum önlenmeye çalışılır ve bebeğin içeride olabildiğince gelişmesi sağlanır.

Teşhis ve Testler

Rahim Ağzı Yetmezliği Nasıl Teşhis Edilir?

Doktorunuz sağlık geçmişinize ve genel olarak gebelik belirtilerinize dair sorular soracaktır. Bu nedenle geçmişte bir ameliyat geçirdiyseniz veya düşük yaptıysanız bunu belirtmeniz gerekir. Doktorunuz bu risk faktörlerine göre rahim ağzı üzerinde daha detaylı incelemeler yapacaktır.

Ayrıca doktorunuz pelvik muayene ve transvajinal ultrasonda uygulayabilir. Bu testler ile rahim ağzının boyu ve açıklığı ölçülebilir.

Rahim Ağzı Yetmezliğinin Tedavisi

Tedavi temel olarak olabildiğince uzun süre gebe kalmanız içindir. Teşhisi zor olduğundan risk faktörlerini bilmek çok önemlidir. Doktorunuz rahatsızlığın durumuna göre bir tedavi önerecektir. Bazı tedavi seçenekleri şöyle:

1. Servikal Serklaj

Bu işlem erken doğumu önlemek için uygulanır. Rahim ağzının dikilmesini gerektirir. Operasyon genelde hamileliğin 12-14 haftaları arasında uygulanır. Sonrasında 37 hafta civarında dikişler alınır ve böylece vajinal doğum mümkün hale gelir.

Eğer aşağıdaki şartlara sahipseniz doktorunuz bu uygulamayı önerebilir:

• İkinci trimesterde düşük geçmişiniz varsa
• Geçmiş gebeliklerinizde sarklaj yapıldıysa

Fakat bu işlem herkeste uygulanamaz ve şu şartlar varsa doktorunuz da uygulamayacaktır:

• Çoklu gebelik varsa uygulanmaz. Araştırmalar çoklu gebeliklerde bu işlemin ciddi bir fayda sağlamadığını gösteriyorlar.
• Rahim ağzı hali hazırda 4 cm’den fazla açıldıysa.
• Suyunuz geldiyse.

2. Progesteron Takviyeleri

Eğer rahim ağzı yetersizliği riskiniz varsa, doktorunuz ikinci trimester başlarından itibaren progesteron takviyeleri almanızı önerebilir.

3. Daha Sık Ultrason

Eğer rahim ağzı yetersizliğine dair risk faktörleriniz varsa, doktor yirmi dördüncü haftaya kadar daha sık rahim ağzı ultrasonları önerebilir. Çünkü serklaj yirmi dördüncü haftadan önce uyglanmalıdır.

Rahim Ağzı Yetmezliğinin Komplikasyonları Nelerdir?

Rahim ağzı yetmezliği düşük ve erken doğum gibi komplikasyonlara yol açabilir.

Nadiren olsa da serklaj uygulamasının da bazı komplikasyonları olabilir:

• Rahim yırtılması
• İç kanama
• Rahim ağzında yırtık
• Enfeksiyon

Rahim Ağzı Yetmezliği Önlenebilir mi?

Kimse rahim ağzı yetmezliğini önleyemez. Ancak sağlıklı gebelik ihtimalini arttırmak için alınabilecek bazı önlemler var. Bunlar şöyle:

• Tüm doktor randevularınıza gitmek
• Sağlıklı ve dengeli beslenmek
• Hamilelikte sağlıklı kilo almak
• Alkol ve uyuşturucu ile sigaradan uzak durmak
• Vitaminlerinizi ve takviyelerinizi almak
• İlaç almadan önce doktorunuza danışmak

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

İlginizi çekebilir: Doğum Kontrol Hapı Kısırlık Yapar mı?