Uyku, sağlıklı bir beden ve zihin için karşılanması gereken temel fizyolojik ihtiyaçlardan. Günümüz hastalıklarında, stres faktörünün bu kadar ön plana alınmasındaki en önemli etkenlerden birisi de uyku düzeninin bozulması ya da uykusuzluktur. Pek çok farklı faktörlerden etkilenen bu durumu, beslenme açısından iyi desteklemek istersek önerilerimizden birisi de bitki çayları olacaktır.
İşte size daha rahat ve kaliteli uyku sağlayabilecek 5 çay önerisi…
Papatya çayı
Papatya çayı uzun yıllardır sakinleştirici, dinginleştirici etkisi ile ön plana çıkmakta ve sıkça kullanılmaktadır. Bunun nedeni içerdiği apigenin adı verilen antioksidan türüdür. Apigenin bileşeni, beyindeki kaygıyı azaltabilecek, uyku evresine geçişi kolaylaştırabilecek reseptörlere bağlanmaktadır.
Huzur evinde yaşayan 60 birey üzerinde yapılan bir çalışmada günde 400 mg papatya özü alanların, almayanlara göre daha kolay uykuya daldığı ve daha kaliteli uyuduğu tespit edilmiştir. Başka bir çalışmada ise kronik uyku sorunu yaşayan bir gruba günde 2 kez 270 mg olacak şekilde papatya özü verilmiş ve sorunun azaldığı tespit edilmiştir. Bu önemli etkileri göz önüne alındığında, gece yatmadan önce papatya çayını kaliteli bir uyku için önerebiliriz.
Kedi otu
Eski dönemlerden bu yana bilinen en etkili yatıştırıcı ve uyku vericilerden olan kedi otu psikolojik sorunların tedavisinde de doktor kontrolünde kullanılmış, hatta bazı ilaçların içeriğine eklenmiştir.
Tarihsel sürece bakıldığında 2.Dünya savaşında İngiliz askerlerinde savaş stresini azaltmada kullanıldığı görülmüştür. Günümüzde ise Avrupa ve Amerika’da kullanılan en popüler uyku yardımcılarındandır. Kedi otunun GABA adı verilen bir çeşit nörotransmitter seviyesini artırdığı ve bu sayede uykuya yönelttiği ileri sürülmektedir. Uyku problemi olan 27 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada katılımcıların %89’unda kedi otu ile iyileşme olduğu saptanmıştır.
Ekstrat ya da kapsül olarak çok çeşitli ürünlerinin eczanelerde bulunmasının yanı sıra aktarlarda da çay/toz formunda bulunmaktadır. Her ne formda tüketilecek olursa olsun dozu mutlaka önem taşımaktadır. Dolayısıyla bir doktor/ eczacı/ diyetisyen önerisi ile güvenilir kedi otu formları uykusuzluk sorununu hafifletmeye yardımcı olmaktadır.
Lavanta
Yatıştırıcı etkisiyle popüler olan lavanta, aslında önceden Akdeniz bölgesinde yetişen ancak günümüzde çoğu yerde rastlayabileceğimiz bir bitki…
Yatıştırıcı ve sakinleştirici etkisini destekleyen birçok bilimsel çalışma da mevcut. Tayvan’da 80 lohusa kadında yapılan çalışmada günde 2 fincan lavanta çayı içen ve lavanta yağı koklayan kadınların daha az yorgunluk hissettiği belirlenmiştir. Uykusuzluk sorunu çeken 120 birey üzerinde yapılan başka bir çalışmada ise günün farklı saatlerinde 2-3 kez lavanta koklamanın bu sorunu hafiflettiği sonucuna ulaşılmıştır. Uyku kalitesi konusunda belirgin sonuçlara ulaşılmasa da uykusuzluğu ve gerginliği hafifletmek adına lavanta da kullanılabilir bitkisel bir çözümdür.
Nane
Nane, uyku ve yorgunluk konusunda aromatik yapısıyla, hem çayının hem yağının kullanılabilir olmasıyla lavantaya benzerlik gösteren bir çözümdür. Uykuya dalmada güçlük çekildiğinde, baş ağrısı, uykusuzluk ve yorgunluk durumlarında lavanta ile birlikte ya da tek başına kullanılabilecek bir alternatiftir.
Nane çayı konusunda dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta hamilelerin ve emziren annelerin tüketimden kaçınması gerektiğidir. Nane; mentol içerir, kasları gevşetme etkisi vardır, mutlaka doktora da danışılmalıdır. Nanenin sindirimi rahatlatıcı, hazımsızlığı giderici özellikleri de rahat uykuya yardımcı olmaktadır. Nane grubunda bulunan limon otu da uykusuzluk için önerilen bir alternatiftir. Küçük bir grupta 15 gün süre ile yapılan bir çalışmada günde 600 mg limon otu alımı ile uykusuzluk belirtilerinin %42 azaldığı saptanmıştır.
Pasiflora
Yapılan uykusuzluk çalışmalarında sıkça karşımıza çıkan bir başka çözüm de pasiflora destekleridir. 60 gün süren bir çalışmada pasifloralı çay tüketmenin uykuya dalmayı kolaylaştırdığı tespit edilmiştir. Yapılan bir başka çalışmada ise düzenli pasiflora alımı ile uyku süresinin uzadığı ve yorgunluk hissinin azaldığı sonuçları dikkat çekmektedir.
Tüm bu araştırma sonuçlarına ve bitkisel içeriklere baktığımızda, uyku kalitesini artırmak ve yorgunluk hissini azaltmak için elimizde pek çok alternatif bulunmaktadır. Ilık bir duş almak, sakin bir müzik dinlemek ya da sevdiğiniz bir kitabı okumaya ek olarak yapabileceğiniz bu çözüm önerileri ile uyku kalitenizi ve dolayısıyla yaşam kalitenizi artırmanız mümkündür.
İlginizi çekebilir: Antioksidan deposu sağlıklı ve lezzetli: Beyaz çay nasıl tüketilmeli?