X

Psikolojik rahatsızlıklara travma perspektifinden bakmak: EMDR terapisi

Bu hafta, oldukça yaygınlaşan ve benim de kullandığım bir terapi yöntemi olan EMDR (Eye Movement Desensitization And Reprocessing) terapisinden bahsetmek istiyorum.

EMDR yani Türkçe açılımıyla “Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme”, travmaya maruz kalmış bireylerin tedavisinde kullanılmak üzere Francine Shapiro (1989) tarafından geliştirildi. Daha sonra, diğer psikolojik rahatsızlıklara da travma perspektifinden bakılması ile birlikte, farklı problemleri de tedavi etme amacıyla yeniden yapılandırıldı. Türkiye’de ise, 1999 yılında olan Marmara depreminin ardından yurt dışından gelen ekibin Türk psikologlara bu yöntemi öğretmesi ile birlikte kullanılmaya başlandı.

EMDR terapisi nasıl işler?

EMDR terapisi, Adaptif Bilgi İşleme Modelini temel alarak oluşturulmuştur. Bu modele göre beynimiz, her yaşadığımız şey ile ilgili edindiğimiz bilgiyi işler ve işlevsel bir biçime sokar. Bu anılar; duygu, düşünce, beden duyumu, ses ve hatta koku gibi bilgilere göre oluşur ve ilgili anı ağı ile bütünleşir. Örneğin, eğer naftalin kokusu aldığınızda anneannenizin evi aklınıza geliyorsa, naftalin kokusuyla birlikte ilgili anı ağının harekete geçtiğini söyleyebiliriz.

Aslında birçok psikoterapi modeli bu bütünleşmeyi farklı bir ekolü temel alarak açıklar. EMDR terapisinin de psikodinamik, bilişsel ve davranışsal yaklaşım gibi farklı yaklaşımların öğelerini bir araya getiren bir terapi yöntemi olduğunu söyleyebiliriz.

Adaptif Bilgi İşleme Modeline göre, kişi için baş etmesi zor, travmatik olaylar işlevsel biçimde depolanmaz. Baş etmesi zor durum eşliğinde gelen yeni bilgi, anı ağı ile bütünleşemez ve sonucunda duygu, düşünce ve davranış olarak rahatsızlıklar ortaya çıkar. Yaşanılan olumsuz olaylar ile birlikte, travmatik anı ağı tetiklendiğinde kişinin yaşamı olumsuz etkilenir. Uyku problemi, yeme problemi gibi fiziksel belirtiler, öfke, kaygı gibi duygusal belirtiler görülebilir.

EMDR terapisi, fizyolojik temelli bir terapi yöntemidir. Beyin, deneyimleri ve bunlardan gelen bilgileri REM uykusu esnasında işler. Çalışma sırasında anının bütünleşmesi amacıyla REM uykusundaki aktivasyon temel alınarak çift taraflı uyarım yapılır.

Travma perspektifinden bakıldığında; sadece deprem, sel gibi doğal afetler, terör, savaş veya taciz, tecavüz gibi olaylar değil iş yerinde, okulda yaşanan bir başarısızlık, birinin yaptığı bir hareket, bir kavga gibi olayların da etkisi travmatik olabilir. Aynı zamanda, erken çocukluk döneminde, hatta anne karnında yaşanan travmalar da yetişkinlik yaşamını etkileyebilir. Buna göre, kişinin güncel hayatta yaşadığı olayların, eski travmaları tetiklemesi söz konusudur. Bu yüzden fobi, sunum yaparken kaygı, dikkat problemleri (çocuk ve yetişkinlerde), ilişki problemleri gibi bir çok sorunun arkasında çoğu zaman travma olabilir.

Araştırmalar, depresyon, kaygı bozukluğu, fobi, obsesyon, psikolojik kökenli bedensel ağrılar ve dikkat eksikliği gibi bir çok konuda EMDR terapisinin etkili olduğunu göstermektedir.

Dolayısıyla EMDR terapisinde Adaptif Bilgi İşleme Modeli temel alınarak travma perspektifinden bakılır ve bilginin/deneyimin yeniden adaptif bir şekilde depolanması hedeflenir. Anının yeniden işleme yoluyla duyarsızlaştırılması ile rahatsızlıklar azalır veya ortadan kalkar.

 

Kaynak: emdr-tr.org

Uzm. Klinik Psikolog Berfin Bozkurt: Berfin Bozkurt, Fransa Strasbourg Üniversitesi’nde Psikoloji eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye’de Klinik Psikoloji dalında yüksek lisans derecesi almıştır. Fide Danışmanlık Merkezi’nde çocuk, genç ve yetişkinlerle psikoterapi yapmaktadır. Fransa’da travma konusu üzerine yaptığı doktora eğitimini İstanbul’dan yürüterek devam etmektedir. Ayrıca okullara danışmanlık kapsamında eğitim ve seminerler vermektedir. Terapi çalışmalarında bilişsel davranışçı terapi, EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme), oyun terapisi kullanmaktadır. berfinbozkurt@gmail.com

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale