Psikolojik destek alma ihtiyacına temelden giriş: Psikolog kimdir?

Yıllardır psikologlar olarak mesleki tanım konusundaki ihtiyacımız sanıyorum son zamanlarda daha da zorunlu hale geldiğini hissettiğimiz bir konu olmaya başladı. Artık bizler bu boşluktan faydalanmaya çalışanları tespit ettikçe hem mesleğimizin değeri hem de ruh sağlığı alanının ve insan sağlığının önemi için gereken müdahalede bulunuyoruz.

Peki ya alanda çalışmayan ve bir ruh sağlığı profesyoneline gitmek isteyenler “gerçek” psikoloğa nasıl ulaşabilecekler? Bu ayki yazımın amacı sadece tanımlama yapmanın ötesinde varolan bu boşluğu bilgilenme sayesinde hep birlikte kapatabilmektir.

Ruh sağlığı alanında çalışan kalabalık bir ekip bulunmaktadır. Psikoloji bilimi çok yönlü bir disiplin olup  hizmet ettiği tek mecra elbette ki ruh sağlığı alanı değildir. Ben ise sadece çalışma alanımın sınırları içerisinde bulunan tanımlamalara yer vermeye çalışacağım.

Psikolog kimdir?

Psikologlar; üniversitelerin ilgili fakültelerinden 4 yıllık Psikoloji lisans bölümünü tamamlayan kişilerdir.  Psikoloji biliminin bir çok alt dalı bulunmaktadır. Adli psikoloji, deneysel psikoloji, klinik psikoloji, bilişsel psikoloji, gelişimsel psikoloji, evrimsel psikoloji, sosyal psikoloji ve daha başka alt alanları da bulunmaktadır. Tüm bu alanları insana, doğasına ve davranışlarına farklı yollardan ilerleyerek ulaşırken aynı zamanda birbirlerini de beslerler.

Psikologlar faaliyet gösterdikleri kurumların gerekliliklerine bağlı olarak almış oldukları sertifika eğitimleri çerçevesinde:

• Birey ve/veya yakınları ile görüşme ve gözlem yaparlar, kuruma uyumlarına yardımcı olurlar. Eğitimini almış olduğu psikolojik girişimleri yürütürler
• Objektif ve tarama test uygulamalarını yürütürler ve rapor hazırlarlar
• Psikolojik destek, rehabilitasyon ve psiko-eğitim çalışmaları yürütürler
• Koruyucu Ruh Sağlığı Hizmetlerine katkıda bulunurlar
• Hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesinde ve uygulanmasında görev alırlar
• Alan çalışmalarına katılırlar
• Araştırma ve incelemelerde görev alırlar.
• Psikologlar, yukarıda sayılan görevlerini diğer meslek elemanlarıyla işbirliği içinde yürütürler.

(TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ TANIMLAR KOMİSYONU RAPORU)

*** Sadece lisans eğitimini tamamlamış bir kişi eğer terapi eğitimi ya da yüksek lisansı yoksa psikoterapi hizmeti veremez.

Klinik psikologlar; psikoloji lisans eğitimlerinin üzerine klinik psikoloji alanında yüksek lisanslarını tamamlayan kişilerdir.  Bilim ve teori klinik bilgi üzerinde şekillenerek fonksiyonel olmayanı ve patolojik olanı tespit edebilme ve üzerinde çalışabilme yeterliliği kazandırır.

Psikoterapistler; geçerliliği olan bir terapi ekolünün eğitimini almış ve süpervizyon sürecini tamamlamış olan kişilerdir. Bu terapi eğitimleri arasında Bilişsel Davranışçı Terapi, Psikanalitik Terapi, Varoluşcu Psikoterapi yaygın kullanılan terapi ekolleri arasında bulunmaktadır.

Pedagog/ Çocuk psikologları; en çok kafa karıştıran unvanlardan biri de pedagogtur. Çocukları için uzman desteği almak isteyen ebeveynler pedagog arayışına geçmektedir ancak şu ayrım önemlidir; 1982’den beri Türkiye’de pedagoji alanında bir lisans eğitimi verilmiyor. Maalesef çocuk gelişimi bölümü mezunları kendilerini pedagog olarak tanımlayıp tedavi yapabiliyorlar ancak bu tamamen usulsüz bir durum. Çocuklar için tedavi hizmeti veren kişilerin çocuk odaklı klinik psikoloji mezunu olmaları ya da çocuklarla terapi üzerine eğitim almış olmaları gerekmektedir.

Herhangi bir sebeple psikolojik destek almak insan sağlığı için bir ihtiyaçtır ve bu ihtiyaç doğrultusunda kime gitmeniz gerektiğini bilmek ise bir haktır. Bunun için kişinin eğitimlerine yönelik bilgilendirilme isteyebilirsiniz.