Propriosepsiyon: Pozisyon-Postür-Hareket duyusu
İlk defa, 1906 yılında bilim insanı Sherrington tarafından tanımlanan propriosepsiyon, beş duyumuz (görme, işitme, koklama, tatma, dokunma duyusu) gibi bir duyudur. Eklem pozisyon duyusu ve kinestezi yani hareket farkındalığıdır. Beyninizi hareketlerinizle birleştirmektedir.
Propriosepsiyon, iç algı ya da öz duyum olarak da ifade edilmektedir. Beynin, bedenin farklı parçalarının birbirine ve ortama kıyasla nerede konumlandığını ve nasıl hareket ettiğini bilmesini sağlayan duyudur. Eklemlerin pozisyonunu, konumunu ve hareketini algılama duyusudur.
Propriosepsiyon neden önemlidir?
Proprioseptif duyunun yetersiz olması, fonksiyonel olarak yürüme hızında azalma, adım uzunluğunda kısalma, total yürüme süresinde azalma ve yürüyüş ritminde bozulma gibi durumlara yol açar. Özellikle düşme riskinin önlenmesinde ve herhangi bir durumda dengenin korunmasında çok önemlidir.
Günümüzde diz, ayak bileği, omuz gibi eklemlerin rehabilitasyonunda proprioseptif egzersizler sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun yanında, daha iyi denge kontrolü sağladığı kanıtlanmıştır. Proprioseptif rehabilitasyonda amaç, eklem hareketlerinin algılanmasını artırmaktır.
Propriseptif duyunuzu geliştirmek için videoda belirtilen egzersizleri her gün yapabilirsiniz…
Sevgiler…
Referanslar
1.Rogers ME, Page P, Takeshima N. Balance training for the older athlete. Int J Sports Phys Ther. 2013; 8(4):517-30.
2.Morton SM, Bastian AJ. Cerebellar control of balance and locomotion. Neuroscientist. 2004; 10(3):247-59. doi: 10.1177/1073858404263517.
3.Cuevas-Trisan R. Balance problems and fall risks in the elderly. Phys Med Rehabil Clin N Am. 2017; 28: 727-737.
4.Iwasaki S, Yamasoba T. Dizziness and imbalance in the elderly: age-related decline in the vestibular system. Aging and Disease. 2015; 6(1): 38-47.
5.Soyuer F, Ismailogullari S. Aging and balance. Journal of Turkish Cerebrovascular Diseases. 2009; 15 (1): 1-5.
6.Sherrington C. The Integrative Action of the Nervous System. New Haven, CT: Yale University Press; 1906. https://liberationchiropractic.com/wp-content/uploads/research/1906Sherrington-IntegrativeAction.pdf Erişim tarihi: 24.02.2021.
7.Burke RE. Sir Charles Sherrington’s the integrative action of the nervous system: a centenary appreciation. Brain. 2007; 130: 887-894.
8.Lephart SM, Pincivero DM, Giraldo JL, Fu FH. The role of proprioception in the management and rehabilitation of athletic injuries. The American Journal of Sports Medicine. 1997; 25 (1): 130-137.
9.Riemann BL, Lephart SM. The sensorimotor system, part I: the physiologic basis of functional joint stability. J Athl Train. 2002; 37(1):71-9.
10.Riemann BL, Lephart SM. The Sensorimotor System, Part II: The Role of Proprioception in Motor Control and Functional Joint Stability. J Athl Train. 2002; 37(1):80-4.
11.Hewett TE, Paterno MV, Myer GD. Strategies for enhancing proprioception and neuromuscular control of the knee. Clinical Orthopaedics and Related Research. 2002; 402: 76-94.
12.Ozgurbuz C. Spor Hekimliğinde Sensorimotor system. Spor Hekimliği Dergisi. 2013; 48: 91-99.
İlginizi çekebilir: Nörolenfatik reflekslerden haberdar mısınız: Chapman refleks noktalarını nasıl aktive edebilirsiniz?