Vipassana meditasyonunda ‘ne kadar tekrar edersen, o kadar güçlenir’ prensibine inanılıyor. Her gün, aynı saatlerde yapılan meditasyonlarla zihnin dinginliğine aşinalık kazanılıyor. Aynı sevecenliği ve açıklığı günlük hayata eklemek için pratiklerin sürekli tekrarlanması öğütleniyor. Belki önemsiz bir alışkanlık ufacık bir damlaya benzetilebilir fakat damlalar olmadan kocaman denizler nedir?
Geçen hafta uzun bir süreden sonra İstanbul’da ilk kez araba kullandım. Tüm gitmem gereken yerlere sağ salim ve zamanında ulaşmam bir yana, bana bir içgörü de kattı. Bugün biraz İstanbul trafiğinin bende uyandırdığı içgörüyü paylaşmak istiyorum.
Öncelikle, nerede olursan ol anda kalmanın oldukça zor olduğunu fark ettim. “Gideceğim yerde park yeri var mı, buradan ne kadar sürer, kaçta çıkmam lazım, bir çay daha içecek zamanım var mı” gibi sorular zihni sıklıkla geleceğe taşıyor. Olduğum yerin keyfini çıkarmaya çalışsam da bir sonraki adımı düşünmeden edemedim. Bu planlama oldukça gerekli olsa da kendi içimden geldiği gibi spontan ve özgür olamamak beni yaşadığım andan sıklıkla kopardı.
Sonra planıma uygun zamanlarda yola çıktım. Yola çıkmak demek; tek başına değil, diğer araçlarla ahenkle hareket halinde olmak demek. Burada kendi tutumumu korumanın ne kadar zor olduğunu fark ettim. Önce onlara hep yol verdim, sağdan gelip önüme geçen ışıklı ve sesli araçları görevli zannettim, dönüşlerde yaşanan kuralsızlıkları anlayışla karşılamaya çalıştım. Trafikte geçirdiğim zaman ve gittiğim yol orantısı bozuldukça tahammülüm azalmaya başladı. Bu sefer, ben de çevremdekiler gibi davranmaya başladım. Sonra o his sürekli bir hakkını koruma endişesine evrildi, kişiselleşti. Her çalan kornayı kendime sandım, kimi yerlerde normalde verecekken yol vermediğimi fark ettiğimde, içimi bir vicdan azabı kapladı. Ne ara bu kadar kabalaştığımı anlayamadım, kendimden uzaklaştım.
Dur kalk ilerlerken aklımdan “Acaba şu sokaktaki bağlantıdan gitsem daha mı kısa sürerdi?” soruları geçmeye başladı bu kez. “Ama orada ışıklar var, ancak 3 araba geçiyor, daha kilittir” diyerek kendimi sakinleştirmeye çalıştım. Adım adım ilerlerken, kullanmadığım tüm yollar gözümün önünden geçti. Pişmanlıkla ve kararsızlığın bu kadar kolay doğmasına şaşırıp Google’dan aldığım navigasyona ve tahmini varış saatine güvenip devam ettim yoluma.
En son varacağım yere geldiğimde arabanın içinde birkaç dakika durup nefes alma ihtiyacı hissettim. 18 km’lik yolu 85 dakikada katederken bir sürü duygu ve düşünce yaşadığımdan; zihnimi eve çağırmak istedim. Biyolojik olarak bedenimin de zihnimi takip ettiğini biliyorum, bu stresli duygu denizinde kim bilir ne hormanlar salgılandı diye içimden geçirirken “Neyse ki bitti” dedim. Ve günüme kaldığım yerden devam ettim.
En başta dediğim gibi, neyi pratik edersek o güçleniyor hayatımızda. Benim şu kısacık tecrübem bile gelecek kaygısı, planlama sorumluluğu, kararsızlık, rekabet ve daha bir sürü duyguyla doluyken, düzenli olarak bu tecrübeyi yaşayanlar nasıl hissediyorlar? Hangi duygular uyanıyorsa o yolda, hayatlarında da benzer hisler taşıyorlar mı? Belki komik olacak ama; trafikteki tutumumuz hayattaki tutumumuzu şekillendiriyor olabilir mi? Ya da tam tersi? Belki artık insanları hatta kendini tanımanın en iyi yolu tatile çıkmak değil de ‘rush hour’da köprüyü geçmek olabilir mi?
İlginizi çekebilir: Sürekli ilerleyen bir yolda farkındalığı geliştirmek mümkün mü?