Haydi gelin itiraf edelim; son anda planları iptal etmekten siz de tuhaf bir zevk alanlardan mısınız? Aniden gelen bir istekle hiçbir plana bağlı olmadan canınızın istediğini yapmak istediğiniz olmuyor mu? Böyle zamanlarda özgürlük sadece bir WhatsApp mesajı veya telefon konuşması uzağınızdadır. Ancak kabul edelim, birini son anda ekmek, planları iptal etmek insan ilişkileri bakımından yıkıcı ve son derece kaba bir davranış. Peki planları son dakikada iptal etmek bu kadar kötü bir davranış şekliyken, neden bunu yaptığımızda büyük bir rahatlama duygusu hissediyoruz?
Planları iptal etmeyi neden seviyoruz?
Wired to Connect kitabının yazarı Amy Banks’e göre planları son dakikada iptal etmekten hoşlanmanın en büyük nedeni, yoğun bir programa sahip olmak ve bu program içinde kendine zaman ayıramamak. İş hayatı, aile, günlük yapılması gereken işler arasında bir o yana bir bu yana savrulurken birçoğumuz şöyle kanepeye uzanıp, hiçbir şey yapmadan televizyona bakacak kısacık bir zaman bile bulamıyoruz. Yapılan bazı planlar ise işte tam böyle vakitlere denk geliyor. Karşı tarafa “üzgünüm”lerle dolu kısacık bir mesaj gönderip birçok kişi kendine ayırdığı o tatlı zamanın tadını çıkarmaya çalışıyor.
Houston’s Bauer College of Business‘tan Dr. Melanie Rudd’a göre bir şeyi yapmak için yüzde 100 heyecanlı olmadığınız zamanlarda da planları iptal etmek insanda tuhaf bir tatmin duygusu yaratıyor. Bir araya geleceğiniz kişi sizi zihinsel açıdan yoruyorsa, strese sokuyorsa, söz verdiğiniz sırada “Neden olmasın?” dediyseniz ama artık öyle hissetmiyorsanız, böyle zamanlarda planları iptal etmek insanda bir rahatlama duygusu yaratabiliyor. Üstelik, bu tür iptallerde kendinizi suçlu da hissetmeyebiliyorsunuz. Kısa bir mesajla gelemeyeceğinizi söyleyerek, karşı tarafın öfkesiyle yüzleşmekten veya hayal kırıklığına uğramış sesini duymaktan da kurtulmuş oluyorsunuz.
İşte bu şekilde planları iptal etmek artık sosyal açıdan da kabul edilir bir şey haline geldi. “Bu akşamki planımı iptal edebilirim çünkü herkes yapıyor” veya “Planlarımı iptal edebilirim çünkü bunu daha önce de yaptım ve dünyanın sonu değildi” şeklinde düşündükçe, gelecekte bu davranış modelinin daha sık görüleceğini söylemek mümkün.
Planları iptal etme alışkanlığından nasıl vazgeçilir?
Planları son dakika iptal etmek, karşınızdakini ekmek kaba, yıkıcı ve saygısızca bir davranış. Üstelik bu kötü alışkanlık, uzun vadede arkadaşsız kalmanıza da neden olabilir. Eğer bu döngüyü kırmak ve bu kötü alışkanlığınızdan vazgeçmek istiyorsanız, yapabileceğiniz pek çok şey var. Örneğin çok fazla plan yapmaktan vazgeçerek işe başlayabilirsiniz. Her şeye “evet” deme alışkanlığınız yüzünden programınızı çok doldurduğunuz ve kendinize vakit ayıramadığınız için planları ediyor olabilirsiniz. Gelen tekliflere yanıt vermeden önce programınızı gözden geçirin ve gerçekten bu teklife katılıp katılmak istemediğinizi düşünün. Böylelikle sadece çevrenizdekilere karşı değil, kendinize karşı da daha dürüst olabilirsiniz. Eğer futboldan hoşlanmıyorsanız, arkadaşlarınızın birlikte maç izleme davetine olumlu yanıt vermeyin. Davet edildiğiniz ortamda hoşlanmadığınız bir kişi varsa, her seferinde o daveti kabul etmeyin.
Bir şeye evet veya hayır demeden önce, vereceğiniz yanıtın sizin ihtiyaçlarınıza uygun olduğunu düşünmek işleri kolaylaştırabilir. Houston Üniversitesi’nden Dr. Chip Raymond, gelecekte yapacağınız potansiyel planlarınızın en önemli üç unsurdan en az birini karşılaması gerektiğini söylüyor: “İstediğiniz şeyi yapma duygusu, kendini yeterli ve etkin hissetme, kendini ait hissetme. Eğer karşınıza çıkan planlar bunlardan herhangi birini karşılamıyorsa, o halde o plana hiç katılmamalısınız.”
Eğer tüm bunlara rağmen, yine de yaptığınız planlara sadık kalmakta zorlanıyorsanız, bu sefer kendinizi biraz zorlamanın ve her zamanki kaçış yollarınızı kapatmanın vakti gelmiş demektir. Buluşma saatinden önce kendi kendinize arkadaşınıza mesaj atma yasağı getirin ve onu sadece arama hakkına sahip olduğunuzu düşünün. Evden biraz daha erken çıkın, böylelikle kanepeniz her zamanki kadar çekici gelmeyecektir. Geçmişte verdiğiniz sözleri tuttuğunuz zamanları hatırlayın.
Doğru bir zihinsel altyapı oluşturup kaçış yöntemlerinize karşı ufak taktikler geliştirerek, planları son anda iptal etme alışkanlığınızdan kurtulabilirsiniz. Aksi durumda, sosyal hayatınızı mahvetme riski taşıdığınızı unutmayın.
İlginizi çekebilir: Hayatınızı kolaylaştırıp düzene sokacak “küçük ve sihirli” alışkanlıklar
Kaynaklar:
Lifehacker
Men’s Health