Örgüsel ağlar doğal afetlerin, büyük çaplı politik değişikliklerin veya baskıların olduğu dönemde zincirleme router’ların mini Wi-Fi bağlantısına aktarılmasıyla düşük maliyetli ve güvenli bir bağlantı oluşuyor. Ancak şu sıralar Philedelphia yakınlarındaki Northern Liberties’de birdenbire ortaya çıkan bir bağlantı, birbirine sanal ortamda bağlı olan toplum için ev niteliği taşımaya başladı. Bamboowifi adındaki bu girişimin, Verizon ya da Comcast gibi büyük telekom şirketlerine alternatif olabileceği söyleniyor.

Bamboowifi’ın kurucularından James Gregory ve David Platt, aslında farklı geçmiş deneyimlerden geliyorlar. Gregory Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın Halkla İlişkiler bölümünde ve İnvestment House’ta pazarlama departmanında çalıştıktan sonra kendi tercüme şirketi açmış. Platt ise sahneye çıkmadan önce, birbirine yakın bakış açısı olan internet servis sağlayıcısı Time Warner ve Comcast’te çalışmış.

‘İnternet hayatımızın önemli bir kısmını kaplıyor ve insanlar her yerde internete bağlı olmak istiyorlar. Cep telefonlarının veri kullanım ücretleri maliyetli olduğundan insanlar hep ‘Bedava Wi-fi’ olan yerleri tercih ediyorlar. Sonuçta bizde bu ihtiyacı gördük ve bunu karşılamak istedik’ şeklinde düşüncelerini belirtiyor Platt.

Bağlantı kar amacı güden bir oluşum olmasına karşın ücretsiz, ancak reklam destekli olarak çalışıyor. Kullanıcılar kolaylıkla sisteme girip, yerel reklamları 25-30 saniye kadar izledikten sonra karşılığında 1 saatlik bedava internet kullanımına sahip oluyorlar. 1 saatin sonunda yeniden internet bağlantısına sahip olmak için reklamları yeniden izlemeniz gerekiyor. Şu an test aşamasında olan proje tek bir bağlantı noktasıyla Liberty Lands Park’ta geniş bir araziye bağlantı sağlıyor.

Gregory bu projeyi insanların internete bağlanmaları için bir fırsat olarak görüyor ve ekliyor: ’Sanal dünyada her şey çok hızlı gelişiyor; ancak internete bağlanmanın kendisi geçmişe bağlı kalmış durumda. Özellikle ücretsiz servis modeli verdiğimizde, iş dünyasında başarılı bir iş yapmamızın yanı sıra dünyaya temel ve anlamlı bir katkı sağlayacağımızı hissediyorum’.

Bamboowifi’ın erişim noktaları şirket tarafından belirleniyor; ancak Platt’ın söylediğine göre bir kere ana örgüsel ağ çalışmaya başladığında, Bamboowifi şirketi size tak-çalıştır aletler teklif ederek kabul ederseniz evinize yollayacak. Örgüsel ağ genel internet yavaşladığı zaman bile işlevini yitirmeyerek, insanlara iletişim için lokal internet bağlantısı sunacak.

Bamboowifi daha şimdiden Penn Treaty Special Services adındaki kar amacı gütmeyen özel bir kuruluş tarafından bağlantı ağını genişletmesi için 15.000 dolar bağış aldı. Gregory ağın mart veya daha erken bir dönemde genişleyeceğini ve sonunda ise tüm Northern Liberties’deki bağlantıyı aktif hale getirmek istediklerini belirtiyor. Amaçladıklarının 20-25 bağlantı noktası kurmak olduğunu ifade ederken, gerçekte istedikleri kadar bağlantı noktası kurabiliyorlar. Yani ne kadar çok bağlantı noktası, o kadar güçlü sinyal demek oluyor.

Gregory, Philadelphia’da yaşayan insanların Comcast gibi geleneksel internet servis sağlayıcıları kullandıklarını belirtip, onları oligopoli (genelde 3-4 şirketin hakimiyet kurduğu piyasa) olarak nitelendiriyor ve insanların farklı alternatifler görmekten hoşnut olacağını sözlerine ekliyor.

Şu anda tek bir erişim noktasından 60 farklı kullanıcı erişim yapabiliyor. Gregory’nin söylediğine göre toplamda günde 200-300 ziyaretçiye ulaşıyorlar. En yoğun oldukları gün 2000 kullanıcıya servis sağlamışlar. İnsanların ortalama 5 dakika ve üzerinde servis aldıklarını gözlemlemişler. Bamboowifi, 2016 yılında ağını genişlettiğinde bu sayıyı günde 300-600  kullanıcıya çıkarmayı planlıyor.

Bamboowifi CEO ve CTO’su David Platt amaçlarını şu sözlerle dile getiriyor: ‘Biz sadece bu noktada değil çevre noktalarda da erişim sağlayabileceğiniz örgüsel ağ servisi sağlıyoruz. Yani işten çıkıp eve gittiğinizde, köpeğinizi gezmeye çıkardığınızda, restauranta veya spora gittiğinizde kısaca her noktada size servis sağlayacak bir yapı oluşturmayı hedefliyoruz.’

Bamboowifi nasıl çalışıyor?

Bamboowifi Cisco Meraki erişim noktalarını kullanıyor. Wi-Fi aygıtları ağ geçitlerini ve tekrarlayıcıları (repeater) işlevsel hale getiriyor.The Meraki’nin 3 radyo yayını bulunuyor. Bunlardan bir tanesi kullanıcı deneyimi tasarımıyken, bir diğeri komşu aygıtları buluyor ve üçüncüsü ise sürekli olarak siber korsanların(hacker) saldırılarına karşı koruma sağlıyor. Eğer bir tehdit algılarsa, radyo yayını bağlantıyı kesiyor. Birkaç erişim noktasında fiber optik kablo bulunuyor, ancak birçoğunda örgüsel ağ ile iletişime geçebileceğiniz tek tekrarlayıcı bulunuyor.

The Meraki tekrarlayıcıları maksimum 30 Db sinyal gücüne karşı önceden yapılandırılmış durumda bulunuyor. Platt, Bamboowifi bağlantısının saniyede 5 ile 7 megabyte bağlantı hızı sağlayarak şu an kullanılan telefon servis sağlayıcılarından hızlı olduğunu belirtiyor.

Bağlantının yanındaki yerel işletmeler ise bu gelişmeden en çok mutlu olan kesim gibi görünüyor. Northern Liberties’de yer alan Stay Fly May Thai spor salonu sahibi Justine Greskiewicz parktaki internet hızının en az evindeki internet hızı kadar iyi olduğunu söylüyor ve Wi-Fi ücreti veya herhangi bir ek ücret ödemeden ücretsiz internete erişmenin oldukça iyi ve çekici bir fikir olduğunu dile getiriyor.

New York Code+Design idare amiri ve kurucusu Zech Feldman, Bamboowifi’yı N3rd Street’teki bir doğum günü partisinde ilk kez denediğini ve kolayca erişilebildiği gibi tek bir erişim noktası olmasına rağmen birçok noktada da çok iyi çektiğini dile getirdi: ’Sinyal arazinin bir ucuna kadar oldukça güçlüydü; sadece bir noktada kesildi. Bağlantının hızı ne çok yavaş ne de çok hızlı, standart olduğunu söyleyeybilirim’.

Feldman örgüsel ağın kamu Wifi ağının geliştireceğini ve insanlarında buna hızla entegre olacağını düşündüğünü dile getiriyor. ‘İnsanlar ne kadar kolay bağlanırlarsa, birbirleriyle o kadar kolay iletişime geçerler.’

Örgüsel ağın yaygınlaşması

Eğer Bamboowifi N3rd Street ve Northerin Liberties’de ağı genişletebilirlerse, Philadelphia’nın her noktasını kapsayan geniş bir bağlantı servisi sunmayı amaçlıyorlar.

Platt Philadelphia’nın bina topoğrafyasının da onlara yardımcı olacağını söylüyor: ‘Her yer 2-3 katlı binalar ve evlerle dolu. Burada sinyali engelleyecek yüksek binalar ve gökdelenler çok sayıda bulunmuyor. Philadelphia’dan sonraki durağımız ise benzer topoğrafya ve demografik yapısıyla Boston olacak.’

Gregory gelecekte Wi-Fi’ların kendileri gibi özel örgüsel ağ şirketlerinin veya kamu kuruluşlarının şu anda GSM şirketlerinin yaptığı işi yapabileceğini hayal ediyor. Aynı örgüsel ağ deneyimini Brooklyn’de Red Hook Wifi, Pittsburg’da Meta Mesh ve Detroit’te Community Technology Project gibi şirketler de kullanıyor. Gregory kendisinin ve diğer insanların yüksek internet tarifeleri yüzünden bu alana yöneldiklerini söylüyor.

Yukarıda saydığımız Wi-Fi örgüsel ağ şirketlerinin Bamboowifi’dan farklı olarak hepsi kar amacı gütmeyen, kamu kuruluşu olup reklam kullanmıyorlar. Ayrıca Amerika’nın farklı şehirlerinde, dünyanın diğer birçok şehrinde bulunduğu gibi kamuya ait ücretsiz Wi-Fi noktaları bulunuyor.

Platt Bamboowifi modelinin 2.4-5 gigahertz (yani saniyede yapılan işlem) olmasının lisanssız radyo yayını olması yüzünden bürokratik engellemelerle karşılaşmasını eleştiriyor. Aynı zamanda Bamboowifi’ın kar amaçlı modelinin sürdürülebilir olduğunu, politik değişiklerden etkilenmeyeceğini düşünüyor.

5 yıl önce Bamboowifi’da web app geliştiricisi olarak çalışan John DeSpirito, Platt’ı doğrulayarak kamuya ait Wi-Fi girişiminin birçok şeyi değiştirebileceğini, ancak girişimlerinin önünde engeller olursa yavaş büyüme gerçekleştireceklerini ve çökebileceklerini düşünüyor.

‘Teknoloji çok hızlı ilerliyor ve hızlanıyor. Bizim gibi halkın yararına olan girişimler, özgürlüğümüzü kısıtlayan soruşturmalar ve onay süreçleri olmaz daha hızlı ilerleyebilirler’ diyerek sistemi eleştiriyor Platt.

Northern Liberties Neighbours Association mali işler müdürü Steve Richman Gregory ve David Platt’ın vizyonlarını destekliyor. Steve, Bamboowifi’ın Penn Treaty Special Services District’ten finansman sağlamasına yardımcı oluyor.

‘Bence bu girişim çevredeki semtleri kalkındıracak. Northern Liberties’in ücretsiz Wi-Fi bağlantısının olduğunu söylemek güzel olacak . Ve eğer bu girişim başarılı olursa şu anda internet servis sağlayıcılarında kotalı internet kullanmak için para ödeyip bundan mutsuz olan insanlar bu girişimden yararlanabilecek.’

Ana merkezi N3rd Street’te bulunan yazılım şirketi Jarvus Innovations da Bamboowifi’ın girişimini destekliyor. Şirket erişim noktaları tedarik ettiği gibi, Bamboowifi ‘ın 24 Ekim 2015’te ilk kez ortaya çıkmasına da yardım etmiş.

Jarvus Danny Harvith, Bamboowifi ağının insanları birbirine daha bağlı hale getireceğini düşündüğü gibi, maddi olarak internet kullanmaya imkanı olmayan insanlar için de mükemmel bir fırsat olduğunu düşünüyor.

‘İnternet bağlantısı kamu hizmeti ve kamu yararına olmalıdır. Bu durum toplum için, iş dünyası ve eğitim için hayati derecede önemlidir. Eğer biz insanlara ücretsiz internet sağlarsak, az hizmet almış insanların kendilerini ölçülemeyecek derecede geliştirmelerine yardımcı oluruz.’ diyerek konuyu başka bir boyuta taşıyor.

Sonuçta, Bamboowifi Philadelphia’da büyüyecekmiş gibi görünüyor olsa da onlar şu anda insanlar örgüsel ağı evlerde ve cep telefonlarında kullanılan internete ek servis olarak görüyorlar. Başka bir deyişle, dışarıda gezerken veya parkta otururken faturalarının artmaması için alternatif bir servis olduğunu düşünüyorlar.

Sözlerine nokta koyarken şunları söylüyor Platt: ‘Cep telefonlarınız Wi-Fi bağlantıları uluslararası bir hal aldığı zaman Wi-Fi sabit hattınıza dönüşecek. Ancak bu durum için önce hattın yeterince geniş bir alanda ve güçlü olması gerekiyor. Bunlar gerçekleştiğinde Wi-Fi her şeyimiz olacak ve gelecek bize bunu gösteriyor.’

Kaynak:

theverge.com