dummy

Otizm, kız çocuklarında neden daha geç teşhis ediliyor?

Otizm spektrum bozukluğu (OSB), erken çocukluk döneminde başlayan ve bireyin sosyal etkileşim, iletişim ve tekrarlayıcı davranışlarını etkileyen nörogelişimsel bir durum. Ancak, erken çocukluk döneminde teşhis edilmesine rağmen kız ve erkek çocuklarındaki teşhisi arasında oldukça ciddi farklar var. Çalışmalar gösteriyor ki otizm, kız çocuklarında erkek çocuklarına göre daha geç teşhis ediliyor, bunun da temel nedeni ne yazık ki sosyal normlar.

dummydummy

Kız çocukları, sosyal uyum yetenekleri ve daha az belirgin semptomlar göstermeleri nedeniyle genellikle gözden kaçarken, erkek çocukları klasik belirtilerle daha erken tanı alabiliyor. Bu da otizmin erkek çocuklarında daha yüksek oranda teşhis edilmesine rağmen, kız çocuklarında belirtilerin daha az fark edilmesi veya farklı şekilde ortaya çıkmasıyla teşhis oranlarında dengesizlik yaratıyor.

Kız çocuklarında otizmin teşhis edilmesi, erkek çocuklarına kıyasla daha geç ve daha zor. Bunun altında yatan en büyük nedenlerden biri, kızların sosyal normlara uyum sağlama eğilimleri ve bu uyum sürecinde otizm belirtilerini maskeleme yetenekleri.

Life on the Spectrum’un yayınladığı bir deneyde kız ve erkek çocuklarına ayrı ayrı ‘tuzlu jelibon’ veriliyor ve çocuklardan tadını nasıl bulduklarını değerlendirmeleri isteniyor. Deneyde kız çocukları, yedikleri şeyin tadını gerçekte beğenmemiş olsalar bile olumsuz tepkilerini maskeleyerek ‘beğenmiş gibi’ davranıyorlar. Tiksinme gibi duyguları gizleyerek empati gösteriyorlar ve onlara tuzlu jelibon veren kadını incitmek istemiyorlar.

Erkek çocukları ise tuzlu jelibonun tadına bakar bakmaz beğenmediklerini belli ediyor ve ‘neden içinde tuz var’ gibi sorular yöneltiyorlar. Bir yandan oldukça eğlenceli bir yandan da arka planda üzücü olan bir video çıkıyor böylelikle karşımıza. İzlemek isterseniz linki aşağıda:

Bu deneyde de görüldüğü üzere kız çocukları başkalarının duygularını incitmemek için küçük yalanlar söylüyor, karşısındakine nezaket gösteriyor ve sosyal normların farkında hareket ediyor. Erkek çocukları ise tepkilerini gizlemiyor ve karşı tarafın incinip incinmeyeceği üzerine düşünmeyerek ne hissettiklerini dile getiriyor. Araştırmacıların da belirttiği gibi kız çocukları, erkek çocuklarına kıyasla uyum sağlama konusunda güçlü bir arzuya sahip, dolayısıyla maskeleme yetenekleri fazlaca gelişmiş durumda ve bu nedenle de otizm gibi nörogelişimsel durumların teşhisi kız çocuklarında daha zor.

Erkek çocukları otizm belirtilerini dışa vururken, kız çocukları sosyal ipuçlarını gözlemleyerek bu belirtileri baskılama eğiliminde olabilirler. Peki neler yapılabilir?

  • Dolayısıyla mevcut otizm teşhis yöntemleri, kız çocuklarındaki belirtileri daha iyi tanıyacak şekilde revize edilmeli, cinsiyet farkı değişkeni hesaba katılmalı.
  • Aileler ve öğretmenler, kız çocuklarında otizmin farklı belirtiler gösterebileceği konusunda bilinçlendirilmeli.
  • Otistik kız çocukları, sosyal beklentiler nedeniyle kendilerini bastırmamaları için cesaretlendirilmeli.
  • Toplumda farkındalığın artması ve teşhis yöntemlerinin güncellenmesiyle, otizmli kız çocuklarına daha erken ve etkili destek sağlanabilir.

Aksi halde kız çocuklarında otizmin geç teşhis edilmesi, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde önemli sonuçlar doğurabilir. Geç teşhis, gerekli desteğin gecikmesine yol açarak sosyal ve akademik zorlukları artırabilir. Kız çocukları genellikle anksiyete, depresyon veya yeme bozuklukları gibi farklı psikiyatrik teşhisler alabilirler. Oysa bu semptomlar, aslında otizmin bir sonucu olabilir. Maskeleme süreci kız çocuklarında uzun vadede tükenmişlik, sosyal izolasyon ve düşük benlik algısına neden olabilir. Tüm bunları gözeterek hem ebeveynlerin hem eğitimcilerin hem de toplumun bilinçlenmesi büyük öneme sahip.

İlginizi çekebilir: Eyvah! Çocuğum DEHB’li ne yapmalıyım?

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Anne evi rahatlığında seçimler: Anneler Günü’ne özel içinizi ısıtacak hediye önerileri

“An-ne”; iki hecesine dünyaları sığdıran; güven, sıcaklık, huzur, sevgi ve daha nice güzel duyguyla bizleri kucaklayan, yorgun günlerin ilacı, mutlu anların ortağı, düştüğümüzde koştuğumuz, sevincimizi ilk paylaştığımız o eşsiz kahraman. İki hece ama içinde bir ömür saklayan… Anne demek bir evin kalbi demek, sevgiyle hazırlanmış sofralar, kahve fincanında biriken mutlu anılar, bir koltukta kurulan huzur, sıcak bir evin rahatlığı demek. Çünkü bir annenin dokunduğu her şey, dünyayı biraz daha yaşanır kılar. İşte bu yüzden Anneler Günü yaklaşırken bu yıl onlara sadece bir hediye değil, hissettirdikleri o tarifsiz sıcaklığı, huzuru, ‘anne evi rahatlığını’ hediye etmek gerek. Ne de olsa her şeyin en iyisini, güzelini, rahatını, konforlusunu hak eden onlar.



Geçmişten günümüze dönüşümler geçirmiş olsa da bu özel ve anlamlı günün değişmeyen en önemli özelliği, kalbimizde ayrı bir yeri olan annelerimizi onurlandırmak için bir fırsat sunuyor oluşu. Şüphesiz ki annelerimizin bize kattığı güzellikleri bir güne sığdırmak mümkün değil ama bu özel günde özenle seçeceğimiz küçük bir hediye, onların bizim için ne kadar değerli olduğunu hissettirmek için şahane bir fırsat olabilir. Önemli olan, seçtiğimiz hediyeye sevgimizi katmak; tıpkı onların her lokmaya, her bakışa kattığı sevgi gibi. İşte birkaç sıcak öneri:

‘Anne kucağı’ gibi: Konforu eve taşıyacak hediyeler

Anne kucağının o benzersiz sıcaklığı, en zor zamanların bile en güzel ilacı değil mi? Ve evet aslında hiçbir hediye tam anlamıyla o sıcaklığı vermeye yetmez ama yine de biraz da olsa yaklaşabilir. Film keyfi için sıcacık ve yumuşacık bir battaniye, polar bir sabahlık, rahat terlikler, evin her köşesini anne sıcaklığına büründürecek ev tekstili ürünleri, yastıklar, kırlentler ve çok daha fazlası ile annelerinize bu Anneler Günü’nde huzur ve konforu hediye edebilirsiniz.

‘Anne eli değmiş’ gibi: Kişisel bakım ürünleri

Annelerimizin dokunduğu her yeri güzelleştirdiği aşikar… ‘Anne eli değmiş gibi’ dendiğinde her ne kadar lezzetli yemekler akıllara gelse de, bir atkının düğümünde, bir buklenin düzeltilmesinde de aynı özen var. Bazen son bir anne dokunuşu her şeyi bambaşka yapabilir. Annenizin kendisine de en az başkalarına gösterdiği kadar şefkatle ve özenle yaklaşması için kişisel bakım ürünlerinden şahane hediyeler seçebilirsiniz. Parfümler, cilt bakım ürünleri, saç şekillendiriciler, makyaj setleri ve çok daha fazlası bu özel günde annenizin yüzünde güller açtırabilir.

‘Annemin tarzı’ gibi: Zamansız, şık ve özel parçalar

Bazı parçalar vardır, bize hep annemizi hatırlatır. Onun yıllardır severek taşıdığı bir fular, özel günlerde takındığı bir broş ya da gençliğinden kalma bir ceket… Şimdi, o hatıraların yanına çok daha özellerini eklemenin tam zamanı. Zarif elbiseler, şık altın takılar, birbirinden güzel aksesuarlar, rahat ayakkabılar, yazlık kombinlerini tamamlayacak parçalar ve çok daha fazlası Anneler Günü’nde harika hediyelere dönüşebilir.

‘Anne sofrasından fırlamış’ gibi: Sofralara renk ve lezzet katan detaylar

Anne sofrası; her tabakta ayrı bir hikaye, her kasede ayrı bir emek ama hepsinde aynı lezzet. Kimi zaman dört gözle beklenen bayram sofralarının, kimi zaman okuldan eve dönüşte karşılayan leziz yemeklerin yıldızı annelerin sofralarını daha da güzelleştirecek, mutfakta geçirdikleri zamanları kolaylaştıracak pratik ve şık ürünler harika hediyeler olmaz mı? Şık yemek takımları, renkli masa örtüleri, kahve makineleri, mutfak robotları, airfryer’lar ve çok daha fazlası tek bir tık uzağınızda.

Pazarama’da ‘anne evi rahatlığında’ alışveriş

Annenize hissettirmek istediğiniz tüm bu duygular, bir hediyeye sığabilir mi? Belki tam olarak değil, ama Pazarama’da, onun kalbine dokunacak seçenekler sizi bekliyor.

Pazarama, binlerce ürün seçeneği, avantajlı fiyatlar, çok kanallı erişim imkanı ve güvenli ödeme alternatifleriyle size anne evi rahatlığında bir alışveriş deneyimi sunuyor. Bir hediye seçin, içine sevginizi katın ve annenize onu ne kadar çok sevdiğinizi bir kez daha gösterin. Aradığınız her şey Pazarama’da.

Ayrıca Anneler Günü’ne özel şahane kampanyalar da sizi bekliyor. Pazarama üzerinden yapacağınız 750 TL ve üzeri alışverişlerde geçerli “HEDIYE125” kupon kodu ile 125 TL indirim fırsatı yakalayabilir, eğer Pazarama Plus üyesi iseniz aynı tutardaki alışverişleriniz için “PLUS200” kupon kodunu kullanarak 200 TL’lik özel indirimden faydalanabilirsiniz. Hepsi ve daha fazlası için hemen tıklayın, tam anneme göre’ diyeceğiniz hediyeleri kaçırmayın.  Her şeyin en iyisini hak eden anneler için, bu Anneler Günü’nde sadece bir hediye değil, bir “teşekkür” armağan edin.

*Bu yazı Pazarama katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale
whatsapp