Orta yaş krizinin belki de bir efsaneden ibaret olduğunu gösteren gerçekler

Genç yetişkinlerin orta yaşlara geçerken orta yaş krizi denilen sıkıntılı ruh haline bürünmeleri, bugün birçok kişi tarafından kabul görüyor. Orta yaş krizi tanımına şüpheli yaklaşan Kanadalı psikoanalist Elliott Jaques ise aslında bu krizin sadece orta yaşlarda değil, 30’lu yaşlarla 60’lı yaşlar arasında herhangi bir zamanda görülebileceğini söylüyor.

Orta yaş krizi genellikle insanların, yaşam sürelerinin ortasına geldiklerini ve geçmişte hayalini kurdukları, olmasını bekledikleri şeylerin büyük ihtimalle hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğini düşündükleri dönemde yaşanıyor. Bunu kötümserlik, memnuniyetsizlik ve beklentilerin gerçekleşmemesi üzerine yaşanan hayal kırıklığıyla açıklamak mümkün.

Acaba orta yaş krizi bir efsane olabilir mi?

Kanada’daki Alberta Üniversitesi’nden araştırmacılar geniş çaplı iki araştırma yaptılar ve hayata dair mutluluk hissinin sadece orta yaşlara gelindiğinde kesilmediğini tespit ettiler. Buna göre mutluluk hissi ergenlik döneminin sonlarına doğru yükselişe geçiyor ve 20’li yaşların ilk dönemine kadar bu yükseliş devam ediyor. 30’lu yaşlarda ise mutluluk hissi düşüş eğilimine giriyor. Mutluluğun ölçülmesinde ise sağlık, iş, medeni durum gibi faktörler rol oynuyor. Araştırmadan çıkan şu sonuçlar ise orta yaş krizi teorisini çürütebilecek nitelikte:

1. İnsanlar 40’lı yaşlarının ilk yıllarında 18 yaşında olduklarından daha mutlu

2. Mutluluk hissinin en hızlı yükselişe geçtiği dönem 18-30 yaş arası

3. İnsanlar evli ve sağlığının iyi olduğu dönemde daha mutluyken, işsiz olduğu dönemde daha mutsuz

4. Ergenlik dönemindeki ve 40’lı yaşların ilk yıllarındaki mutluluk yükselişinin orta yaş kriziyle bir
ilgisi bulunmuyor

5. Mutluluktaki artış, ergenlerdeki ve 40’lı yaşlardaki mutluluk azalmasına dayanan sözde “u dönüşünü” çürütüyor

Peki neden orta yaşlarında çok sayıda Amerikalı ölüyor?

Kanada’da Alberta Üniversitesi araştırmacılarının orta yaşlardaki mutluluk durumuyla ilgili araştırmaları ne kadar doğru olsa da aynı şeyin diğer ülkeler için de geçerli olduğunu söylemek mümkün mü? Kasım 2015’te ABD’de bu konuda iki farklı araştırma yayımlandı ve orta yaşlarındaki Amerikalıların, geçmişe göre çok daha depresif olduğu tespit edildi. Ayrıca demografik açıdan ele alındığında orta yaşlarındaki Amerikalıların genç ölümler arasında yer aldığını söylemek de mümkün.

ABD’de 1999-2013 yılların arasında toplanan verilere göre beyazların ölüm oranlarındaki artışın sebebi olarak üç şey öne çıkıyor; intihar, alkol ve uyuşturucu zehirlenmesi, kronik karaciğer hastalıkları ve siroz. Diğer demografik gruplara göre orta yaşlı beyaz Amerikalıların ölüm oranlarındaki hızlı artışın arkasında bu üç neden yatıyor.

Kasım 2015’te yayımlanan ikinci araştırmada ise Amerikan kültürünün gittikçe artan bir şekilde hayallerin peşinden koşma ve büyük beklentiler içine girmeyi öne çıkardığı, oysa ortalama bir yetişkinin her zaman hayallerinin gerçek olmadığını ve bunun sonucu olarak da mutsuzluğun ortaya çıktığını söylüyor.

Yeni nesillere odaklanmanın gücü

Peki siz hiç hayatınızda orta yaş krizi yaşadınız mı? Ya da şu an böyle bir krizin içinde olduğunuzu düşünüyor musunuz? Gençlikle orta yaş arasındaki geçişi siz nasıl yaşadınız?

Gelişim psikolojisi alanında çalışan ve aynı zamanda bir psikanalist olan Erik Erikson bu konuya “kimlik krizi” ve “cömertlik” kavramlarıyla yaklaşıyor ve buradaki cömertliğin, gelecek nesillere rehberlik etme endişesi taşıma olarak tanımlıyor. Erikson’ın bu yaklaşımı aslında bu geçiş dönemlerinde insanın sadece kendisini değil başkalarını da düşünmesi gerekliliğini akla getiriyor.

Kaynak:
Psychology Today

İlginizi çekebilecek diğer yazılar:

Doğuştan yetenekli insanlar neden depresyona meyilli oluyor?

Hayatta iç dengeyi sağlamanın formülü: İş, sevgi ve hareket

Psikolojik sorunlar 20’li yaşlara girerken ortaya çıkıyor

Yaşam güvenli alandan çıkınca başlar