Eğer daha önce denemediyseniz evde orkide bakımı, sizi bir parça korkutabilir. Aslında neye ihtiyaç duyduklarını öğrenmek için biraz zaman ayırırsanız bir orkideyi büyütmek son derece kolaydır. Orkideler, geleneksel saksı bitkileri gibi değiller. Epifitler; yani toprakta değil, ağaç kabuğuna asılarak büyürler. Bazı orkideler ise yarı karasal olan ve ormanın tabanının tınlı toprağında yetişir.
Orkidelerin farklı türleri olmasıyla birlikte, çoğu kişi, evde orkide bakımı nasıl yapılır, merak ediyor. Orkide bakımı kesinlikle zor değil; sadece farklı. Yine de evde yetiştirilmesinin zor olduğuna dair yanlış bir üne sahip. Uygun bakım ile bir orkide her yıl aylarca çiçek açabilir ve süresiz yaşayabilir. Orkide, çiçek açan bitkiler açısından mükemmel bir değerdir. Bakımlı ve çeşitli bir orkide koleksiyonu, yılın her günü sürekli çiçeklenme sağlayabilir.
Yeni alınan orkide bakımı nasıl olmalı? Orkide evde nerede durmalı? Orkide kaç günde bir sulanır? Tüm bu sorularınıza yanıt bulabilmek için okumaya devam edin!
Evde orkide bakımı püf noktaları
Orkide ailesinin birçok farklı türü var. Bu türlerin her yıl daha fazla artması orkideleri çiçekli bitki ailelerinin en büyük ve çeşitli olanı yapar. Çoğu orkide, destek için ağaçlara asılı epifitler veya “hava bitkileri” olarak yaşar. Bazı orkideler, kayaların üzerinde veya arasında büyüyen “kaya bitkileri”dir. Kalan orkideler ise orman zemininin tınlı döküntülerinde büyür. Bu kadar çeşitli bir bitki ailesi varken orkide bakımı hakkında genel kurallardan bahsetmek zor. Yine de, yaygın olarak üretilen yalnızca belli türler olduğu için yazımızdaki bakım tüyoları, popüler orkide türlerinin çoğu için geçerli.
Orkidenin özellikleri
Fidanlıklarda, çiçekçilerde satılan orkideler sıklıkla melez türler. Bu melezler renk, koku, çiçek boyutu ve bakım kolaylığı gibi arzu edilen özellikler için üretilir. Günümüzün orkide melezleri, büyütmek için çok faydalı ev bitkileri ve temel ihtiyaçlarını anlamak için biraz zaman ayırırsanız, bakımlarının nispeten kolay olduğunu söyleyebiliriz. Uygun orkide bakımı için temel gereksinimleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Çoğu orkide haftada bir kez suya ihtiyaç duyar. Kök çürümesine yol açabileceği için aşırı sulamadan kaçının.
- Orkidenizi doğuya veya batıya bakan aydınlık bir pencere pervazına yerleştirin.
- Orkideler için tasarlanmış bir gübre ile haftalık besleme sağlayın.
- Orkideniz çiçek açmayı bıraktığında taze orkide karışımı ile saksı değişimi yapın.
Orkide en çok neyi sever?
Bir ormanda durduğunuzu ve bir ağaca tutunmuş bir orkideye baktığınızı hayal edin. Kökleri ağaç kabuğunu kavramıştır ve ağacı destek için kullanır. Orkide, ağacın kendisinden hiçbir besin almaz, yani bir parazit değildir, sadece dalların kıvrımlarında çürüyen organik maddelerden biraz yiyecek alır. Orman nemli bir ortama sahiptir ve bu orkide kökleri nemli havadaki suyu emmek üzere adapte olmuşlardır. Birçok orkide, bol su ve kuraklık zamanlarıyla uğraşmak zorunda kaldığından gelecek kurak dönemler için su depolamalarını ve tutmalarını sağlayan kalın gövdelere sahiptir.
Orkideyle ilgili bu bilgilerden sonra, şimdi aynı bitkiyi ev ortamında düşünün. Bu koşullar, bitkinin adapte olduğu koşullardan ne kadar farklı değil mi? Eğer orkidenin yetiştiği doğal koşulları anlarsanız evde orkide bakımı konusunda neye ihtiyaç olduğunu da daha iyi anlayabilirsiniz.
Orkide saksısı nasıl olmalı?
Orkidenin doğal ortamında saksıda yetişmediğini biliyoruz. Dolayısıyla bunun bitki için ne kadar garip olduğunu, köklerinin nefes almayı ve özgür olmayı sevdiğini anlamalıyız. Sıradan saksı bitkileri, yaprak büyümelerine göre değerlendirilir. Orkide için kök büyümesi bitkinin sağlığının en iyi göstergesidir. Saksıda yetiştirilen orkidelerin köklerinin çürümemesine veya boğulmamasına özellikle dikkat etmeliyiz.
İyi bir nem dengesi elde etmek evde orkide bakımı için çok kritik olduğundan köklerin ne zaman geliştiğini ve ne zaman gelişmediğini daha kolay görebilmek için şeffaf orkide saksıları seçmelisiniz. Orkide köklerinin fotosentez yaptığı düşünüldüğü için şeffaf saksılar, köklerin güneş ışığı almasını sağlar ve fotosentezi mümkün kılar.
Orkidenizi, köklerinin sığacağı küçük bir saksıya koyun. Gelişimi en iyi olan orkideler, şaşırtıcı şekilde en küçük saksılarda yetişenlerdir. Şeffaf plastik saksılar, kökleri ve ne zaman sulamanız gerektiğini görmeyi kolaylaştırırlar. Kil saksılardan farklı olarak plastik saksıların temizlenmesi, dezenfekte edilmesi ve yeniden kullanılması da daha kolaydır. Kısaca şeffaf plastik saksılar, bitkiyi rahatsız etmeden saksıda neler olup bittiğini izlemenin harika bir yolu.
Orkide kaç günde bir sulanır?
Bu soru özellikle yazın orkide bakımı, sonbaharda orkide bakımı gibi yılın farklı zamanlarında merak ediliyor. Orkide sulamanın anahtarı fazla su vermemek. Sulama miktarı, muhtemelen orkide bakımının doğru olması en zor yönü. Bir orkide için uygun su miktarı ise orkidenin cinsine, içinde bulunduğu karışım tipine ve yetiştiği ortama göre değişir.
Orkide, doğru miktarda su ister; ne çok fazla ne de çok az. Doğru miktar ise tahmin edeceğiniz üzere mevsimlere göre değişir; orkideler sıcakta soğuğa kıyasla daha çabuk kurur. Buradaki temel nokta, her bir orkide için doğru denge sağlanana kadar sulama sıklığını, saksı türünü, karışımın türünü ve hava sirkülasyon miktarını değiştirmektir. Bu da zaman ve sabır gerektirir, ancak orkidenin artan canlılığı ile geri döner.
Kaçınılması gereken tek şey, sulama sırasında orkideye verilen su miktarını sınırlamaktır. Genel olarak en büyük başarı, orkide bolca sulandığında sağlanır. Pratik açıdan orkideyi lavaboya götürüp saksının içine bolca su akıtabilirsiniz. Bazı durumlarda, orkide nem tepsisinde de sulanabilir. Orkide sulama konusunda bir rutin oluşturmak bitkinin sağlığı açısından size yardımcı olabilir. Ayrıca orkidenin sulama süresini belirlerken gözlemleriniz de büyük önem taşır. Önemli olan toprağın nemsiz kalmasına izin vermemeniz.
Orkide evde nerede durmalı?
Evde orkide bakımı konusunda en fazla merak edilen sorulardan biri de bu. Evde orkidenizin duracağı yere karar vermeden önce, orkide türüne uygun ışık miktarını anlamanın çok önemli olduğunu unutmayın. Hiçbir orkide türü, doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duymaz. Bununla birlikte herhangi bir ışık kaynağından uzaktaki bir odanın ortasında da mutlu olmaz. Bu nedenle evde orkidelerinizi aydınlık ama doğrudan güneş almayan alanlarda muhafaza etmelisiniz. Örneğin pencere önünde tül perdenin arkası, onun için iyi bir yer olabilir. Ayrıca orkideler, yerini benimsemeyi sever. Yani yeri sık sık değiştirilmemelidir. Oda sıcaklığının 15-25 derece arasında olması da evde orkide bakımı konusunda olumlu sonuçlar almanıza yardımcı olabilir.
Aspirinle orkide bakımı: Solan orkide nasıl canlandırılır?
Son olarak sık sık karşınıza çıkabilecek aspirinle orkide bakımı konusuna açıklık getirelim. Solan veya bir türlü çiçek açmayan orkidelerinizi evde hazırlayabileceğiniz basit bir karışımla canlandırabilirsiniz. Karışım için gerekli malzemeler, şu şekilde:
- 1 tatlı kaşığı tarçın
- 1 adet aspirin
- 1 su bardağı su
- Sprey şişe
Yapılışı:
Tüm malzemeleri temiz bir sprey şişeye koyun ve şişeyi iyice çalkalayın. Ardından bu karışımı 12 saat kadar bekletin. Kullanmadan önce yeniden çalkalamayı unutmayın. Orkidenizi canlandırmak için yapraklara ve köklere bu karışımdan püskürtün. Bitkiniz çok ıslak bir hale gelmesin ancak her yerine de eşit şekilde karışımın geldiğinden emin olun. Bu uygulamayı 2 günde 1 olacak şekilde tekrarlayın. Bir hafta içinde iyileşmeyi göreceksiniz.
Orkide budama nasıl yapılır?
Orkide bakımı konusunda dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da orkide budama konusu. Çünkü orkidenizin sağlıkla büyümesi için budanması şart. Budama işlemi sırasında aslında ölen yapraklar temizlenir. Budama için genelde Eylül ve Kasım ayları önerilir. Budama işlemini yaparken çiçeğin gövdesine zarar vermeden kuru yaprakları temizlemeye çalışın. Eğer çiçek sapı çok koyu renkliyse gövdeye yakın yerden kesin. Budamanın ardından köklere tarçın ilave ederek orkidenizi bakterilerden koruyabilirsiniz.
Uplifers Evde Bitki Bakımı Koleksiyonu’nu incelemek ve ürünleri satın almak için tıklayabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Biraz “yeşil” herkese iyi gelir: Instagram’da takip edebileceğiniz en iyi bitki ve dekorasyon hesapları