Öncelik ve önem ikilemi: Hangisi hayatınıza yön veriyor?

Sadece bir kelime oyunu diye düşünebilirsiniz. Arada gerçekten fark var mı? Öncelik ne demek, önem ne demek? İkisini de aldık sürüklenip gidiyoruz; “bugüne kadar bunu düşünmeden gayet güzel hayatımı yaşadım” diye geçirebilirsiniz içinizden. Ben bugün sizlerle birlikte biraz daha yakından bakalım istiyorum. Belki henüz fark etmediğimiz ve bizler her ne kadar “ne olacak canım” desek de aslında hayatımızı derinden etkileyen değişkenler olabilir, belki birlikte keşfediyor oluruz…

Şimdi gelin birlikte biraz daha tanımlara bakalım. Hayatımızda “önemli” kavramı neyi ifade eder bizlere? Önemli dediğimizde, hayatımızın değişmez önemlileri olabilir, annemiz, babamız, çocuklarımız, eşimiz, sevgilimiz, yakın arkadaşlarımız gibi “insan karakterleri” ile tanımlayabileceğimiz önemliler vardır. Veya birçok örnek daha verebiliriz ki bazını elle tutmamız gözümüzle görmemiz mümkün değildir ama yine de “önemlidirler” bizim için. Örneğin dürüstlük önemlidir, örneğin mutlu olmak önemlidir, örneğin huzur içinde olmak önemlidir, örneğin sevmek sevdiğimiz işi yapmak sevdiğimiz bir insan ile evli olmak önemlidir. Başarılı olmak vardır sonra iş hayatımızda öğrenci isek öğrenim hayatımızda. Sonra bir de zengin olmak vardır, iyi bir hayat sürmek de önemlidir bizler için değil mi?

Bizler burada sadece bazı önemlileri saydık, bunlara çokça örnek daha ekleyebiliriz, örneğin spor yapmak, güzel bir vücuda sahip olmak, sosyal anlamda popüler olmak, seyahat etmek, kitap okumak, yürüyüş yapmak, güzel yemekler yemek, yeni insanlar ile tanışmak, yeni diller öğrenmek… Bunları hepsi bizim için önemlilerimizdir.

Şimdi bir de öncelik penceresinden bakaım. Evet, önem veririz, tümünü yapmak isteriz, fakat hiç düşündük mü gerçek önceliklerimiz nelerdir? Yani aslında hayatımızda tercihler yapmak zamanımız geldiğinde tercihlerimizi neye göre belirliyoruz? Hangi “önemlileri” diğerlerinin önüne koyarak yani “önceliklerimizi” oluşturuyoruz ve bu öncelikler yine hangi “önemlilerimizden” besleniyor?

Bu soruların cevabını birlikte bulmaya çalışacağız ama gördüğünüz üzere henüz kesin bir çizgi çizemedik; çünkü önemliler öncelikleri oluştururken, önceliklerimiz de önemlilerin listesini evrimleştirmektedir… Önceliklerimiz, örneğin önemli 3 kavramı alalım hemen kendimden örnek vererek açıklamaya çalışacağım; benim için hayattaki en önemli kavram dürüstlüktür tüm ilişkilerimde son derece dürüst olmak, açık olmak, karşımdaki üzülse bile her daim önce kendime ve sonra tüm çevreme tam bir dürüstlük ile davranmak, diğer bir önemlim spor yapmak ve kendime mümkün olduğunca iyi bakmak, özen göstermektir ve son olarak bir diğer önemlim hayatta nasıl olursam olayım huzurda olmak, huzurdan taviz vermemek ve eğer bir süreç huzurumu etkiliyor ise onu hayatımdan çıkartacak kadar da cesaretli olmak.

Şimdi şu soruyu gelin yine hep birlikte Pınar’a yönlendirelim. Hayatındaki önceliğin nedir; huzurlu bir hayat yaşamak mı, güçlü sporla dolu bir hayat yaşamak mı, dürüst bir hayat yaşamak mı? Veya sorumuzu şöyle de şekillendirebiliriz, önceliğine göre bir gününü nasıl harcayacağını seçmen gerekiyor; tüm gün spor mu yaparsın, tüm gün huzurla sohbet edeceğin bir arkadaşın ile geçirmeyi mi tercih edersin veya tüm günü kendinle tek başına kalarak meditasyon yaparak dürüstlük doğruluk ve bu konuları düşünerek içinde bu konularda dengede kalmaya çalışarak mı geçirmek istersin?

İşte bu soru “öncelik” kavramının hayatımızdaki çok ama çok önemli yerini açıkça kanıtlayan sorudur. Çünkü bilerek veya bilmeyerek seçimler yapmaktayızdır. Ve bu seçimlerimizi hayatımızın gidişatında “rastgele” gerçekleştirmek istemiyorsak, yani rastgele olmuş bir hayat geçirmek istemiyorsak daha bilinçli şekilde gerçekleştirmemiz gerekir. Örneğin önceliğin spor yapmak ise, X kişininin beni arayarak hadi dışarı çıkalım dediğinde “önceliğimi” hatırlayabilirim “önce spor yapayım ancak bundan sonra sana katılabilirim” diye cevap verebilirim. Hayat disiplinimi “önceliğim” üzerine disiplinimi ancak bu “önceliğimin” farkında oldukça koruyabilirim…

Hemen tam tersini düşünelim, önceliğimin farkında değilsem, gelen bu teklif gibi birçok farklı teklife de “evet” derim, sonunda spor yapmaya vakit bulamıyorum diye yakınırken bulurum kendimi. Bunun sorumlusu sizce kimdir? Bu teklifi bana getirenler mi veya hayatta “önceliğini” göremediği için sürekli kendisinden vermeye devam eden “ben” kişisi mi?

İşte bu yüzden hayatımızda her an yapmakta olduğumuz seçimler önemlidir. Bugün bu yazımda bana eşlik ediyorsanız sizden ricam, her gece uyumadan önce en azından hayatınızda neyin “önceliğiniz” olduğunu kendinize hatırlatmanız ve bu konudaki farkındalığınızın ne kadar kıymetli olduğunu görmeniz. Her sabah uyandığınızda bu önceliği bir kez daha hatırlamanız. Bu eğer başarılı bir kariyer ise örneğin sizin bu isteğinizi bu önceliğinizi tüm hayatınıza tüm gününüz boyunca yansıtmanızı ve performansınızı da arttıracaktır.

Çünkü her günümüz her kararımız her “evet” ve “hayır” dediğimiz çok kıymetlidir; zamanı şekillendirir, bugünü ve yarını… Bu yüzden öncelikleriniz olsun, bunları “sesli” söylemekten çekinmeyin… Hayatınız sizin “için” sizinle akmaya hazırdır, her an onu “görmenizi” beklemektedir; peki siz bugün bu yazıyı okuduktan sonra bakmaya cesaret edebiliyor musunuz?