X

Olumsuz duyguları geçmişte bırakamamızın sebebi: İşlenmemiş anılar

Olumsuz yaşantılar veya acılar hayatın karşı konulamaz gerçekliğidir. Bazı olumsuz anılar şu anda bizi etkilemiyor olabilir ama bazıları üzerinden aylar, yıllar geçmiş olsa bile bizleri rahatsız etmeye devam eder. Böyle bir farklılığın oluşmasının nedeni, beynimizin deneyimlerimizi işleyiş biçimidir. İşlenmemiş anılar, hazmedilememiş veya duyarsız olunamayan anılar için kullanılan nörobiyolojik bir terimdir.

İşlenmemiş anılar; hazmedilememiş veya duyarsız olunamayan anılar için kullanılan nörobiyolojik bir terimdir.

Yaşantılarımız düşünceler, görüntüler, duyumlar ve duygularla kodlanır. Örnek olarak, depremi yaşayan kişi bu yaşantıyı, duvardaki kitaplığın sallandığı an, “öleceğiz” inancı ve yoğun korku hissiyle kodlamıştır. Beynimizdeki anılar bellek ağları yardımıyla birbiriyle bağlantı halindedir ve birbirlerini etkiler. Yaşantılarımızın birbirlerini nasıl etkilediğine bir örnekten devam edeceğim…

Çocukluğunda babasından şiddet gören ve şimdi yetişkin olan bir birey düşünelim. Haksızlığa uğrayarak yıllarca süren bu travmatik deneyimler aslında 20 yıl önce yaşandı ve bitti. Ancak kişi bu deneyimi hatırlayınca halen rahatsızlık duyuyorsa, işlenmemiş anı olarak kaldığını söyleyebiliriz. Bu anı kişinin beyninde gördüğü, işittiği, hissettiği duygular, bedensel hissettiği duyumlar ve düşünceler olarak kodlanıp bellekte muhafaza edilmiştir. Bu kodlanan bilgilerin şimdideki yansımaları ise benzer durumlarda tetiklenmesiyle ortaya çıkar. Yani, işlenmemiş anı demek sadece hatırladığında rahatsızlık duymak değil, benzer yeni durumlarda bu anının tetiklenmesi demektir.

İşlenmemiş anı demek sadece hatırladığında rahatsızlık duymak değil benzer yeni durumlarda bu anının tetiklenmesi demektir.

Daha ayrıntısıyla bahsedecek olursam; bu kişinin yıllar önce babasından şiddet gördüğü yaşantıyı güçsüzlük ve çaresizlik hissederek, göğüs bölgesinde daralmalarla kodladığını düşünelim. Bu anıyı şimdi anlatmasını istediğimizde, “babamın şiddet uygularken yüz ifadesini çok net hatırlıyorum ve güçsüz hissediyorum, babama çok kızıyorum, bedenimi rahat hissetmiyorum şu an ve konuşmak istemiyorum” diye cevap verir. Bu ifadelerden zamanın bu anıyı duyarsızlaştıramadığını görürüz yani işlenmemiştir. Danışanın şu an yaşadıklarında ya da gelecekte yapmak istediği hedeflerinde bu eski anıyla tetiklenmeye devam ettiğini görürüz.

Örneğin, aynı danışan müdürü ona eleştirel yaklaştığında ve insanların yanında küçük düşürecek konuşmalar yaptığında, aynı eski anısında olduğu gibi göğsünde daralma, yoğun biçimde kızgınlık, güçsüzlük hissettiğini ve müdüründen nefret ettiğini, haksızlığa gelemediğini belirtir. Yani babasından gördüğü travmatik şiddet deneyimi ve şu an müdürüyle yaşadığı çatışmalar bellek ağları aracılığıyla etkileşim halindedir.

Dolayısıyla, “geçmiş geçmişte kalabildi” diyebilmek için geçmiş anıların rahatsız etmiyor olması ve bellek ağlarında hiçbir durumda tetiklenmiyor olması gerekir. Tam da bu noktada anılara duyarsızlaşmamızı sağlayan EMDR terapisi karşımıza çıkmaktadır. Bu yazımda anılarımızın öneminden bahsettim, bir sonraki yazımda ise EMDR terapisinin bu tip olumsuz deneyimlerde nasıl çözüm olduğunu sizlere anlatacağım. 

Jean Paul Sartre‘ nin söylediği gibi “Özgürlük başımıza gelenlerle ne yaptığımızdır”.

 

İlginizi çekebilir: Depresyondayken kendimize duyduğumuz öfkenin altında yatan iki mekanizma

 
Uzman Klinik Psikolog Merve Ekşi: Sosyal Sorumluluk Projeleri, Vakıf, hastane ve poliklinik gibi farklı deneyimlerinden sonra 6 yıl önce kendi merkezini kurdu. EMDR, Bilişsel Davranışçı Terapi ve Şema Terapi odaklı olup ergen ve yetişkinlerle çalışmaktadır. Psikoloji bilimi en güçlü merakı, mesleği en derin sevgisi.

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale