Olumlu beklentilere ve öz farkındalığa sahip olmak için 7 öneri

Bir önceki yazımda zaman algımızın iyi oluş halimizi nasıl etkilediğinden bahsetmiştim. Geçmiş olumlu, geçmiş olumsuz, şimdiki kaderci ve gelecek zaman kavramlarına yönelimin bizi nasıl etkilediğini anlatmıştım. Bununla ilişkili olarak öz farkındalık, iyi oluş halimizi etkileyen en önemli faktörlerden bir tanesi. Pozitif psikolojik sermaye olarak görülen bu olgu aynı zamanda olumlu gelecek beklentisi, umut ya da iyimserlikle de oldukça ilişkili.

Öz farkındalık nedir?

Öz farkındalık bireyin içsel ve dışsal dikkatini yönlendirebilme kapasitedir. Bu kapasitenin içinde kişinin kendini değerlendirmesi, kendi yeterlilik algısı, olumlu sosyal davranışları, kişilerarası ilişkileri ve sorun çözme becerisi yer almaktadır.

Öz farkındalık yaşamımızı şekillendiren temel taşlardan bir tanesidir. Davranışlarımız, tutumlarımız, duygu durumumuz ve beklentilerimiz bir bütün olarak bu kendini tanıma yolculuğunu oluşturur.

Terapilerde öz farkındalık kavramı çok önemlidir. Ve bu farkındalığın artırılması terapide temel amaçlardan bir tanesidir.

Olumlu gelecek beklentisi nedir?

Gelecek zaman yönelimi, bireyin hedeflerine yönelişini vurgulamakta ve bu yöneliş zaman içerisinde kişinin benliğini oluşturmaktadır. Gelecek zaman yöneliminin pozitif olması ve motivasyonel bir araç olarak kullanması hedef belirmede, hedefe yönelmede, hedefe yatırım yapmakta büyük önem taşımaktadır.

Öz farkındalığıyla kendi yeterliliklerini, kapasitesini iyi değerlendiren bir insan doğru hedefler belirlemekte ve bu hedefleri gerçekleştirmektedir. Gelecekten olumsuz beklentisi olan ya da içsel dikkatini doğru yönlendiremeyen kişiler hedeflerini gerçekleştirmekte daha güçsüz kalırlar. İçsel motivasyonu yakalayamazlar.

Hayattan olumlu beklentilere sahip olan kişi, tahmin edersiniz ki umutsuz, beklentisiz, kötümser birine göre şimdiki zamanda daha mutlu, uyumlu ve tatminkardır.

Öz farkındalık nasıl geliştirilir?

• Doğru nefes öğrenmek ve meditasyon yapmak.
• Beden algısını geliştirecek sporlara yönelmek.
• Koku, işitme, tat, görme, dokunma duyularıyla özel çalışmalar yapıp bu deneyimleri yazmak.
• Bu sıradaki duygu ve düşünceleri not etmek.
• Farklı bakış açıları kazanmak için farklı kitaplar okumak, filmler seyretmek.
• Yeni yaşantılar deneyimlemek (gitmediğin yerlere gitmek, yeni bir hobi edinmek gibi…)
• Özel tekniklerle kendine ulaşabilmek için terapiye başlamak.

Öz farkındalığa özetle kendini tanımak dersek, kendini tanımanın önemini Engin Geçtan şöyle açıklıyor:

“Kendini tanımak dıştan içe sessiz bir yolculuktur, anlatılması ve paylaşılması zor, bazen sadece kokusu alınabilir. Akmakta olan bir ırmağın, aynı zamanda kaynağına doğru yolculuk edilmesini çağrıştıran bir süreç, kaynağa ulaşılamasa da yolculuğun kendisine değer. “

Sen de kendini tanıma yolculuğunda kendini yalnız bırakma. Sana ait, biricik olan yolculuğun keyfini çıkar.

İlginizi çekebilir: Zaman algımız iyi oluş halimizi ne şekilde etkiliyor?