X

Oksitosin ve serotonin: İyi hislerin ardındaki hormonlar

Kendimizi iyi hissettiğimizde beyin genelde dopamin, serotonin, oksitosin ya da endorfin nörokimyasallar salgılar demiştik (Endorfin ve dopamin: İyi hislerin ardındaki hormonlar). Mevcut durumda değişim olduğunda ve biz bir değerlendirme yaptığımızda duygular oluşur, olumlu hissettiren kimyasallar salgılanır ve sonrasında kısa sürede yok olurlar. Geçen yazımda bu nörokimyasallardan endorfin ve dopaminden bahsetmiştim, bu yazımda gel, oksitosin ve serotonini biraz tanıyalım ve daha çok salgılamak için neler yapabiliriz ona bakalım…

Oksitosin

Ait olma ve güvenme hislerimizle doğrudan bağlantılı olan oksitosini güven duygusunu hissettiğimizde salgılarız. Sevgi hormonu olarak da bilinen oksitosin, bilinen en doğal antioksidandır. İnsan sosyal bir varlık olduğu ve öyle evrimleştiği için (yalnız yaşayamaz, sosyal ortam içinde hayatta kalabilir) beyin bağ kurmayı ödüllendirecek şekilde gelişti. O yüzden bağ kurduğumuzda oksitosin salgılar ve kendimizi iyi hissederiz. Gruptan koptuğumuzda ya da dışlanma riski taşıyan durumlar yaşadığımızda oksitosin azalır ve kendimizi kötü hissederiz.

Memeliler üreme davranışıyla bağlantılı olan dokunma, cinsellik, doğum ve emzirme sırasında daha fazla oksitosin salgılar. İlginç bilgi: Sürüngenler oksitosin salgılamaz çünkü sürü halinde hareket etmezler. Çocuklarına ebeveynlik yapmazlar çünkü çocuklar doğar doğmaz bir sürüngen olmanın tüm bilgisine sahiptir. Ancak memeli yavrusu bakıma muhtaçtır, bu nedenle o bağı geliştirmesi için doğumdan sonraki süreci memeliler oksitosin bombardımanında geçirir.

Bir başka oksitosin çalışması da şöyle: Partnerleri olan erkeklere çekici kadınlarla sohbet edebilecekleri bir deney ortamı hazırlanıyor. Eşlerine bağlı olan, daha fazla oksitosin üreten erkeklerin, sohbette kaçınma davranışı sergilediği görülüyor. Yapılan çalışmalar çok eşli tarla farelerine oksitosin verildiğinde tek eşli hale geldiklerini gösterir.

Oksitosin salınımı ilişkilerde sadakati beraberinde getirme potansiyeli taşıyor. Dolayısıyla ilişkide partnerlerle oksitosin faaliyetlerini mümkün olduğunca artırmak ilişkiler içinde sadakat olasılığını artırıyor.

Oksitosin ne zaman salgılanır?

  • Dokunduğumuzda
  • Sarıldığımızda
  • Göz kontağı kurduğumuzda
  • Dans ya da dua ettiğimizde
  • Dertleştiğimizde

Oksitosin salgılamak için pratik fikirler

  • Bugün bir kişiye uzun uzun, bedeninde oluşan oksitosini fark ederek sarıl ya da bir hayvanı uzun uzun sev ya da yapıyormuş gibi hayal et.
  • Oksitosin salgıladığını düşündüğün bir anını hatırla, bu anıda kim/kimler var? Mümkünse o kişiyle temasa geç ve anını paylaş.

Serotonin

Memeliler arasında en fazla prestij sahibi olanlar, en çok çiftleşme ve çocuğunu güvenle yetiştirme şansına sahip olanlardır ve bu sosyal statüleri yüzünden en fazla serotonini onlar salgılar. Bizler de memeli beynimiz yüzünden fark edilmeye, görülmeye ihtiyaç duyarız ve en temelinde diğerlerinden saygı gördüğümüzde serotonin salgılarız. Bunun kalıtımsal bir hayatta kalma mevzusu olduğunu çoğumuz bilmeyiz, bu yüzden başkaları tarafından fark edilmediğimizde kendimizi kötü hissederiz. Ancak sürekli saygı görmek başkaları da işin içinde olduğu için kontrolümüzde değildir. Dolayısıyla serotonin yokluğuyla başa çıkmak için yöntemler geliştirebiliriz. Örneğin her gün bir konuda kendimizi takdir edebiliriz.

Farkında olmasak da, kimi zaman sosyal ortamda serotonin salgılamasak da lider pozisyonda olmamanın rahatlığı keyiflidir. Sorumluluğun başkasında olduğu zamanları serotonin bağlamında düşünüp bu durumdan keyif alabiliriz. Örneğin eğitim vermek yerine bir eğitime katıldığım durumlarda bunu deneyimlemek bana çok iyi gelir. İlgi, saygı, liderlik ya da odak bende değildir ama tüm bunların verdiği sorumluluk da bir başkasında olduğu için rahatlığın keyfini çıkarırım.

Baskın konumda olduğumuzda ise gördüğümüz saygıdan kaynaklı serotonin salınımının kısa süreceğini bilerek anın tadını çıkarabiliriz. Beynimizin serotonin ihtiyacı yüzünden saygı beklentisi olduğunu fark ettikten sonra yokluğuyla baş etmek ya da sosyal ortamlarda insanların serotoninlerini gözlemlemek keyifli hale gelir.

Serotonin ne zaman salgılanır?

  • Sunum yaparken ya da ortamda ilgiyle bizi dinleyenler olduğunda
  • Özellikle güneşli havalarda doğada
  • Masaj yaptırdığımızda
  • Minnettar hissettiğimizde

Serotonin salgılamak için pratik fikirler

  • Yaptığın için gurur duyduğun bir şeyi ifade et, biriyle paylaş, yazabilirsin de.
  • Kendini en çok ortaya koyabildiğin ve iyi hissettiğin alan hangisi? Bu deneyimleri hayatına nasıl daha fazla katabilirsin?

(Online) koçluk & danışmanlık taleplerin için bilgi@iremulgu.com adresine mail atabilirsin. Pozitif psikoloji pratikleri ve hayat deneyimlerimi paylaştığım Instagram hesabıma buradan, YouTube kanalıma buradanburadan, YouTube kanalıma  ulaşabilirsin.

Kocaman sevgiler…

İlginizi çekebilir: Endorfin ve dopamin: İyi hislerin ardındaki hormonlar

İrem Ülgü Orhan: Berkeley, North Carolina ve Pennsylvania Üniversitelerinde bulunan Pozitif Psikoloji kürsülerinde, Pozitif Psikoloji alanında eğitimler almış olan İrem Ülgü Orhan, bu eğitimlerini şamanik öğretiler ile besleyerek, doğu batı senteziyle kendi mutluluk atölyelerini tasarlıyor. Bireysel danışmanlık pratiğinde, özellikle kişilerin hedefleri önünde engel oluşturan, farkında olmadıkları düşünce ve davranış kalıplarını fark ettirme ve değişim yaratmaya dayalı kendine has koçluk metodlarını kullanıyor. Amacını "Her geçen gün daha çok kişinin potansiyelini gerçekleştirmesine yardımcı olmak" olarak özetliyor. İrem kurucusu olduğu HUB Consulting şirketi ile koçluk, eğitim ve danışmanlık hizmetleri vermenin yanı sıra, İrem Ülgü Orhan adlı Youtube kanalı aracılığıyla kendi alanıyla ilgili video içerikleri paylaşıyor.

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale